26 juli 2014

Geen cao, wel nawerking

Door Koen Vermeulen

Veel branches hebben op dit moment geen cao. Berichten in de media maakten dit voorjaar duidelijk dat veel cao’s zijn afgelopen zonder dat de onderhandelingen over een nieuwe cao tot akkoorden hebben geleid.

Dat betekent echter niet dat werkgevers en werknemers niets meer te maken hebben met de geëindigde cao. Dat houdt verband met het fenomeen “nawerking”.

>> Heeft u een vraag over dit onderwerp? Laat hier uw gegevens achter. <<

Nawerking na afloop van de cao

Kortweg betekent nawerking cao dat de arbeidsvoorwaardelijke bepalingen uit een cao blijven gelden in de relatie werkgever – werknemer nadat de cao is geëindigd. Dit geldt zeker voor werknemers die via vakbondslidmaatschap aan zo’n, inmiddels geëxpireerde, cao waren gebonden. Omdat maar zo’n 20% van de werknemers in Nederland lid is van een vakbond, geldt echter dat het merendeel van de werknemers via een incorporatiebeding aan de cao is gebonden. Via zo’n beding is de cao geïncorporeerd in de arbeidsovereenkomst en daarvan deel gaan uitmaken – ook na afloop van de cao.

Nawerking bij concurrentiebeding

Dit laatste was bijvoorbeeld het geval bij een kapster in dienst van kappersbedrijf “The way of beauty”, zo blijkt uit een hierna te bespreken arrest van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch. De werkneemster trad in dienst in een tijd dat de Kappers-coa gold en die coa werd via een incorporatiebeding in de arbeidsovereenkomst van toepassing verklaard. Ook had zij zich door ondertekening van de arbeidsovereenkomst akkoord verklaard met een concurrentiebeding met een looptijd van één jaar. De Kappers-cao bepaalt echter dat een concurrentiebeding tussen een kappersbedrijf en een kapper een maximale looptijd van zes maanden mag hebben. Bij arbeidsovereenkomst mag niet worden afgeweken van zo’n cao-bepaling, dus daarmee is het concurrentiebeding met een looptijd van één jaar deels nietig.

Uitspraak Gerechtshof ’s-Hertogenbosch

Maar op het moment dat de kapster uit dienst trad en elders concurrerende werkzaamheden startte, was de looptijd van de Kappers-cao al verstreken. Betekent die situatie dat het concurrentiebeding van één jaar toch geldig is, omdat de cao niet meer geldt en wordt teruggevallen op de wet (artikel 7:653 BW) die een langer concurrentiebeding wel toestaat? Nee, zegt het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch in een uitspraak van 8 juli 2014 (ECLI:NL:GHSHE:2014:2083). De geëxpireerde Kappers-cao heeft nawerking en dus is ook de cao-bepaling over de maximale looptijd van het concurrentiebeding nog van toepassing. Dat betekent dat het concurrentiebeding maar maximaal een half jaar geldt. De werkneemster mocht dus al zes maanden na het einde van de arbeidsovereenkomst een eigen concurrerende kapsalon starten.

Wees alert op nawerking

Dit recente arrest bevestigt dat werkgever en werknemer na afloop van de looptijd van een cao nog rekening moeten houden met die cao, zolang er nog geen nieuwe cao is gesloten. Zij kunnen in onderling overleg dan weliswaar nieuwe afspraken maken, maar omdat dit bijna nooit gebeurt zal gelden dat de cao-bepalingen nawerken in de arbeidsovereenkomst. Omdat er momenteel in veel branches geen cao geldt, biedt dit enerzijds mogelijkheden voor werkgever en werknemer onderling (óf met de ondernemingsraad) afwijkende afspraken te maken en anderzijds betekent dit dat werkgever en werknemer vanwege nawerking rekening moeten houden met rechten en verplichtingen uit de (al lang) geëindigde cao. Heeft u een vraag over nawerking cao ? Neem gerust contact met mij op. 

Deze blog is gereviewd en geüpdatet op 23 oktober 2020.

Koen Vermeulen

Koen Vermeulen

Advocaat/associate partner

Koen Vermeulen is uw sparringpartner voor alle vragen over arbeidsrecht, medezeggenschap en pensioen.

Gerelateerde blogs

26 maart 2024

Opgelet: nieuwe ontwikkeling in arbeidsrechtelijke rechtsbescherming

Veel arbeidsrechtelijke regels komen uit Europa. Voor de toepassing en afdwingbaarheid daarvan, moeten werkgevers en werknemers dus óók kijken naar ‘Europa'.

Lees meer

8 maart 2024

Gevolgen wetsvoorstel voor bestaande concurrentiebedingen

De Minister van Sociale Zaken wil een einde maken aan het automatisme waarmee werkgevers een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst opnemen.

Lees meer

7 maart 2024

Overeenkomst NIWO en GMW Advocaten en De Clercq Advocaten Notariaat

Op 19 oktober 2021 is de Wet implementatie EETS-richtlijn van kracht geworden. EETS betekent European Electronic Toll Service (Europese elektronische tolheffingsdienst).

Lees meer