De herstructureringsdeskundige in een WHOA-traject

In deze blog bespreek ik de rol en functie van de herstructureringsdeskundige.

Wat is een WHOA-herstructureringsdeskundige?

De herstructureringsdeskundige bereidt samen met de schuldenaar een voorstel voor het WHOA-akkoord voor, en begeleidt de schuldenaar gedurende het WHOA-traject. De herstructureringsdeskundige handelt onpartijdig en onafhankelijk, en primair in het belang van de gezamenlijke schuldeisers.

De positie van de herstructureringsdeskundige is daarmee vergelijkbaar met de rol van een bewindvoerder in surseance van betaling of een curator in faillissement. Er is echter één groot verschil: de aanstelling van een herstructureringsdeskundige heeft – anders dan aanstelling van een bewindvoerder of curator – niet tot gevolg dat de schuldenaar de beschikking of het beheer over zijn vermogen (deels) verliest.

Hoe wordt een herstructureringsdeskundige aangesteld?

Wanneer een onderneming in een toestand verkeert waarin redelijkerwijs aannemelijk is dat deze met het betalen van zijn schulden niet zal kunnen voortgaan, kan de ondernemer een beroep doen op de WHOA. Dit wordt ook wel het ingangscriterium genoemd. Naast de schuldenaar, kunnen ook schuldeisers, aandeelhouders en de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging een WHOA-traject starten.

Zij hebben allen het recht om de rechtbank te verzoeken een herstructureringsdeskundige aan te stellen. Ook het bestuur van de onderneming kan om aanstelling van een herstructureringsdeskundige verzoeken. Voor het indienen van dat verzoek is geen goedkeuring van de aandeelhoudersvergadering vereist.

De rechtbank wijst het verzoek toe als de schuldenaar aan het ingangscriterium voldoet, tenzij summierlijk blijkt dat de belangen van de gezamenlijke schuldeisers niet gediend zijn bij aanstelling van een herstructureringsdeskundige. Het verzoek wordt toegewezen als het wordt ingediend door (het bestuur van) de schuldenaar en/of het verzoek wordt gesteund door een meerderheid van de schuldeisers.

Wat is de taak van de herstructureringsdeskundige?

De precieze taak van de herstructureringsdeskundige is in de WHOA en Memorie van Toelichting slechts summier beschreven. De herstructureringsdeskundige kan een voorstel voor een akkoord voorbereiden, en het traject in gang zetten dat kan leiden tot homologatie van het akkoord.

De WHOA reikt de deskundige enkele handvatten aan, en bepaalt dat de herstructureringsdeskundige:

• toegang krijgt tot de bedrijfsadministratie en relevante bedrijfsinformatie;
• van de onderneming en alle betrokkenen (zoals bestuurders, commissarissen en werknemers) gevraagd en ongevraagd(!) alle inlichtingen en medewerking krijgt die van belang zijn om zijn taak uit te voeren;
• bij de rechtbank om een afkoelingsperiode kan verzoeken;
• doorlopende overeenkomsten (zoals huur- en arbeidsovereenkomsten) in bepaalde gevallen kan herstructureren;
• bepaalde keuzes (bijvoorbeeld de voorgenomen klassenindeling) aan de rechtbank kan voorleggen om meer zekerheid te krijgen over het uiteindelijk aan te bieden akkoord;
• de rechtbank kan verzoeken om voorzieningen te treffen om de belangen van de betrokken schuldeisers en aandeelhouders te waarborgen.

Voor het kunnen voorbereiden en aanbieden van een akkoord is een goede samenwerking tussen het bestuur van de schuldenaar en de herstructureringsdeskundige van groot belang. Zo moet de herstructureringsdeskundige bijvoorbeeld constant op de hoogte zijn van de financiële situatie, om te beoordelen of er voldoende middelen zijn om de onderneming voort te zetten. Als dat niet meer het geval is, dan ontstaat immers een faillissementssituatie en moet het WHOA-traject worden gestaakt.

Wie kan als herstructureringsdeskundige aangesteld worden?

Er zijn geen formele vereisten. De herstructureringsdeskundige moet zijn taak doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk uitvoeren. Het is daarom van belang dat een herstructureringsdeskundige beschikt over kennis op het gebied van bedrijfsfinanciën, het faillissementsrecht en ervaring heeft met herstructureringen, surseances van betaling en faillissementen. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn: advocaten, accountants, financiële experts of faillissementscuratoren.

Conclusie

De herstructureringsdeskundige is een van de nieuwe functionarissen binnen het faillissementsrecht. Een herstructureringsdeskundige kan een voorstel voor een crediteurenakkoord voorbereiden en het WHOA-traject verder in gang zetten en begeleiden. Eenmaal aangesteld heeft de herstructureringsdeskundige daarmee een belangrijke rol in het WHOA-traject.

De precieze taak van een herstructureringsdeskundige zal in de praktijk nader uitkristalliseren. Welke kennis voor een herstructureringsdeskundige daarbij van belang is, zal ook nader blijken. Wij houden u daarvan graag op de hoogte.

Heeft u een vraag over dit onderwerp, neem dan gerust contact met mij op. Meer informatie over de WHOA vindt u op onze WHOA-pagina.