2 februari 2017

De scheidende ondernemer

Door Marieke Morshuis

Ik heb al in een aantal blogs stilgestaan bij specifieke vraagstukken die spelen bij echtscheidingen van ondernemers.

Maar wat maakt nu dat een echtscheiding van ondernemers in financieel opzicht lastiger is dan een echtscheiding van werknemers in loondienst?

Ondernemer en alimentatie

Alimentatie hangt af van inkomsten en lasten. Wat is het inkomen van de ondernemer? Tellen de opnames via de rekening-courant mee? Tellen de dividenduitkeringen mee? Is het loon dat de directeur-grootaandeelhouder zichzelf uitkeert niet kunstmatig laag? Is het fair om met de gemiddelde winst uit onderneming van de afgelopen 3 jaren te rekenen? Kan de onderneming nog aan zijn lopende verplichtingen voldoen? Dit is slechts een aantal vragen die kunnen spelen. De lat blijft de continuïteit van de onderneming. Deze mag door de alimentatieverplichting niet in gevaar komen. Ondernemers hebben ook de uitkeringstest van artikel 2:216 BW in de gaten te houden. Deze brengt onder meer met zich mee dat zij niet zomaar geld aan hun onderneming kunnen onttrekken voor privédoeleinden, waartoe ook alimentatie behoort.

Vermogensverdeling bij een echtscheiding

Ondernemers die in gemeenschap van goederen zijn gehuwd, maar ook heel wat ondernemers die huwelijkse voorwaarden hebben, moeten hun onderneming verdelen c.q. verrekenen. De waarde van de onderneming moet dan worden vastgesteld. Welke waarderingsmethode wordt gehanteerd? Bij huwelijkse voorwaarden rijst de vraag wat verrekend moet worden: niets, de waarde van de aandelen in een B.V., de waarde van de onderneming, de opgepotte winsten? In dat kader dient de directeur-grootaandeelhouder soms na te gaan hoe ooit bij de oprichting van zijn B.V. het aandelenkapitaal is volgestort teneinde te kunnen vaststellen wat er precies verrekend moet worden. Hoeveel bedragen de reserves? Moet de rekening-courant schuld van de ondernemer aan zijn B.V. worden meegenomen bij de afwikkeling? Ook hier vormt de continuïteit van de onderneming gecombineerd met de uitkeringstest van artikel 2:216 BW de ondergrens.

Pensioen in eigen beheer

Als er pensioen in eigen beheer is, rijst de vraag of dit moet worden afgestort en zo ja welk bedrag. Hoe om te gaan met een dekkingstekort? Er zullen pensioenberekeningen moeten worden gemaakt. Om het pensioen in eigen beheer is veel te doen, zo kunt u ook lezen in deze blog. Als de plannen van Wiebes doorgaan, is het de vraag wat de invloed hiervan op de praktijk gaat zijn. (Ex-)echtgenoten moeten namelijk gaan instemmen met bepaalde keuzes ten aanzien van dit pensioen in eigen beheer. Een extra complicerende factor in het scheidingsproces. Wederom mag de continuïteit van de onderneming geen gevaar lopen als gevolg van de afwikkeling van het pensioen bij echtscheiding en dient de ondernemer aan de uitkeringstest te voldoen.

Dit is slechts het topje van de ijsberg van extra problemen waar ondernemers en hun echtgenoten mee geconfronteerd kunnen worden in het toch al zo lastige scheidingsproces. Specialistische kennis is nodig om tot een redelijke en voor iedereen werkbare uitkomst te komen. Neem gerust contact met ons op. 

Marieke Morshuis

Marieke Morshuis

Advocaat/associate partner

Marieke Morshuis heeft een grote en diverse familie- en erfrechtpraktijk.