20 november 2007
Vrijheid van ondernemers, dat is wat minister Hirsch Ballin nastreeft met zijn plannen om het ondernemingsrecht in Nederland te moderniseren.
Door middel van die vrijheid wil hij het vestigingsklimaat in Nederland aantrekkelijker maken.
Allereerst is de minister van plan de inrichting, zeg maar de juridische structuur van de grote ondernemingen wijzigen. Voor begin volgend jaar is daartoe een voorontwerp van een wetsvoorstel met een toelichting ter consultatie aangekondigd. Dit wetsvoorstel zal onder andere een regeling bevatten waarbij de uitvoerende en toezichthoudende bestuurders in één vennootschapsorgaan, de zogeheten “one tier board”. Elders in Europa, met name in Anglosaksische landen, is zo’n one-tier board zeer gebruikelijk. Feitelijk worden daarmee de commissarissen (de non-executives) en de directieleden (de executives) gezamenlijk betrokken bij het bedrijfsbeleid.
Verder gaat de minister een grootscheepse evaluatie van het enquête-recht initiëren. In dat kader zal onderzocht worden welk type geschillen in de praktijk aan de ondernemingskamer wordt voorgelegd in het kader van een enquête. Tevens zal worden bezien of de bestaande regelgeving voldoende aanknopingspunten biedt voor beslechting van geschillen in de onderneming via het enquête-recht. Ook wordt onderzocht hoe voorkomen kan worden dat teveel zaken bij de ondernemingskamer terecht komen. Mediation wordt daarbij als middel genoemd.
De minister heeft ook een wetsvoorstel aangekondigd voor uitwerking van het in het coalitieakkoord aangekondigde adviesrecht voor de ondernemingsraad inzake topsalarissen in de private sector. Dit punt is zeer actueel, ook nu verschillende in Nederland gevestigde multinationals onlangs hebben aangegeven dat de discussie over topsalarissen in Nederland de verkeerde kant opgaat waardoor de concurrentiepositie van Nederland in hun visie op dit punt in het geding is.
Wat betreft de maatschappelijke onderneming is er op 14 augustus jl. reeds een weblog verschenen (zie onderaan). Begin volgend jaar wordt het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State toegezonden.
Ten slotte verwacht de minister op korte termijn een beperkt aantal nieuwe Europese initiatieven voor het vennootschapsrecht en jaarrekeningenrecht. Deze houden voornamelijk verband met vermindering van administratieve lasten voor het bedrijfsleven. Ook komt er een regelgeving voor een Europese B.V. aan. Gezien de aankomende nieuwe flexibele B.V.-regeling die in Nederland al voorligt, zal het naar verwachting met de Europese B.V. niet zo’n vaart lopen. Het nieuwe flexibele B.V.-recht, dat naar verwachting in de loop van 2008 wordt ingevoerd, maakt het eenvoudig een B.V. op te richten doordat het verplichte minimum kapitaal van € 18.000,00 en een verplichte blokkeringregeling wordt afgeschaft. Hetzelfde geldt voor de bankverklaring en de accountantscontrole bij inbreng in natura. Ook andere kapitaalbeschermingsbepalingen komen te vervallen. Ook wordt het in dat nieuwe recht eenvoudiger om besluitvorming buiten de aandeelhoudersvergadering te laten plaatsvinden en kan in de statuten worden geregeld dat iedere aandeelhouder zijn eigen bestuurder benoemt.
Kortom, het ondernemingsrecht is volop in beweging! De tijd zal ons leren hoe de uiteindelijke wetgeving gaat luiden.