16 november 2011

Nieuwe regels voor collectief ontslag

Door Gilyan Parker

Vanaf 1 januari 2012 wordt de regeling bij collectief ontslag strenger.

Nu geldt de Wet melding collectief ontslag (WMCO) bij:

• een voorgenomen bedrijfseconomisch ontslag van 20 of meer werknemer;
• via het UWV of kantonrechter;
• dat plaatsvindt binnen een tijdvak van drie maanden;
• en betrekking heeft op werknemers die werkzaam zijn binnen één UWV-werkgebied.
In die gevallen moet de werkgever aan de vakbonden en het UWV melding doen van het voorgenomen ontslag. Vervolgens vindt raadpleging van de vakbonden plaats over onder andere de gevolgen van het ontslag en sociale maatregelen. Buiten deze meldingsplicht vallen nu nog beëindigingen via een beëindigingsovereenkomst.

Beëindigingsovereenkomst telt mee

Met name dit laatste verandert op 1 januari 2012. Vanaf dat moment telt elke beëindiging van een arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische redenen mee voor het getalscriterium van 20.
Dus ook beëindigingen met wederzijds goedvinden, zoals die meer en meer plaatsvinden bij bedrijfseconomische ontslagen. Als de werkgever niet heeft voldaan aan de meldingsplicht en de arbeidsovereenkomst toch met een beëindigingsovereenkomst eindigt, dan kan de werknemer zich binnen zes maanden beroepen op de vernietigbaarheid van die beëindiging.

Kiest de werkgever voor de ontbindingsroute dan moet de kantonrechter nagaan of de werkgever wel de meldingsplicht van de WMCO heeft nageleefd. Is dat niet gebeurd, dan neemt de kantonrechter de ontbindingsverzoeken, cq het verzoek niet in behandeling. Hetzelfde geldt voor het UWV. De werkgever zal dus bij een ontslagaanvraag of ontbindingsverzoek moeten aangeven dat er een melding is gedaan en aangeven of de vakbonden zijn geraadpleegd. Hierop geldt als uitzondering de situatie dat de werkgever aannemelijk maakt dat van hem niet kan worden gevergd de meldingsplicht na te leven, omdat door het daarmee gemoeide tijdsverloop de werkgelegenheid van andere werknemers in gevaar komt.

Raadpleging

Bedacht worden dat het om “raadpleging” gaat en dat dus niet is vereist dat de werkgever overeenstemming met de vakbonden bereikt over het ontslagvoornemen en compenserende maatregelen. Ook zonder overeenstemming neemt het UWV of de kantonrechter de zaak dus wel in behandeling. Voor de werkgever is het van belang de melding aan de vakbonden per aangetekende brief te doen. De vakbonden hebben namelijk vanaf de uitnodiging tot raadpleging twee weken de tijd te reageren. Doen de vakbonden dat niet, dan wordt de werkgever geacht te hebben voldaan aan de meldingsplicht.

Eerste Kamer ook akkoord

Nu de Eerste Kamer op 15 november ook akkoord is gegaan met de nieuwe regeling, geldt vanaf 1 januari 2012: ongeacht de ontslagroute is de meldingsplicht uit de WMCO van toepassing op 20 of meer voorgenomen bedrijfseconomische ontslagen van werknemers, werkzaam binnen één UWV-werkgebied en binnen een tijdvak van drie maanden.

Gilyan Parker