23 november 2014

Auteursrechtinbreuk: uitzenden voetbal zonder licentie

Door Gilyan Parker

Iedere vorm van in het openbaar ten gehore brengen of vertonen van een werk is een vorm van openbaar maken in de zin van artikel 12 Auteurswet, waarvoor toestemming van de auteursrechthebbende nodig is.

Dit geldt ook voor het uitzenden van voetbalwedstrijden in cafés. Zonder toestemming van de rechthebbenden (Eredivisie C.V. en de betreffende eredivisie clubs) mogen uitzendingen uit de Eredivisie niet worden uitgezonden. In mijn praktijk merk ik dat caféhouders hier niet goed van op de hoogte zijn. Dit volgt tevens uit een recent vonnis van de rechtbank Amsterdam, welke ik hieronder zal bespreken.

Slechts een consumentenabonnement

In de betreffende zaak zond een Amsterdams café wedstrijdbeelden uit. Het café had daarvoor een consumentenabonnement afgesloten op Fox-Sports, maar is op het landelijk aanbod van Fox-Sports om een zakelijke licentie te nemen niet ingegaan. Toen Eredivisie c.s. erachter kwam dat zonder haar toestemming wedstrijdbeelden werden uitgezonden, startte zij een kort geding tegen het café waarin zij een uitzendverbod vorderde.

Beperkt aantal kijkers?

Het café voerde als verweer dat op de uitzenddagen slechts een beperkt aantal mensen naar de wedstrijdbeelden keek. Van een auteursrechtinbreuk zou daarom ex artikel 12 lid 4 Auteurswet (kleine kring) geen sprake zijn. De voorzieningenrechter ging daar echter niet in mee. Nu het café op de bewuste dagen openbaar toegankelijk was en bovendien aannemelijk is dat de vertoning van de beelden een commercieel doel had, kan het beperkte aantal kijkers niet worden gelijkgesteld met een besloten familie- of vriendenkring, in welk geval van openbaarmaking als bedoeld in artikel 12 geen sprake zou zijn.

Sociale functie

Ook het tweede verweer van het café – dat de televisie in het café een sociale functie heeft en daarmee een maatschappelijk doel dient – wordt door de voorzieningenrechter verworpen. Een dergelijk maatschappelijk doel – voor zover aanwezig – rechtvaardigt de inbreuk op de auteursrechten van Eredivisie c.s. niet. Ten slotte voerde de caféhouder aan dat hij te goeder trouw zou zijn, omdat zijn provider (UPC) hem niet op het vereiste van een zakelijke licentie heeft gewezen en Fox-Sports UPC had moeten opdragen af te sluiten. Ook dit verweer treft geen doel. De voorzieningenrechter overweegt dat het café na de eerste aanschrijving van Fox-Sports had kunnen weten dat hij een zakelijke licentie nodig had, maar het café is desalniettemin bewust doorgegaan met de ongeoorloofde vertoning van de wedstrijdbeelden. De voorzieningenrechter heeft de vorderingen van Eredivisie c.s. toegewezen.

Conclusie

Uit deze uitspraak volgt dat caféhouders, discotheken en/of andere ondernemingen die publiekelijk voetbalwedstrijden uitzenden een zakelijke licentie met Fox-Sports dienen af te sluiten. Doen zij dit niet, dat maken zij inbreuk op het auteursrecht van Eredivisie c.s. Gelet op de volledige proceskostenveroordeling in IE zaken (ex artikel 1019i Rv) kan dit voor kleine ondernemingen grote gevolgen hebben. Zo diende het café (een eenmanszaak) in casu de volledige proceskosten van de wederpartij ad € 7.429,24 te voldoen. Een aanzienlijk bedrag voor een eenmanszaak, zeker als men bedenkt dat hier de eigen advocaatkosten nog eens bijkomen. Het voorgaande geldt overigens ook voor het zakelijk gebruik van tv-uitzendingen of videofilms (bijvoorbeeld in hotels of fitnessbedrijven). Ga altijd goed na – voor welk zakelijk gebruik dan ook – of u voor de uit te zenden beelden toestemming van de rechthebbende nodig heeft. Indien u twijfelt – of in het geval van auteursrechtgeschillen met de rechthebbenden – kunt u te allen tijde contact met mij opnemen.

Gilyan Parker