3 juli 2012

Beperkingen aan contractsvrijheid in alimentatieland?

Door Gilyan Parker

Partij autonomie staat voorop bij het maken van afspraken over kinderalimentatie en partneralimentatie.

Partneralimentatie staat ter vrije bepaling van partijen. Voor kinderalimentatie geldt dat in mindere mate, nu kinderalimentatie volgens sommigen van openbare orde is. Wat mag je nu wel en niet afspreken?

Partneralimentatie

Ex-echtgenoten kunnen alles afspreken wat zij willen. Er is één beperking. Zij kunnen niet al voorafgaand aan hun huwelijk met elkaar overeenkomen dat zij bij een echtscheiding niet gehouden zijn bij te dragen in elkaars levensonderhoud. In de akte van huwelijkse voorwaarden kan niet bij voorbaat partneralimentatie worden uitgesloten. Zo’n bepaling is nietig.

Kinderalimentatie

Ouders zijn in principe ook vrij om afspraken te maken over de hoogte van de kinderalimentatie. Uit de wet volgt een tweetal restricties:

  • Ouders mogen niet afzien van kinderalimentatie. Zij kunnen bijvoorbeeld niet afspreken dat een ouder afstand doet van zijn of haar recht op kinderalimentatie. Wel kunnen zij overeenkomen dat de kinderalimentatie op dat moment op nihil wordt gesteld, wegens een gebrek aan draagkracht van de andere ouder;
  • Aan partneralimentatie kunnen ex-echtelieden een niet-wijzigingsbeding verbinden. Dit houdt in dat zij met elkaar afspreken dat de overeengekomen partneralimentatie nimmer gewijzigd kan worden, behoudens bij een zeer ingrijpende wijziging van omstandigheden met als gevolg een wanverhouding tussen de feitelijke situatie en hetgeen partijen bij het maken van de afspraken voor ogen stond. Dit niet-wijzigingsbeding kan niet aan kinderalimentatie worden gekoppeld.

Rechtbank Den Bosch 16 maart 2012, LJN BV9760

De rechtbank herhaalt nog eens dat aan kinderalimentatie geen niet-wijzigingsbeding mag worden verbonden. In deze zaak zou dat als onredelijk kunnen worden gezien. Wat was het geval? De vrouw had afgezien van partneralimentatie omdat de man voor nu en de toekomst alle kosten van de kinderen zou blijven betalen. De man dient een verzoek tot verlaging van de kinderalimentatie in, ondanks het niet-wijzigingsbeding. De rechtbank stelt de man in het gelijk. Het gevolg hiervan is dat de partneralimentatie ongemoeid blijft vanwege het wel geldige niet-wijzigingsbeding en de kinderalimentatie wordt gehalveerd. De rechtbank grijpt in een totaalpakket van afspraken in die in onderling samenhang moeten worden bezien. De vraag is of dit tot een redelijke uitkomst leidt. Voor vragen hierover kunt u contact met mij opnemen.

Gilyan Parker