20 maart 2011

Kunnen Nederlandse echtparen altijd in Nederland scheiden?

Door Gilyan Parker

Al eerder heb ik in mijn weblogs stilgestaan bij de internationale bevoegdheid van de Nederlandse rechter.

In Nederland is rechterlijke tussenkomst nog altijd een vereiste om te kunnen scheiden. Bij onbevoegdheid van de Nederlandse rechter kunt u uw echtscheiding dus niet in Nederland regelen.

Buitenlanders in Nederland

In vorige weblogs (hier en hier) is mijn aandacht hoofdzakelijk uitgegaan naar de vraag of buitenlanders die in Nederland wonen, bijvoorbeeld expats, in Nederland kunnen scheiden. In deze weblog vestig ik juist de aandacht op de Nederlanders die in het buitenland wonen.

Nederlanders in het buitenland

Indien beide echtgenoten de Nederlandse nationaliteit hebben, is de Nederlandse rechter bevoegd de echtscheiding uit te spreken. Dat is ook het geval als één van de echtgenoten een dubbele nationaliteit heeft. De Nederlandse rechter is in het kader van de echtscheidingsprocedure ook bevoegd nevenvoorzieningen te treffen. Denk daarbij aan het vaststellen van partneralimentatie en kinderalimentatie, maar ook aan het vaststellen van de verdeling van de gemeenschap van goederen of de afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden.

Beslissingen met betrekking tot kinderen, zoals het vaststellen van een contactregeling, het vaststellen van de gewone verblijfplaats van de kinderen, het wijzigen van het ouderlijk gezag etc. mag de Nederlandse rechter echter niet nemen, ervan uitgaande dat de kinderen van het Nederlandse echtpaar evenmin in Nederland wonen. Uitsluitend de rechter van het land waar de kinderen wonen, mag regelingen treffen over dit soort aangelegenheden, ook als het kind de Nederlandse nationaliteit heeft.
De financiële kant van de echtscheiding kan dus wel in Nederland worden geregeld. Welk recht de Nederlandse rechter daarbij zal toepassen is een andere vraag. Dat is afhankelijk van de feiten en omstandigheden van het geval. Het voert te ver om daar thans over uit te wijden.

Erkenning en tenuitvoerlegging van Nederlandse echtscheiding in het buitenland

Wordt de in Nederland uitgesproken echtscheiding ook erkend in het land waar de gewezen echtgenoten wonen? Dat is afhankelijk van de wetgeving in dat land. De lidstaten van de Europese Unie hebben met elkaar afgesproken dat zij elkaars echtscheidingen erkennen. In deze landen zal erkenning van de echtscheiding en de getroffen nevenvoorzieningen dan ook geen problemen opleveren. Voor landen waarmee geen verdragen zijn gesloten, bepaalt de interne wet van dat land of de uitspraak van de Nederlandse rechter erkend zal worden, en zo ja, onder welke voorwaarden. Voor de tenuitvoerlegging geldt hetzelfde als voor de erkenning.

Het verdient daarom aanbeveling voor een Nederlands echtpaar om eerst te onderzoeken in hoeverre een Nederlandse echtscheiding erkend wordt in het land waar zij wonen, alvorens de echtscheidingsprocedure in Nederland op te starten.

Mocht u vragen hebben, aarzel niet contact met mij op te nemen.

Gilyan Parker