5 december 2024

Doorgronden van een overeenkomst

Door Wladimir Schmidt

Elke ondernemer heeft baat bij duidelijke en goed afdwingbare afspraken. Maar hoe beoordeelt u een overeenkomst in het algemeen? Is er een stappenplan dat u kan volgen? In deze blog geven wij u enkele tips voor het op een vlotte manier doorgronden en opmaken van contracten

Soorten overeenkomsten

Voordat ik de algemene opbouw behandel, wijs ik erop dat in het Burgerlijk Wetboek diverse overeenkomsten apart worden behandeld. Bijvoorbeeld: Overeenkomsten van (Consumenten)Koop en Ruil, Krediet, Huurovereenkomsten, Pacht, Arbeid, Opdracht.

Het duiden van de overeenkomst waardoor ook specifieke bepalingen of voorwaarden moeten worden opgenomen, kan al veel duidelijkheid geven.

Volgende stap: de partijen

Elke overeenkomst begint met een duidelijke aanduiding van de partijen.

Of dat nu een rechtspersoon is (zoals een BV, NV of een Stichting) of een natuurlijk persoon (zoals een particulier, maar ook vennoten van een VOF of een CV).

In het geval van een rechtspersoon vindt u alle informatie daarover in de Kamer van Koophandel.

Let op dat u de naam en het adres goed opschrijft. En vraag vooral door als er iets aan de naam of de andere kenmerken van een partij niet helder is.

Het laatste wat u wil is dat u een overeenkomst afsluit met een (rechts)persoon waarmee u eigenlijk geen afspraken heeft gemaakt en die jegens u nergens aan gebonden is.

Vaak worden er ook verwijzingen opgenomen in dit deel van de overeenkomst in de vorm van: “ X BV wordt hierna aangeduid als: “X” of “Opdrachtnemer”of “Werkgever” etc

Vervolgens: de reden van de overeenkomst of de considerans

In dit onderdeel wordt de reden omschreven voor het aangaan van de overeenkomst en de omstandigheden waaronder er wordt gecontracteerd.

Dit onderdeel is belangrijk omdat los van de afspraken in de artikelen (zie de volgende paragraaf), bij een discussie over de uitleg van de overeenkomst, in deze considerans vaak een duidelijke aanwijzing staat van wat partijen willen bereiken met de overeenkomst. Ook is vaak een korte samenvatting opgenomen van de achtergrond van partijen.

Een gebruikelijke opbouw van een considerans is:
“Overwegende dat:

  • Partij X sinds … een onderneming drijft in….. en
  • Partij Y een onderneming drijft in …..
  • Partijen hebben besloten om …….
  • Partijen hun afspraken in deze overeenkomst willen vastleggen.”

De afspraken

In dit deel van de overeenkomst zit vaak het meeste werk. En als er over een overeenkomst wordt geprocedeerd gaat het vaak over de uitleg van de artikelen die in dit deel zijn opgeschreven.

Van belang is dus dat u goed nadenkt en omschrijft over wat u hebt afgesproken. Maar daarnaast is het ook belangrijk om de consequenties met uw contractspartij te bespreken over wat u afspreekt en wat u doet als zaken anders lopen omdat er zich bepaalde gebeurtenissen voordoen.

Een gebruikelijke indeling is de volgende.

Prestaties

Als eerste worden de prestaties over en weer vastgelegd: Partij A doet xyz voor Partij B. En Partij B doet daarvoor abc. Als u hier al vragen heeft bij wat uw contractspartij nu gaat doen voor u, is dit de plek om afspraken te verduidelijken. Schroom ook niet om uw contractspartij om u zijn bedoelingen uit te leggen alsof hij u niet kent!

Als wij als voorbeeld een koopovereenkomst nemen dan verkoopt Partij A een bepaald goed aan Partij B die daarvoor een bedrag betaalt. Of Partij A zal een opdracht verrichten voor Partij B die daar een vergoeding voor betaalt.

In dit deel van de overeenkomst wordt ook vastgelegd of Partij A de opdracht of het goed naar eigen inzicht verricht of maakt, of dat daar ook voorwaarden aan verbonden zijn. Controleert u ook of het goed of voorwerp voor uw gevoel volledig en correct is omschreven.

Duur van de overeenkomst

Vervolgens kan de duur worden vastgelegd. Dus binnen welke termijn moet een goed of een prestatie worden geleverd of voor welke termijn wordt de opdracht aangegaan bijvoorbeeld.

Betaling

Hierna volgen artikelen die de betaling regelen: welk bedrag? Is er sprake van termijnbetalingen? Inclusief of exclusief btw? Wanneer moet er betaald zijn? Moet de factuur nog ergens aan voldoen? Op welke rekening moet worden betaald? Met welke omschrijving?

Overige bepalingen

Als de artikelen over betaling zijn geregeld komen partijen toe aan overige bepalingen. In deze artikelen kunnen ook afspraken worden gemaakt over hoe partijen handelen als zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Denk hierbij aan meerwerk, intellectueel eigendom, eigendom van derden, gebruik van middelen, het inschakelen van derden etc.

Opzegging/einde overeenkomst

Partijen leggen vast wanneer een overeenkomst (bijvoorbeeld een opdracht of een levering) eindigt dan wel wanneer partijen vinden dat een prestatie geheel is voldaan en betaling is ontvangen.

Maar ook onder welke omstandigheden partijen vinden dat één van hen een overeenkomst kan opzeggen. In het verlengde hiervan wordt ook een opzegtermijn en mogelijk een boete opgenomen.

Ook worden artikelen opgenomen over de vraag wanneer er sprake is van aansprakelijkheid en wat het gevolg daarvan is.

Afronding

Afgesloten wordt met artikelen die regelen welke Algemene Voorwaarden van toepassing zijn, of partijen vertrouwelijkheid overeenkomen en welk recht en welke rechter van toepassing zijn bij een conflict.

Ondertekening

Als laatste wordt de ondertekening geregeld, dus welke persoon namens welke partij ondertekent. In dit kader is wederom van belang dat de juiste persoon de partij vertegenwoordigt.

Zijn de afspraken echt duidelijk?

In dit artikel heb ik u de opbouw geschetst van een overeenkomst. Met als doel dat u hiermee sneller tot de kern van een overeenkomst komt. De kern is dat het u duidelijk moet zijn of wat er wordt vastgelegd ook is afgesproken. Als iets niet helemaal helder is voor u: durf te vragen. Want als het niet duidelijk is voor u, is dat het vaak ook niet voor uw contractspartij. Vaak neemt de partij die een overeenkomst schrijft, ook bepalingen op uit gewoonte. Immers, bij een verschil van inzicht wordt niet alleen naar de letterlijke tekst gekeken, maar ook naar de bedoeling van partijen en de vraag wat zij over en weer van elkaar mochten verwachten.

Meer informatie

Heeft u vragen over dit onderwerp of wilt u advies over een vergelijkbaar onderwerp? Neem dan gerust contact met ons op.

Wladimir Schmidt

Wladimir Schmidt

Advocaat

‘Een zeldzame combinatie van veelzijdige expertise en vergaande klantfocus’

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

28 mei 2025

Algemene Bank Voorwaarden: impact op uw onderneming

Als u een overeenkomst aangaat met de bank over een lening of een krediet in rekening courant (hierna “financieringsovereenkomst” genoemd) dan zult u in de tekst zien staan dat op die financieringsovereenkomst de Algemene Bank Voorwaarden (ABV) van toepassing zijn.

Lees meer

Lees meer over

16 mei 2025

WHOA updates

Met de Wet Homologatie Onderhands Akkoord kunnen ondernemingen die in de kern levensvatbaar zijn hun (te) hoge schuldenlast saneren in een akkoord met hun schuldeisers dat door de rechtbank wordt goedgekeurd, en zo een faillissement voorkomen. U leest hier de laatste WHOA updates.

Lees meer

Lees meer over

8 mei 2025

Wat te doen als schuldeiser bij een faillissement?

Wat u als schuldeiser kunt doen bij een faillissement: van uw rechten en mogelijkheden tot de rol van de curator en rechter-commissaris, en de manieren waarop een faillissement kan eindigen.

Lees meer

Lees meer over

1 april 2025

Opzegging financiering door de bank: weer gaat het om redelijkheid en billijkheid

Recent heeft de Rechtbank Limburg een vonnis gewezen over beëindiging met onmiddellijke ingang van een kredietovereenkomst.

Lees meer

Lees meer over

25 maart 2025

Regresvorderingen in de WHOA

De Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) biedt ondernemingen in financiële moeilijkheden de mogelijkheid om buiten faillissement tot een akkoord met schuldeisers te komen.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen