Een verblijvingsbeding in een samenlevingscontract: wat u als samenwoner erfrechtelijk gezien in ieder geval kan regelen

Dit is in het erfrecht niet anders. Hierbij krijgt degene die tot het overlijden van de erflater ‘met hem een duurzame gemeenschappelijke huishouding hadden’ een minuscuul recht; namelijk het gedurende zes maanden voortgezette recht op bewoning (van de aan de erflater in eigendom toebehorende woning) en inboedel. Indien u wilt dat uw partner na uw overlijden goed verzorgd achterblijft, adviseren wij u om bij de notaris een testament op te stellen. Als alternatief kunt u een verblijvingsbeding in uw samenlevingscontract opnemen.

>> Heeft u een vraag over dit onderwerp? Laat hier uw gegevens achter. <<

Samenlevingscontract

Indien u samenwoont in een gezamenlijk (koop)huis dan doet u er goed aan om een samenlevingscontract op te stellen. In het samenlevingscontract kunt u afspraken vastleggen over eventuele vermogensverschuivingen en de inbreng van ‘eigen geld’ in de koopwoning. Daarnaast is het ook mogelijk om bepaalde zaken te regelen voor het geval u of uw partner komt te overlijden. Deze bepaling in een samenlevingscontract heet een verblijvingsbeding.

Met een verblijvingsbeding kunt u regelen dat gemeenschappelijke bezittingen bij het overlijden van een van de partners bij de langstlevende partner terechtkomen. Denk hierbij aan gezamenlijke bankrekeningen, een eigen woning en inboedelgoederen. De langstlevende partner heeft na het overlijden als eerste de mogelijkheid om de andere helft van de gemeenschappelijke bezittingen over te nemen.

Volmacht verblijvingsbeding

Door het verblijvingsbeding gaat het eigendom van de gemeenschappelijke goederen niet automatisch over op de langstlevende partner. De gemeenschappelijke goederen moeten nog geleverd worden aan de langstlevende partner onder de verplichting om de daaraan verbonden schulden voor eigen rekening te nemen. Erfgenamen kunnen zich tegen deze levering verzetten. Een mogelijke oplossing om de erfgenamen buiten de deur te houden ter zake de levering van de gemeenschappelijke goederen is het koppelen van een onherroepelijke volmacht aan het verblijvingsbeding. De langstlevende kan dan zelfstandig bewerkstelligen dat de gemeenschappelijke goederen geleverd worden aan hem, ook als de erfgenamen hier niet mee akkoord gaan. U kunt eventuele kinderen met een verblijvingsbeding hun recht op hun kindsdeel niet ontnemen. Als zij door het verblijvingsbeding in hun rechten geschaad worden, dan kunnen zij het tekort bij de langstlevende partner opeisen. De rechten van de kinderen kunt u beperken door een testament op te laten maken.

Notarieel samenlevingscontract

Alhoewel het niet verplicht is om een samenlevingscontract in notariële vorm op te laten maken, raden wij u dit wel aan. Dit komt omdat u bepaalde juridische en belastingtechnische zaken alleen kunt regelen door middel van het opstellen van een notarieel samenlevingscontract. Een notarieel samenlevingscontract wordt opgemaakt bij de notaris.

Testament

Indien u uw bezittingen, bijvoorbeeld een koopwoning die niet gemeenschappelijk eigendom is van uw beiden, na uw overlijden wil nalaten aan uw partner, dan zal een verblijvingsbeding geen uitkomst bieden. Een verblijvingsbeding biedt immers alleen uitkomst bij gemeenschappelijke goederen. Het (contractuele) erfrecht in de vorm van het opmaken van het testament biedt hiertoe echter wel veel mogelijkheden. Een testament wordt opgemaakt bij de notaris.

Ook voor samenwoners met een verblijvingsbeding in het samenlevingscontract en gemeenschappelijke goederen kan het testament uitkomst bieden. Zoals hierboven uiteengezet kan een kind zich tot de langstlevende partner wenden. Samenwoners kunnen met behulp van het opnemen van de niet-opeisbaarheidsbepaling in het testament, voorkomen dat het erfdeel van kinderen en/of kindsdeel van onterfde kinderen na overlijden direct opeisbaar wordt en de (onterfde) kinderen nog niet in hun rechten worden geschaad.

Verschil verblijvingsbeding en testament

Het verblijvingsbeding is uitsluitend een erfrechtelijke regeling die in een samenlevingscontract kan worden opgenomen indien u wilt dat uw partner na uw overlijden goed verzorgd achterblijft en de gemeenschappelijke goederen krijgt toebedeeld. In een testament kunt u de langstlevende partner benoemen tot erfgenaam. Een erfgenaam volgt de overledene op zonder nadere handelingen te verrichten. De erfgenamen tezamen kunnen eigenaar worden van het gehele vermogen. Samenvattend, indien u wenst dat het gehele vermogen naar de langstlevende partner gaat, volstaat een verblijvingsbeding niet.

Het is van wezenlijk belang dat u een verblijvingsbeding in uw samenlevingscontract opneemt en/of een testament laat opmaken. Zo voorkomt u erfrechtelijke geschillen in de toekomst.

De afwikkeling van nalatenschappen van samenwoners kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Als u hiermee te maken krijgt, is advies van een ter zake deskundig adviseur geen overbodige luxe. Ik ben u graag van dienst hierbij.