11 december 2016

Ik ben onterfd door (een van) mijn ouders, wat nu?

Door Stephanie Hasselaar-Veltkamp

Steeds vaker wordt in een testament een kind onterfd door (een van) de ouders. Dit heeft niet alleen een grote impact op het onterfde kind, maar ook op de andere kinderen. Wat houdt onterving in?

Onterving

Uit recent onderzoek is gebleken dat 40% van de Nederlanders vindt dat het mogelijk moet zijn om een kind geheel te onterven. Op basis van de huidige wetgeving is dit niet mogelijk. Indien een kind in een testament wordt onterfd, leidt dit er toe dat het kind geen erfgenaam meer is en dus geen recht meer heeft op zijn/haar erfdeel. Dit betekent echter niet dat een onterfd kind in het geheel geen aanspraak meer heeft op de erfenis. De wetgever biedt een onterfd kind namelijk de mogelijkheid om aanspraak te maken op zijn legitieme portie.

Wat is de legitieme portie?

De legitieme portie is het minimale deel van de erfenis waarop een kind altijd recht heeft. Dus ook in het geval een kind onterfd is door (een van) zijn ouders. De legitieme portie bedraagt de helft van het wettelijk erfdeel. Degene die aanspraak maakt op zijn legitieme portie wordt legitimaris genoemd.

Vervaltermijn

Een onterfd kind krijgt niet automatisch zijn legitieme portie, maar dient hier aanspraak op te maken. Een belanghebbende, zoals de andere ouder of een broer/zus, kan het onterfde kind een redelijke termijn stellen waarbinnen hij dient te verklaren of hij aanspraak wenst te maken op zijn legitieme portie. De mogelijkheid om aanspraak te maken op de legitieme portie vervalt uiterlijk vijf jaar na het overlijden van erflater.

Berekening legitieme portie

Het berekenen van de legitieme portie is in veel gevallen een complexe aangelegenheid. Voor de berekening van de legitieme portie wordt namelijk de totale waarde van de nalatenschap vermeerderd met bepaalde door erflater gedane giften en verminderd met specifiek door de wetgever opgesomde schulden (zoals de kosten van de uitvaart). Het is dus nodig om alle boedelbestanddelen in kaart te brengen en te waarderen. Daarnaast moet worden nagegaan of door erflater giften zijn gedaan en zo ja, aan wie en wanneer. Een legitimaris beschikt echter vaak niet over deze benodigde informatie. De erfgenamen zijn verplicht om alle benodigde informatie voor het vaststellen van de legitieme portie te verschaffen. Als deze informatie niet of onvolledig wordt verstrekt, kunnen de verzochte bescheiden door middel van een gerechtelijke procedure worden gevorderd.

Kortom

Een onterfd kind dient tijdig aanspraak te maken op zijn legitieme portie. Het berekenen van de legitieme portie is een complexe aangelegenheid.

Meer informatie over erfrecht

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

4 december 2025

Wat als een testament nooit wordt ondertekend — telt de wil van de overledene dan nog?

Een testament biedt de mogelijkheid om af te wijken van de standaardregels van het erfrecht, ook wel het versterfrecht genoemd. Wie zijn nalatenschap anders wil regelen dan de wet voorschrijft, moet daarvoor langs de notaris. Pas wanneer een testament officieel ten overstaan van de notaris is getekend en door de notaris is gepasseerd, is het juridisch geldig. Maar wat als die ondertekening nooit plaatsvindt? Kan een concepttestament dan toch leidend zijn?

Lees meer

Lees meer over

18 november 2025

Ik ben onterfd, waar heb ik recht op?

Wanneer u wordt geconfronteerd met een onterving, kan dat emotionele én juridische vragen oproepen. U vraagt zich bijvoorbeeld af of u helemaal geen aanspraak meer kunt maken op een deel van de erfenis. Het antwoord naar Nederlands recht is kort gezegd: nee. In bepaalde gevallen behoudt u alsnog een wettelijk recht op een deel van de erfenis, ook als u bent onterfd. Hoe dit zit, wordt hieronder uitgelegd.

Lees meer

Lees meer over

30 september 2025

Wat gebeurt er met uw vermogen als uw partner overlijdt? En welke rechten heeft u dan als langstlevende?

Het is geen prettig onderwerp, maar wel een belangrijk: wat gebeurt er met uw gezamenlijke bezittingen als uw partner komt te overlijden? Bent u automatisch goed beschermd, of moet u zelf stappen zetten om uw positie veilig te stellen? In deze blog leest u wat de wet regelt voor de langstlevende echtgenoot en waar u op moet letten om onaangename verrassingen te voorkomen.

Lees meer

Lees meer over

2 juli 2025

Hoe voorkom je dat een erfenis bij de partner van je kind komt?

Bij het opstellen van een testament wordt nagedacht over hoe de erfenis wordt verdeeld. Dit wordt vastgelegd. Een wens die daarbij kan spelen, is dat je niet wilt dat jouw toekomstige erfenis bij de partner van jouw kind terechtkomt.

Lees meer

Lees meer over

2 juni 2025

De legitieme portie én verwerping van een nalatenschap

Wanneer iemand een nalatenschap verwerpt, betekent dit normaal gesproken dat hij of zij afstand doet van alle aanspraken, inclusief de legitieme portie.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen