Wetsvoorstel personenvennootschappen bijna wet

Nadat het wetsvoorstel daartoe al op 24 december 2002 werd ingediend, zal het één dezer dagen, na de nodige voorbereidingen, plenair door de Eerste Kamer worden behandeld tezamen met de nog in te voeren invoeringswet. De verwachting is dat de Eerste Kamer het na het zomerreces zal aannemen. De invoering zou naar verluidt 1 januari 2008 plaatsvinden.

Wat houdt het wetsvoorstel in? Met het wetsvoorstel komt het huidige onderscheid tussen beroep en bedrijf te vervallen. Daarvoor in de plaats komt er een onderscheid tussen openbare en niet-openbare vennootschappen. De openbare vennootschap (OV) onderscheidt zich van de niet-openbare (stille) vennootschap doordat op een duidelijke en kenbare wijze naar buiten wordt getreden, bij voorbeeld door het voeren van een gemeenschappelijke handelsnaam.

De niet-openbare vennootschap is feitelijk te vergelijken met de huidige stille maatschap. Wel zal er sprake zijn van een afgescheiden vermogen, hetgeen betekent dat zakelijke schuldeisers zich, met voorrang op privé-schuldeisers, op de zakelijke eigendommen van de niet-openbare vennootschap kunnen verhalen. Van dat laatste is overigens eerst sprake indien de vennoot die naar buiten optreedt een volmacht heeft gekregen om namens de andere vennoten te handelen.

De openbare vennootschap lijkt op de huidige vennootschap onder firma en de commanditaire vennootschap. Ook de openbare maatschap
(de maatschap die wel onder gemeenschappelijke naam naar buiten treedt), zal straks als openbare vennootschap worden aangemerkt.

Alle vennoten van de openbare vennootschap worden onder de nieuwe regeling hoofdelijk aansprakelijk wat betreft de nakoming van de verplichtingen van de vennootschap (NB: de commanditaire vennoot is daarvan uiteraard uitgezonderd). Of zo’n openbare vennootschap rechtspersoonlijkheid heeft of niet (daarover verderop meer) is niet relevant. Een en ander betekent dat vrije beroepsbeoefenaren die thans samenwerken in een openbare maatschap, in een openbare vennootschap hoofdelijk aansprakelijk worden in plaats van persoonlijk aansprakelijk voor hun deel. Dat is één van de redenen waarom het afgelopen jaar veel advocaten, notarissen, accountants, tandartsen, artsen en apothekers die voorheen in een maatschap actief waren, er voor hebben gekozen om een besloten vennootschap te gaan vormen.

Ook is nieuw bij de openbare vennootschap dat deze vennootschap blijft bestaan indien er door vennoten wordt toe- en/of uitgetreden. Dit geldt tenzij partijen in een overeenkomst anders zijn overeengekomen. Dat betekent dat de nog steeds veel in gebruik zijnde verblijvens-, toedelings- en vootzettingsbedingen in vennootschapsovereenkomsten overbodig worden.

De uittredende vennoot blijft aansprakelijk voor de verplichtingen die zijn aangegaan in de periode dat hij vennoot is geweest, waarbij een verjaringstermijn geldt van vijf jaar vanaf het moment van uitschrijving in het handelsregister. Het is dus zaak om in de toekomst snel uit te schrijven indien duidelijk is dat de vennoot is uitgetreden.

Een belangrijke wijziging in de nieuwe wetgeving is het feit dat een openbare vennootschap ook rechtspersoonlijkheid kan krijgen. Men spreekt in dat geval over de openbare vennootschap met rechtspersoonlijkheid (OVR). Deze OVR voorkomt niet dat vennoten hoofdelijk aansprakelijk worden. Wel heeft de rechtspersoonlijkheid als voordeel dat de vennootschap zelf eigenaar kan worden van goederen zoals bedrijfswagens of inventaris, en ook zelf contracten kan afsluiten. De rechtspersoonlijkheid zal bovendien de toe- en uittreding vergemakkelijken, nu niet telkens opnieuw bij toe- of uittreding de bestaande contracten opnieuw moeten worden afgesloten c.q. zaken opnieuw formeel geleverd zou moeten worden.
Om die rechtspersoonlijkheid te verkrijgen, moet de vennootschapsakte in notariële vorm worden opgemaakt. In die akte zullen ook de goederen die tot het vennootschappelijk vermogen behoren, moeten worden opgenomen.

In de nieuwe regeling is het ten slotte eenvoudig gemaakt om een openbare vennootschap om te zetten in een besloten vennootschap.

Zoals aangegeven is de invoeringswet nog niet beschikbaar. Op basis daarvan zal de advisering op maat pas echt van start kunnen gaan. Eén en ander leidt nu al tot flink wat beroering in het land van de personenvennootschappen.

Zie ook:

3-11-2008: Personenvennootschappen per 1 januari 2009 een feit?

23-4-2009: Wetsvoorstel Personenvennootschappen: 3e aflevering

23-12-2009: Wetsvoorstel Personenvennootschappen: vierde aflevering

23-07-2010: Wetsvoorstel Personenvennootschappen: vijfde aflevering