12 september 2011
Kinderen die na een vakantie in het buitenland met één van de ouders niet meer naar huis terugkeren of na een bezoek aan familie in het buitenland daar blijven: kinderontvoering, het gebeurt steeds vaker.
Dat blijkt wel uit de hoeveelheid rechtspraak hierover. Van kinderontvoering is bijvoorbeeld ook sprake als een expat die met zijn gezin in Nederland woont, zonder toestemming van de andere ouder met gezag, het kind meeneemt naar zijn vaderland en niet meer terugkeert. Het is ook niet altijd klip en klaar dat sprake is van kinderontvoering, bijvoorbeeld bij een expat-gezin dat telkens slechts voor korte periodes in een land verblijft en niet het volledige jaar bij elkaar woont. Waar is dan de gewone verblijfplaats van een kind?
Door regelgeving in onder andere het door Nederland ondertekende Haags Kinderontvoeringsverdrag zijn de mogelijkheden voor de achterblijvende ouder om het kind terug te halen aanzienlijk verbeterd. Uitgangspunt van het verdrag is dat het kind onmiddellijk wordt teruggeleid naar het land waaruit het is weggevoerd. Om dit te bewerkstelligen heeft iedere verdragsstaat een Centrale autoriteit aangesteld, tot wie de gedupeerde ouder zich binnen één jaar na ontvoering kan wenden. De Centrale autoriteit zal dan samen met de Centrale autoriteit van het verdragsland waarheen het kind is ontvoerd proberen het kind zo snel mogelijk terug te geleiden. Het is raadzaam dat de gedupeerde ouder zich, behalve tot de Centrale autoriteit, tevens tot de politie wendt voor aangifte.
Het verdrag is van toepassing indien er sprake is van het ongeoorloofd overbrengen of vasthouden van een kind (tegen het gezagsrecht van een ouder in) in een andere verdragsluitende staat dan waar het kind zijn gewone verblijfplaats heeft. Maar ook voor de gevallen van internationale kinderontvoering die buiten het formele toepassingsgebied van het verdrag vallen wordt in de wet tot uitvoering van het verdrag iets geregeld. Ook dan kan de gedupeerde ouder zich tot de Centrale autoriteit wenden. Deze zal dan via diplomatieke weg proberen het kind terug te halen. Echter is de kans op een succesvolle terugkeer groter indien het kind zich in een verdragssluitende bevindt. Een niet verdragsland is namelijk niet verplicht om mee te werken.
Aan de monopoliepositie van de Centrale autoriteit komt vermoedelijk op niet al te lange termijn een einde als gevolg van een wetsvoorstel dat thans bij de eerste kamer ligt (verwijzing naar mijn laatste weblog over internationale wetswijzigingen). De achterblijvende ouder dient zich na inwerkingtreding van voornoemd voorstel tot een advocaat te wenden die zijn belangen kan behartigen.
Hoewel er nu dus betere mogelijkheden zijn om kinderontvoering te beëindigen, blijft het aantal ontvoeringszaken stijgen. Voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Aan risicomijdende stappen kunt u denken aan het inleveren van het paspoort van het kind, tot contact onderhouden met de schoonfamilie en het doen van een melding bij de politie. Het belangrijkste blijft het bespreekbaar maken van de problemen tussen de ouders. Via cross border mediation worden op dit moment goede resultaten behaald. GMW Advocten is gespecialiseerd in ontvoeringszaken en beantwoordt graag al uw vragen over kinderontvoering. Bent u een achterblijvende ouder of juist een ontvoerende ouder, of is er in uw direct nabijheid sprake van (dreiging van) kinderontvoering, schroom niet om contact op te nemen. Samen kunnen wij bekijken welk pad u het best kunt bewandelen.