19 maart 2010

Inval van de BSA?

Door Gilyan Parker

De BSA, voluit: Business Software Alliance, is een internationale organisatie die zich voornamelijk richt op het voorkomen van illegaal gebruik van software.

De BSA is in Nederland erg actief in het optreden tegen illegaal gebruik van software. Wat wordt nu verstaan onder illegaal gebruik en hoe kan een ondernemer er voor zorgen dat de risico’s minimaal zijn? En wat te doen indien de BSA bij u op de stoep staat? Een korte handleiding.

Illegale software

Onder “illegaal gebruik” wordt het in strijd handelen met de licentievoorwaarden van de software verstaan. Per definitie is dit een inbreuk op de auteursrechten van de producent van de software. De auteurswet biedt de producent vergaande bevoegdheden op te treden tegen inbreukmakers. Het leggen van beslag op de computers of machines waarop de software is geïnstalleerd is vaak de eerste actie die de BSA onderneemt. Hoewel de onderneming daarmee niet direct plat wordt gelegd, heeft een beslaglegging wel een diepe impact op de bedrijfsvoering. Een inval door de BSA wordt door de meeste ondernemers als uitermate onprettig ervaren.

Illegaal gebruik behoeft niet bewust te zijn. Het komt veel voor dat een ondernemer niet precies weet welke software in het bedrijf wordt gebruikt of niet precies weet welke licenties aanwezig zijn. Een goed beleid ten aanzien van het licentiebeheer is een eerste stap om ongewenste gevolgen van verkeerd gebruik van software te voorkomen. De meeste software leveranciers – bijvoorbeeld Microsoft – hebben “tools” beschikbaar om te controleren of een bepaalde versie – van bijvoorbeeld Windows XP – up-to-date is. Ook op de website van de BSA zijn audit-tools te vinden (zie ook http://www.risicoalarm.nl/). Het is de leveranciers er immers alles aan gedaan om er voor te zorgen dat de licenties op orde zijn en er dus betaald wordt voor de software.

Soorten licenties

De inhoud van licenties kan behoorlijk verschillen. De softwareleveranciers hanteren ieder hun eigen licentievoorwaarden. En bovendien bestaan er verschillen tussen de licenties van één leverancier. Zo zijn er licenties die zien op het gebruik van software voor één pc of licenties die zien op gebruik voor meerdere personen binnen een onderneming. Verder bestaat er differentiatie ten aanzien van de duur van het gebruiksrecht.

Softwarelicenties en faillissement

Bijzondere aandacht verdienen licenties in het geval u computers overneemt uit een faillissement. U mag er niet zomaar van uit gaan dat de sofware op deze computers legaal is. De curator in het faillissement heeft soms niet de expertise om de licenties te beoordelen of besteedt er wegens tijdgebrek geen aandacht aan. Het opkopen van computers uit een faillissement kan daarom risico’s met zich brengen. U dient dus te onderzoeken of er softwarelicenties aanwezig zijn en vervolgens of de licenties u een gebruiksrecht verstrekken. Het hangt immers af van de soort licentie of u gerechtigd bent tot het gebruik van de software.

Bezoek van de BSA

De BSA zal bij een vermoeden van illegaal gebruik een bezoek brengen aan het bedrijf in kwestie. Dat vermoeden kan bijvoorbeeld zijn gewekt door een tip van een concurrent of een ex-werknemer. De BSA heeft op haar website ook een button staan waarmee illegaal gebruik kan worden gemeld. Maar de BSA handelt niet alleen na tips. De BSA tracht door het leggen van beslag er achter te komen of de aangetroffen software illegaal is. De betreffende ondernemer zal na een beslag van de BSA het verzoek krijgen aan te tonen dat voor de aangetroffen software een licentie aanwezig is. Als dat niet kan worden aangetoond of de betreffende ondernemer weigert licenties te overleggen, zal de BSA de afweging maken of een procedure bij de rechter zinvol is. Indien in een procedure vast komt te staan dat sprake is van illegaal gebruik van software, zal doorgaans een aanzienlijke boete worden opgelegd. Daarnaast zal bij aangetoonde inbreuk de ondernemer de proceskosten van de procedure dienen te betalen. Ook die kosten zijn aanzienlijk. zoals is het beslag bijvoorbeeld op correcte wijze gelegd? Klopt het standpunt van de BSA dat sprake is van illegale software? Kunt u beroep doen op overmacht? Is de door de BSA gevorderde boete niet te hoog? Wij adviseren u graag.

Schikken is beter dan procederen

Het gebruik van software zonder dat daarvoor de vereiste softwarelicenties aanwezig zijn, houdt een groot risico in voor uw bedrijfsvoering. Maar natuurlijk kan er wel eens iets over het hoofd worden gezien. Met de BSA zal in het geval van een geconstateerde inbreuk gelukkig wel kunnen worden overlegd. De opstelling van de BSA in schikkingsonderhandelingen hangt onder andere af van de reden van het ontbreken van licenties. Bij notoire inbreukmakers zal de BSA zich anders opstellen dan bij ondernemers waarbij één of twee Windows XP licenties ontbreken. Ook bij schikkingsonderhandelingen zal deskundige bijstand van een gespecialiseerde advocaat nuttig zijn.

Laat u bijstaan

Bij een beslag door de BSA en de fase daarna, verdient het aanbeveling advies in te winnen van een specialist. Wij kunnen uw juridische positie bepalen en zullen onder andere onderzoeken of het beslag op correcte wijze gelegd, of u in strijd met licentievoorwaarden hebt gehandeld, of u een beroep op overmacht toekomt en of de door de BSA gevraagde boete naar gangbare maatstaven niet te hoog is? Wij beantwoorden graag direct uw eerste vragen en stippelen daarna in overleg met u een strategie uit om de zaak tot een goed einde te brengen.

Gilyan Parker