Bestuurder, maar geen beleidsbepaler van de vennootschap: blijf alert!

Maar let op: ook als je niet degene bent die het beleid uitstippelt, blijf je als bestuurder verantwoordelijk. Passiviteit is geen bescherming tegen aansprakelijkheid bij kennelijk onbehoorlijk bestuur.

Bestuurdersaansprakelijkheid

Bij een faillissement onderzoekt de curator of het bestuur zijn taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en of dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement. Is dat het geval, dan zijn alle bestuurders hoofdelijk aansprakelijk voor het tekort in de boedel (art. 2:248 lid 1 BW).

Een bestuurder kan zich disculperen als hij kan aantonen dat:

• het onbehoorlijke bestuur niet aan hem te wijten is, én
• hij niet nalatig is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen af te wenden (art. 2:248 lid 3 BW).

Rechtspraak; geen beroep op disculpatie

In een recente uitspraak van de Rechtbank Overijssel richtte een zoon een vennootschap op voor zijn vader, die privé failliet was. De zoon werd statutair bestuurder, maar liet het beleid volledig over aan zijn vader. De vennootschap ging verplichtingen aan die zij niet kon nakomen en werd uiteindelijk failliet verklaard. De curator stelde de zoon aansprakelijk voor het tekort van ruim € 657.000. Zijn beroep op disculpatie werd afgewezen: hij had geen (effectief) toezicht gehouden en ingegrepen op de nadelige gevolgen van het beleid af te wenden.

Weliswaar is dit een extreme situatie waar het voor de hand ligt dat de bestuurder geen beroep op disculpatie toekomen. Maar het laat wel duidelijk zien, dat als je als bestuurder onvoldoende toezicht houdt en geen actie onderneemt om de nadelige gevolgen van het beleid van je mede-bestuurder af te wenden, dit ingrijpende financiële risico’s kan meebrengen. Hieronder een overzicht van de Do’s en Don’ts voor bestuurders die meer op afstand staan.

Do’s voor bestuurders die niet het beleid bepalen

• Houd effectief toezicht op het handelen van medebestuurders.
• Grijp tijdig in bij signalen van onbehoorlijk bestuur.
• Documenteer je betrokkenheid en je pogingen om risico’s te beperken.
• Wees alert op financiële verplichtingen die namens de vennootschap worden aangegaan.
• Treed af als je je taak niet naar behoren kunt vervullen.
• Laat je juridisch adviseren bij twijfel over je positie of verantwoordelijkheden.

Don’ts voor bestuurders die niet het beleid bepalen

• Laat het beleid volledig over aan anderen zonder toezicht.
• Ga uit van een vrijbrief omdat je “slechts op papier” bestuurder bent.
• Werk mee aan constructies die feitelijk onbehoorlijk bestuur faciliteren.
• Negeer je verantwoordelijkheid bij financiële of juridische risico’s.
• Verzuim maatregelen te treffen bij misstanden.
• Vertrouw blind op disculpatie zonder bewijs van actieve betrokkenheid.

Advies van GMW advocaten

Onze advocaten, gespecialiseerd in ondernemingsrecht en insolventie, adviseren bestuurders over hun rechtspositie en over hoe je als bestuurder effectief kan ingrijpen in het beleid. Ook staan wij bestuurders bij die door curatoren of schuldeisers worden aangesproken vanwege onvoldoende betrokkenheid bij het beleid, of juist vanwege het uitgevoerde beleid.

Heeft u vragen over uw positie, of wordt u wellicht aansprakelijk gehouden als bestuurder? Neem gerust contact met ons op. We adviseren u graag.