De proeftijd

Is dat niet het geval dan kunnen zij die per direct beëindigen. Er gelden wel strenge eisen, juist omdat de werknemer tijdens de proeftijd “vogelvrij” is.

>> Heeft u een vraag over dit onderwerp? Laat hier uw gegevens achter. <<

Voorwaarden proeftijd

Een proeftijd moet schriftelijk worden overeengekomen. Hoe lang de proeftijd mag duren is afhankelijk van de duur van het dienstverband en of er een (algemeen verbindend verklaarde) CAO van toepassing is. Als er sprake is van een arbeidsovereenkomst met een duur van 6 maanden of korter, dan mag er geen proeftijd worden overeengekomen. Een proeftijd bedraagt bij een contract voor bepaalde tijd tot 2 jaar maximaal 1 maand en mag bij overige contracten nooit langer zijn dan twee maanden. Een overeengekomen proeftijd is alleen rechtsgeldig als deze voor beide partijen gelijk is. De termijnen worden streng gehanteerd, er geldt een zogenaamde “ijzeren termijn” van twee maanden. Is er een foute termijn overeengekomen, bijvoorbeeld een proeftijd van 3 maanden, dan is de sanctie dat er helemaal geen proeftijd meer geldt. Ook als de werkgever niet voldoende zou hebben aan de overeengekomen periode, bijvoorbeeld omdat de werknemer ziek wordt, dan is verlenging van de proeftijd niet mogelijk.

Wanneer is een proeftijd niet geldig?

Bovendien kan geen proeftijd worden bedongen als de werkgever al op de hoogte is van de vaardigheden van de werknemer. Dat is bijvoorbeeld het geval als de werknemer al bij de werkgever werkt of kort daarvoor eerder in dienst is geweest. Zelfs als de werknemer eerder bij een andere werkgever heeft gewerkt, maar de kennis van die werkgever met betrekking tot de vaardigheden van de werknemer valt toe te rekenen aan de werkgever. Dat is bijvoorbeeld het geval bij twee opvolgende werkgevers in hetzelfde concernverband of bij een overgang van onderneming. Ook in het geval van een doorstart na faillissement is een proeftijdbeding nietig. Het moet in deze gevallen wel om dezelfde functie en taken gaan. Als er sprake is van een functie die duidelijk andere taken behelst, dan is het mogelijk om opnieuw een proeftijd af te spreken, ook bij dezelfde werkgever. De werknemer doet er in zo’n geval verstandig aan om te bedingen dat hij bij niet voldoen tijdens de proeftijd mag terugkeren in de oude functie.

Proeftijdontslag

Bij een proeftijdontslag gelden voor de werkgever maar weinig beperkingen. De belangrijkste beperking is dat het ontslag niet in strijd mag zijn met het discriminatieverbod. Een werkgever mag bijvoorbeeld zijn werkneemster niet ontslaan omdat zij zwanger is. Een werkgever die de proeftijd misbruikt, kan in bepaalde gevallen ook schadeplichtig zijn. Het is aan de werknemer om te bewijzen dat de werkgever de proeftijd misbruikt. Een werkgever die al na één dag oordeelde dat een managementassistent niet geschikt was voor haar functie werd door de kantonrechter veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan de werkneemster, omdat daarover niet in één dag kon worden beslist, aldus de kantonrechter.
Niet in alle gevallen is het zo evident dat er misbruik van de proeftijd is gemaakt. Desgevraagd is de werkgever verplicht om schriftelijk de reden te geven voor het ontslag. Als werkgever is het verstandig om bij ontslag tijdens de proeftijd altijd een neutrale reden voor ontslag te geven, bijvoorbeeld door aan te geven dat de werknemer niet in het team past.

De werknemer kan ook opzeggen tijdens de proeftijd. Onder omstandigheden kan die opzegging onrechtmatig zijn. Uit de rechtspraak volgt echter dat dit niet snel het geval kan zijn. Wel werd een werknemer die tijdens de proeftijd het contract beëindigde omdat hij van zijn oude werkgever een beter aanbod kreeg, veroordeelt tot het betalen van de door de werkgever gemaakte kosten voor de medische keuring en de psychologische test.

Als één van beide partijen de arbeidsovereenkomst tijdens de proeftijd wil opzeggen, moet de beëindiging uiterlijk tegen de laatste dag van de proeftijd plaatsvinden. In het geval de werkgever op de voorlaatste dag van de proeftijd aan de werknemer mededeelt dat hij de arbeidsovereenkomst wil opzeggen met ingang van de week daarop, dan is niet in de proeftijd opgezegd en loopt de arbeidsovereenkomst gewoon door.

Een proeftijdbeding is overigens niet verplicht. Als werknemer kun je proberen de proeftijd weg te onderhandelen. Heeft u een vraag over dit onderwerp? Neem gerust contact met mij op.