14 april 2013

Nieuw ontslagrecht levensvatbaar?

Door Gilyan Parker

Er is eind vorige week een sociaal akkoord bereikt door de sociale partners en dit akkoord heeft de instemming van het Kabinet.

Wat zijn nu de hoofdafspraken die gemaakt zijn en die afwijken van het huidige recht?

Hoofdafspraken

Ik zet ze hierbij op een rij:

  • Allereerst komt het Besluit Buitengewone Arbeidsverhoudingen (BBA) uit 1945 te vervallen. Dat besluit regelt ondermeer in welke gevallen een werkgever een ontslagvergunning behoeft  om tot opzegging van een arbeidsovereenkomst te komen. Het volledige ontslagrecht zal  voortaan in het Burgerlijk Wetboek geregeld worden.
  • Het duale ontslagstelsel zal in die zin vervallen dat er nog maar één ontslagroute overblijft  afhankelijk van de ontslagreden. Een werkgever kan alleen nog naar de kantonrechter voor in  de persoon gelegen redenen en bij een verstoorde arbeidsverhouding. Een werkgever moet  naar het UWV voor bedrijfseconomisch ontslag en ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Deze procedures kunnen overigens vervangen worden door een  procedure bij een krachtens CAO ingestelde sectorcommissie.
  • Als het UWV negatief beslist, dan kan de werkgever alsnog de kantonrechter om ontbinding  verzoeken. Beslist het UWV positief, dan kan de werknemer de kantonrechter verzoeken om  herstel van de arbeidsovereenkomst. Van de beslissingen van de kantonrechter is hoger beroep  en cassatie mogelijk.
  • De thans geldende opzegtermijnen veranderen niet. Ook de kantonrechter wordt geacht, anders dan nu het geval is, met de opzegtermijn rekening te houden.
  • Bij CAO kan van het afspiegelingsbeginsel worden afgeweken.
  • Daar waar vroeger drie contracten in drie jaar met een tussenpose van drie maanden mogelijk  waren, wordt de ketenregeling 3x2x6. Dat leidt tot drie contracten in 2 jaar met een tussenpose  van 6 maanden. Alleen bij CAO kan nog worden afgeweken van deze ketenregeling (maar niet  van genoemde periode van 6 maanden) met dien verstande dat het aantal contracten ten  hoogste kan worden gesteld op 6 in een periode van 4 jaar.
  • Bij een contract van 6 maanden of korter mag een werkgever geen proeftijd meer  overeenkomen.
  • Verder vervalt de mogelijkheid tot het opnemen van een concurrentiebeding in een tijdelijk  contract, behalve voor (te motiveren) bijzondere omstandigheden.
  • Bij dienstverbanden die langer dan twee jaar geduurd hebben, betaalt de werkgever bij ontslag  een transitievergoeding met een maximum van € 75.000,- of maximaal één jaarsalaris als dat  hoger is. De transitievergoeding bedraagt een derde van het maandsalaris per dienstjaar voor  de eerste tien dienstjaren en vanaf de jaren na het 10e dienstjaar een half maandsalaris per  dienstjaar.
  • Er zal voor werknemers die ouder zijn dan 50 overgangsrecht gelden tot 2020. De transitie- vergoeding voor 50 plussers met 10 dienstjaren zal gesteld worden op één maand per  dienstjaar boven de 50. Deze regel geldt weer niet voor MKB bedrijven met minder dan 25  werknemers.
  • De kantonrechter kan nog wel een hogere of lagere ontslagvergoeding toekennen. Dit kan  echter alleen bij ernstige verwijtbaarheid of als de situatie geheel of grotendeels te wijten is aan de een of andere partij. Aan deze correctie mogelijkheid wordt in de wet geen maximale  grens gesteld.

Conclusie

Concluderend kan vastgesteld worden dat het mogelijk is dat over ruim twee jaar ingrijpende wijzigingen in het ontslagrecht hun beslag zullen krijgen. Eén ontslagroute in plaats van twee, afhankelijk van de ontslagreden, zie ik als een grote vooruitgang. Dat zal tot rechtszekerheid en rechtsgelijkheid leiden. Of de voorgenomen ketenregeling van 3x2x6 ertoe zal leiden dat er meer vaste dienstverbanden komen, betwijfel ik. De kans lijkt mij groter dat werkgevers dan maar voor ontslag kiezen. De maximering van de ontslagvergoeding op € 75.000,- of maximaal één jaarsalaris als dat hoger is, kan niet mijn goedkeuring wegdragen. Oudere en loyale werknemers zullen de dupe zijn en worden in feite gestraft.

Een hoop veranderingen. Het aanpassen van het ontslagrecht is echter al decennia onderwerp van gesprek en het is dus maar de vraag of een en ander nu wel tot een wetsvoorstel zal leiden.

Meer weten weten over arbeidsrecht bij GMW Advocaten? Klilk hier.

Gilyan Parker