Het niet-wijzigingsbeding bij partneralimentatie

Wat is een niet-wijzigingsbeding?

Als partijen in gezamenlijk overleg een afspraak maken over de hoogte van de te betalen partneralimentatie, is het een optie om aan die gemaakte afspraak een niet-wijzigingsbeding te koppelen. Het niet-wijzigingsbeding kan letterlijk worden vertaald: het is dan niet mogelijk om de hoogte van de partneralimentatie te wijzigen. Zonder een niet-wijzigingsbeding is het op grond van de wet wel mogelijk om de hoogte van de partneralimentatie aan te tasten. Bijvoorbeeld als sprake is van een wijziging van omstandigheden, zoals inkomensverlies. Bij een niet-wijzigingsbeding, die als voorwaarde heeft dat het alleen schriftelijk kan worden opgesteld, is het niet mogelijk om de hoogte van de partneralimentatie te wijzigen op grond van een wijziging van omstandigheden. Artikel 1:159 lid 3 BW maakt hierop echter een uitzondering: wanneer sprake is van een dusdanig ingrijpende wijziging van omstandigheden dat de verzoeker naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet langer aan het niet-wijzigingsbeding mag worden gehouden.

Wanneer is sprake van een dergelijk ingrijpende wijziging van omstandigheden?

Bij de totstandkoming van het hiervoor genoemde wetsartikel is hierover gesproken. In kamerstukken daterend van 1970/1971 werd de vraag gesteld of hieronder valt een grote vermogens- of inkomensvermeerdering van de alimentatieplichtige en/of alimentatiegerechtigde door het winnen van de toto (lees: de loterij) of het krijgen van een erfenis. Deze vraag werd bevestigend beantwoord. “Het noemen van nog meer voorbeelden heeft weinig zijn: het lijkt beter de jurisprudentie af te wachten”, is verder te lezen in de kamerstukken van toen.

Ziekte kan een niet-wijzigingsbeding doorbreken

Recente jurisprudentie heeft uitgewezen dat ziekte met als gevolg volledige arbeidsongeschiktheid het niet-wijzigingsbeding kan doorbreken. In deze zaak ging het om een echtpaar dat in 1986 is getrouwd, in 2009 is gescheiden en ten tijde van hun echtscheiding een niet-wijzigingsbeding overeenkwamen. De partneralimentatie die de man na de scheiding aan de vrouw zou betalen, zou dus niet gewijzigd kunnen worden. Begin 2015 werd de man werkloos en niet veel later dat jaar werd de man als gevolg van zijn ziekte voorlopig niet meer arbeidsgeschikt. Het gerechtshof te Den Bosch bepaalde dat de werkloosheid van de man niet zou zorgen voor het doorbreken van het niet-wijzigingsbeding, maar zijn ziekte wel. De ziekte van de man was bij het overeenkomen van het niet-wijzigingsbeding namelijk niet voorzien. Bovendien viel het de man niet te verwijten dat hij ziek werd. Daarnaast kon niet worden aangenomen dat de voormalige echtgenoten hadden beoogd deze omstandigheid geheel voor risico van de man te laten komen. Het hof was daarom van oordeel dat de ziekte van deze man een zo ingrijpende wijziging van omstandigheden is die het in 2009 gesloten niet-wijzigingsbeding doorbreekt.

Tot slot

Zit u in een vergelijkbare situatie of heeft u vragen over deze weblog? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op.