17 september 2014

Aansprakelijk voor schulden na aanvaarding van nalatenschap?

Door Sieta Autar-Matawlie

Momenteel zijn er drie mogelijkheden om een nalatenschap al dan niet te aanvaarden.

De mogelijkheden zijn als volgt:

  1. zuiver,
  2.  beneficiair,  of
  3. u kunt de nalatenschap verwerpen.

Bij zowel beneficiaire aanvaarding als verwerping van de nalatenschap zult u niet opdraaien voor eventuele schulden uit de nalatenschap. Vaak weet u op het moment dat iemand overlijdt niet of er schulden zijn en als er schulden zijn hoe hoog die zullen zijn. Het is daarom raadzaam om de nalatenschap beneficiair te aanvaarden. U bent dan niet privé aansprakelijk voor eventuele schulden. Indien u ten tijde van het overlijden van erflater weet dat de nalatenschap meer schulden dan baten bevat, is het verstandig de nalatenschap te verwerpen. U ontvangt dan niets uit de nalatenschap. Ook mag u niet zomaar zaken aan uzelf toe te eigenen. Doet u dit wel, dan wordt er vanuit gegaan dat u de nalatenschap zuiver heeft aanvaard, de zogeheten “daad van zuivere aanvaarding”. Dit kan nogal wat risico’s met zich meebrengen. Bij zuivere aanvaarding aanvaardt u, zonder enig voorbehoud, alle bezittingen, maar ook alle schulden van de overledene. U bent met uw privévermogen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap.

Bescherming tegen onverwachte schulden

Staatssecretaris Mr F. Teeven van het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft een concept-wetsvoorstel opgesteld die ertoe zou moeten leiden dat erfgenamen worden beschermd tegen onverwachte schulden. Het wetsvoorstel behelst één nieuw artikel, te weten artikel 4:194a BW. Dit artikel regelt dat erfgenamen de mogelijkheid krijgen om in uitzonderlijke situaties aan de rechter ontheffing te vragen van de verplichting om onverwachte schulden met privé-vermogen te voldoen. Op verzoek van het Ministerie van Justitie heeft de Raad voor de Rechtspraak afgelopen woensdag advies uitgebracht over voornoemd wetsvoorstel. De Raad is van mening dat de mogelijkheid tot ontheffing van de verplichting om onverwachte schulden met privé-vermogen te voldoen reeds bestaat op grond van de jurisprudentie. Dat is juist. In de jurisprudentie zijn voldoende aanknopingspunten te vinden om succesvol een beroep te kunnen doen op ontheffing. Ook in de wet (artikel 4:209 BW, 4:214 lid 1 en 5 BW, artikel 4:218 BW en 4:221 lid 1 BW) is hieromtrent reeds één en ander opgenomen.

Toekomst

Vanaf het moment dat dit wetsvoorstel in werking treedt kan de situatie zich voordoen dat een erfgenaam, die zich niet deugdelijk laat informeren over de omvang van de nalatenschap, op een later moment beroep doet op genoemde wet. Een schuld waar de erfgenaam niets vanaf wist, omdat hij/zij zich niet (voldoende) heeft laten informeren wordt echter al snel als een “onverwachte schuld” gekwalificeerd. De Raad twijfelt aan de uitvoerbaarheid van de wet, daar niet duidelijk is wat onder een “onverwachte schuld” moet worden verstaan. Of het wetsvoorstel nu wel of niet in werking zal gaan treden; laat u zich goed informeren over de omvang van de nalatenschap. Aanvaard niet zomaar een nalatenschap, zonder vooraf deugdelijk advies in te winnen. Uiteraard kan GMW Advocaten u adviseren en desgewenst bijstaan om de omvang van de nalatenschap in kaart te brengen. Deze weblog is geschreven in nauwe samenwerking met Bianca Kok-Beekhuizen, legal assistant van de sectie familie- en erfrecht. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Sieta Autar-Matawlie of Bianca Kok-Beekhuizen (070-3114064).

Sieta Autar - Matawlie

Sieta Autar-Matawlie

Advocaat/associate partner/estate planner/executeur

‘Diepgaande vakkennis maar vooral oog voor de mens’