23 december 2020

Het wetsvoorstel gezamenlijk gezag door erkenning

Door Sophie Vermeule

Ieder jaar worden zo’n 75.000 kinderen buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren.

Indien ouders niet zijn gehuwd of geen geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, is momenteel slechts de moeder die het kind heeft gebaard automatisch de juridische ouder van het kind. De ongehuwde of de niet-geregistreerde partner kan het (ongeboren) kind vervolgens met toestemming van de moeder erkennen bij de gemeente. Daarmee krijgt de ongehuwde/de niet-geregistreerde partner echter niet automatisch het gezag. De ongehuwde/de niet-geregistreerde partner zal dit samen met de moeder moeten aanvragen. Met het wetsvoorstel Erkenning en Gezag (34 605) komt hier binnenkort mogelijk verandering in.

Is een wijziging noodzakelijk?

In de praktijk blijkt dat de ongehuwde/niet-geregistreerde partner zich vaak niet realiseert dat hij/zij met de erkenning niet óók het gezag heeft verkregen. Gezag brengt echter belangrijke rechten en verplichtingen met zich. Zo houdt gezag in dat er beslissingen genomen mogen worden die betrekking hebben op het leven en de persoon van het kind.

Het komt dan ook voor dat de ongehuwde/niet-geregistreerde partner het kind opvoedt met de moeder, maar dat deze ongehuwde/niet-geregistreerde partner geen gezag blijkt te hebben wanneer de moeder komt te overlijden of wanneer ouders uit elkaar gaan. Het verkrijgen van gezag kan dan lijden tot schrijnende, conflictueuze situaties, waarbij de ongehuwde/niet-geregistreerde partner is aangewezen op een procedure bij de rechtbank.

Het wetsvoorstel Erkenning en Gezag

Eind november 2020 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Erkenning en Gezag (34 605) goedgekeurd. Met dit wetsvoorstel zal na erkenning voor de ongehuwde/niet-geregistreerde partner ook automatisch het gezag ontstaan. De tweede handeling die in de praktijk weleens wordt vergeten, is dan niet meer nodig. Het wetsvoorstel bevat wel een aantal uitzonderingen, bijvoorbeeld wanneer ouders bij de gemeente verklaren dat alleen de moeder het gezag zal hebben.

Het is nog even afwachten of de Eerste Kamer ook tot goedkeuring van het wetsvoorstel zal overgaan. Alleen dan zal de wet definitief worden ingevoerd. De verwachting is dan ook niet dat dit voor de zomer van 2021 zal plaatsvinden.

Geldt de wet ook voor huidige situaties?

Het wetsvoorstel zal alleen gelden voor situaties na inwerkingtreding van de wet. Voor de situaties tot aan de invoering van de wet, blijft dus de huidige wetgeving gelden.

Conclusie

Met deze wet verkrijgen ongehuwde en ongeregistreerde ouders dus automatisch het gezamenlijk gezag wanneer het kind wordt erkend. Deze wetswijziging is daarmee van belang voor ongehuwde/niet-geregistreerde vaders en duomoeders. Bovendien wordt de rechtspositie van het kind van ongetrouwde/ongeregistreerde ouders nagenoeg gelijk getrokken met de positie van kinderen van gehuwde/geregistreerde ouders. Door de wetswijziging wordt aangesloten bij de maatschappelijke realiteit, waarin steeds meer mensen zonder een huwelijk of een geregistreerd partnerschap kinderen krijgen.

Heeft u een vraag over dit onderwerp? Neem gerust contact met mij op.

 

 

Sophie Vermeule

Sophie Vermeule

Advocaat

Sophie is gespecialiseerd in het familierecht en het erfrecht.