1 november 2012
Ambtelijke corruptie
In de week dat een aantal publieke bestuurders te maken kreeg met verdenkingen van kortweg ambtelijke corruptie, laat ook de rechtspraak zien dat de maatschappij onbetamelijk handelen van bestuurders en ambtenaren niet aanvaardt.
Schending ambtsgeheim
Waren in Limburg en Noord Holland een wethouder, burgemeester en ex-gedeputeerde in het nieuws, in Noord-Brabant was het een gemeenteraadslid dat zijn ambtsgeheim schond en daarvoor strafrechtelijk is veroordeeld. Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch legt hem daarvoor een boete op. De Gemeentewet verplicht een gemeenteraadslid bepaalde zaken geheim te houden, als bijvoorbeeld het College van B&W geheimhouding oplegt. Dat was gebeurd in een kwestie rond een ontwikkelingsproject in Bergen op Zoom. Schending van die geheimhoudingsplicht is een strafbaar feit. Het enkele feit dat een document niet is voorzien van een stempel “geheim” of “vertrouwelijk” laat onverlet dat sprake kan zijn van opgelegde geheimhouding. Het gemeenteraadslid komt niet weg met zijn betoog dat hij in feite een klokkenluider is die transparantie wilde over het ontwikkelingsproject. Want daartoe kan niet dienen het doorbreken van de geheimhoudingsplicht, aldus het gerechtshof op 16 oktober 2012.
Strafontslag
Naast deze strafrechtelijke zaak, staat in dezelfde week een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) over strafontslag van een ambtenaar. Deze ambtenaar had van een bouwbedrijf een bedrag van € 20.000,- aangenomen. Hij ontving dit in twee blanco enveloppen van de directeur van het bouwbedrijf. Dat bedrijf kreeg daar tegenover geheime prijsinformatie in het kader van een aanbesteding. De ambtenaar betoogt dat sprake was van een geldlening en dat hij het geld inmiddels heeft terugbetaald. Dat baat hem niet bij de rechter: het enkele aanvaarden van geld(lening) van een zakenrelatie wekt al de schijn van belangenverstrengeling. Van een integere, betrouwbare handelwijze is geen sprake. Ook de CRvB oordeelt het door de gemeente gegeven strafontslag terecht.
Gemeente Schinnen
Ook de zaak over de dubbele petten van de gemeenteambtenaar in Schinnen (lees ook mijn weblog “Dubbele ambtelijke petter in Schinnen“) heeft een vervolg gekregen. De CRvB heeft op 29 oktober 2012 het strafontslag bevestigd. In de eerste plaats is interessant dat de rechter oordeelt dat het voor de vraag naar de (on)evenredigheid van de door de gemeente opgelegde straf niet doorslaggevend is of het (wan)gedrag van de ambtenaar kwalificeert als “ernstig” of “zeer ernstig” plichtsverzuim. Ten tweede is van belang dat de CRvB de eigen verantwoordelijkheid van de ambtenaar voorop stelt. Hieraan doet niet af dat het binnen de gemeente mogelijk ontbrak aan adequate controlemechanismen om belangenverstrengeling rond aankoop van grond te vermijden. Een bepaalde cultuur binnen de gemeente is geen vrijbrief voor een ambtenaar om de zwakke plekken van een systeem te misbruiken.
Integriteit
Deze rechtspraak en de grote (media)aandacht voor de kwesties van de in het verdachtenbankje terecht gekomen bestuurders in Noord-Holland en Limburg laat andermaal zien dat integriteit in het openbaar bestuur meer en meer aandacht krijgt en op de agenda moet staan van elke (publieke) organisatie.