3 maart 2013

Gelijke rechten voor expats in buitenland

Door Gilyan Parker

Als je als expat (tijdelijk) naar het buitenland gaat om daar je werkzaamheden te verrichten, heb je nog steeds recht op dezelfde bonus als je expat-collega’s.

Dit geldt ook wanneer je collega’s, die werken op lokale arbeidsvoorwaarden, die bonus niet krijgen, zo bepaalde recentelijk de kantonrechter Groningen (LJN: BZ0528).

Expat-bonus

In deze zaak ging het om een Nederlandse werknemer, werkzaam bij een internationaal bedrijf, die sinds 2005 als expat werkzaam was in Kazakhstan. In 2010 werd hem verteld dat hij een bonus uitgekeerd zou krijgen, te weten ‘payment of 70% of 24 leave days for the years of 2005-2008 as a bonus’. De Nederlandse werknemer ging er vanuit dat het hier ging om een nabetaling van zijn expat-bonus. Zijn werkgever betwistte dit echter en stelde dat het geen bonus was nu de Kazakse werknemers deze bonus ook niet gekregen hadden. Volgens zijn werkgever was besloten om de arbeidsvoorwaarden van haar Nederlandse expats te doen aansluiten op die van haar Kazakse werknemers in Kazakhstan. De vergoeding per gewerkte dag voor expats zou daarom komen te vervallen. Het bedrag dat uitgekeerd was, was daarom geen nabetaling van een expat-bonus, maar een compensatie voor de vergoeding per gewerkte dag die kwam te vervallen.

Gelijke behandeling

De werknemer beriep zich op zijn recht op gelijke behandeling en stelde dat er sprake was van discriminatie. Zijn werkgever zou in strijd gehandeld hebben met haar verplichtingen als goed werkgever om hem in gelijke omstandigheden met dezelfde werkzaamheden in dezelfde periode als collega-expats, die bonus niet te geven. De rechter greep terug naar het arrest van de Hoge Raad van 30 januari 2004 (Parallel Entry, JAR 2004/68) waarin de vraag diende wanneer een werkgever ongeoorloofd onderscheid in beloningen maakt. In dat arrest was bepaald dat indien werknemers gelijke arbeid in gelijke omstandigheden verrichten, zonder dat hier een objectieve rechtvaardigingsgrond voor valt aan te wijzen, dit niet zonder meer leidt tot de slotsom dat zij een gelijke beloning behoren te krijgen. Bij de beoordeling van de vraag of ongelijkheid in beloning als ongeoorloofd moet worden beschouwd is, volgens de Hoge Raad, een terughoudende toetsing op haar plaats.

Niet geloofwaardig

De rechter in deze zaak gaf de werknemer gelijk. Volgens de rechter was niet geloofwaardig dat de bonus-uitkering zou gelden als compensatie voor een in de toekomst te vervallen vergoeding. Immers uit de formulering ‘payment of 70% of 24 leave days for the years of 2005-2008 as a bonus’ bleek dat de hoogte van de betaling kennelijk mede afhing van de vraag of een werknemer die desbetreffende periode slechts een gedeelte dan wel gedurende de hele periode 2005-2008 in dienst was. Een dergelijke benadering liet zich niet aanmerken als een compensatie voor de toekomst. Verder speelde een rol dat de werknemer in de periode 2005-2008 gelijke arbeid onder gelijke omstandigheden had verricht als andere Nederlandse expats die wel de bonus ontvangen hadden. De werkgever gaf als toelichting voor dit onderscheid aan dat Kazakse werknemers deze bonus niet gekregen hadden en dat arbeidsvoorwaarden met lokale werknemers juist recht getrokken zouden moeten worden. Hoewel een terughoudende toetsing over ongelijkheid in beloning op zijn plaats is, ging de rechter hier toch niet mee akkoord. Gelet op het evidente belang dat de expat een gelijke vergoeding zou krijgen voor diezelfde gewerkte dagen als zijn collega’s in een gelijke expat-positie, was de rechter van mening dat het ontzeggen van de aanspraak van de bonus naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar was.

Conclusie

Als expat heb je vaak recht op speciale arbeidsvoorwaarden die niet gelden voor je collega’s die op lokale arbeidsvoorwaarden in dienst zijn genomen. Deze voorwaarden kunnen niet zomaar aangepast worden zodat arbeidsvoorwaarden met lokale werknemers gelijk getrokken zijn. Mocht je hier vragen over hebben, neem gerust contact op met mij of één van de andere advocaten arbeidsrecht.

Gilyan Parker