Second opinion en geschillenregeling Rechtsbijstandverzekering

12 januari 2014

Aanvaarding en verwerping nalatenschap

Door Marieke Morshuis

Wie erfgenaam is in een nalatenschap moet goed bedenken of hij de nalatenschap wil aanvaarden of verwerpen.

Deze keuze kan pas worden gemaakt op het moment dat een nalatenschap openvalt en geldt voor de hele nalatenschap. Het is dus niet mogelijk een deel wel te aanvaarden en een ander deel niet. Is de wijze van aanvaarding eenmaal gedaan, dan kan hier niet meer op worden teruggekomen. Er zijn twee manieren om een nalatenschap te aanvaarden: zuiver of beneficiair.

Zuivere aanvaarding

Zuivere aanvaarding van de nalatenschap betekent dat aanvaard wordt zonder het maken van enig voorbehoud. De baten èn de schulden worden dus aanvaard. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben. Door zuivere aanvaarding van een nalatenschap kan de erfgenaam ook door schuldeisers worden aangesproken om schulden met zijn eigen vermogen te voldoen als de baten van de nalatenschap niet groot genoeg zijn. Dat is doorgaans niet de bedoeling. Het is dus van belang om vóór het aanvaarden van de nalatenschap te weten of het saldo van de nalatenschap positief of negatief zal zijn. De keuze voor zuivere aanvaarding kan ter griffie van de rechtbank worden gedaan, maar kan ook blijken uit gedragingen van de erfgenaam. Een erfgenaam die zich ondubbelzinnig en zonder voorbehoud gedraagt als erfgenaam, aanvaardt daardoor de nalatenschap zuiver, tenzij hij natuurlijk eerder een andere keuze heeft uitgebracht.

Beneficiaire aanvaarding

Beneficiaire aanvaarding is hetzelfde als aanvaarding onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Door beneficiair te aanvaarden wordt iemand niet met zijn gehele vermogen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap. Dit is een belangrijk verschil met zuivere aanvaarding. U deelt wel mee in een positief saldo van de nalatenschap maar uw eigen vermogen wordt niet aangetast als er meer schulden zijn dan baten. In principe moet een beneficiair aanvaarde nalatenschap wel beneficiair worden afgewikkeld. De keuze voor beneficiaire aanvaarding moet ter griffie van de rechtbank worden gedaan. In de praktijk wordt vaak een volmacht tot beneficiaire aanvaarding ondertekend, waarna een medewerker van de griffie de keuze voor beneficiaire aanvaarding bij de griffie uitbrengt.

Verwerping

Wie helemaal niets met een nalatenschap te maken wil hebben, kan een nalatenschap ook verwerpen. De verwerping werkt terug tot het moment van overlijden van erflater, zodat de erfgenaam na verwerping nooit erfgenaam is geweest. Van belang is dat door deze erfgenaam geen daden van aanvaarding worden gedaan. Wie toch een daad van aanvaarding doet, heeft zuiver aanvaard en kan niet meer verwerpen. Ook eventuele voor de erfgenaam in de plaats tredende erfgenamen zullen in dit geval een keuze moeten maken of en hoe zij de nalatenschap willen aanvaarden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marieke Morshuis of Sieta Autar-Matawlie.

Marieke Morshuis

Advocaat/associate partner

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

4 december 2025

Wat als een testament nooit wordt ondertekend — telt de wil van de overledene dan nog?

Een testament biedt de mogelijkheid om af te wijken van de standaardregels van het erfrecht, ook wel het versterfrecht genoemd. Wie zijn nalatenschap anders wil regelen dan de wet voorschrijft, moet daarvoor langs de notaris. Pas wanneer een testament officieel ten overstaan van de notaris is getekend en door de notaris is gepasseerd, is het juridisch geldig. Maar wat als die ondertekening nooit plaatsvindt? Kan een concepttestament dan toch leidend zijn?

Lees meer

Lees meer over

18 november 2025

Ik ben onterfd, waar heb ik recht op?

Wanneer u wordt geconfronteerd met een onterving, kan dat emotionele én juridische vragen oproepen. U vraagt zich bijvoorbeeld af of u helemaal geen aanspraak meer kunt maken op een deel van de erfenis. Het antwoord naar Nederlands recht is kort gezegd: nee. In bepaalde gevallen behoudt u alsnog een wettelijk recht op een deel van de erfenis, ook als u bent onterfd. Hoe dit zit, wordt hieronder uitgelegd.

Lees meer

Lees meer over

30 september 2025

Wat gebeurt er met uw vermogen als uw partner overlijdt? En welke rechten heeft u dan als langstlevende?

Het is geen prettig onderwerp, maar wel een belangrijk: wat gebeurt er met uw gezamenlijke bezittingen als uw partner komt te overlijden? Bent u automatisch goed beschermd, of moet u zelf stappen zetten om uw positie veilig te stellen? In deze blog leest u wat de wet regelt voor de langstlevende echtgenoot en waar u op moet letten om onaangename verrassingen te voorkomen.

Lees meer

Lees meer over

2 juli 2025

Hoe voorkom je dat een erfenis bij de partner van je kind komt?

Bij het opstellen van een testament wordt nagedacht over hoe de erfenis wordt verdeeld. Dit wordt vastgelegd. Een wens die daarbij kan spelen, is dat je niet wilt dat jouw toekomstige erfenis bij de partner van jouw kind terechtkomt.

Lees meer

Lees meer over

2 juni 2025

De legitieme portie én verwerping van een nalatenschap

Wanneer iemand een nalatenschap verwerpt, betekent dit normaal gesproken dat hij of zij afstand doet van alle aanspraken, inclusief de legitieme portie.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen