4 december 2012

Nieuwe Aanbestedingswet per 1 januari 2013?

Door Gilyan Parker

De verwachting is dat de Aanbestedingswet op 1 januari 2013 in werking zal treden.

De Eerste Kamer heeft op 30 oktober 2012 het wetsvoorstel Aanbestedingswet (klik hier) aangenomen. De tekst van de wet is op 8 november 2012 gepubliceerd in het Staatsblad. Het is nu nog aan de Raad van State een advies te geven over het concept Aanbestedingsbesluit. Afhankelijk van wanneer het advies van de Raad van State gereed is en de inhoud daarvan, zal inwerkingtreding van de wet volgen. Het zal erom spannen.

Vervallen regelingen en nieuwe regelingen

Indien de Aanbestedingswet in werking treedt, komen daarmee het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (BAO), het Besluit aanbestedingen speciale sectoren (BASS), de Wet implementatie rechtsbeschermingsrichtlijn aanbesteden (Wira) en de De Raamwet EEG-voorschriften aanbestedingen te vervallen. Voorts zal in de Aanbestedingswet bij algemene maatregel van bestuur (het Aanbestedingsbesluit) het Aanbestedingsreglement Werken 2012 (ARW 2012) als verplicht worden aangewezen. Hiermee komt het ARW 2005 te vervallen.

Belangrijkste wijzigingen voor aanbestedende diensten

De Aanbestedingswet bevat niet alleen regels voor overheidsopdrachten boven de Europese drempel. Ook voor overheidsopdrachten onder de Europese drempel bevat de Aanbestedingswet regels. Let daarbij op, omdat algemene beginselen van het aanbestedingsrecht dan ook gelden. Ook zal in beginsel gewerkt gaan worden met het gunningscriterium ‘de economisch meest voordelige inschrijving’. Indien de aanbestedende dienst met het gunningscriterium ‘de laagste prijs’ wil werken, zal dit gemotiveerd moeten worden. Daarnaast zullen keuzes door de aanbestedende dienst moeten worden gemotiveerd. Het is dus zeer van belang een goed dossier op te bouwen. Ook wordt het beginsel van proportionaliteit geïntroduceerd. Hiervoor is speciaal de Gids Proportionaliteit ontwikkeld. Een handleiding waarin onder andere voorschriften zijn opgenomen voor het verloop van de aanbestedingsprocedure en contractsvoorwaarden die aanbestedende diensten hanteren. Daarnaast wijzigt de zogeheten Alcatel-termijn – de termijn om bezwaar te maken tegen een voorgenomen gunning –  van 15 naar 20 dagen. Een termijn van 20 dagen moet dus in acht worden genomen voordat een overeenkomst kan worden gesloten. Ook mogen opdrachten in beginsel niet meer zodanig worden geclusterd dat kleinere bedrijven geen kans meer maken en mogen er geen onredelijke omzetprijzen worden gesteld. Als een aanbestedende dienst dit toch wenst, dan zal gemotiveerd weerlegd moeten worden indien daar om wordt gevraagd.

Belangrijkste wijzigingen voor inschrijvers

De Aanbestedingswet moet het voor MKB-ondernemingen en zelfstandigen zonder personeel mogelijk gaan maken opdrachten van de overheid binnen te halen. Ook moet het eenvoudiger en transparanter worden om mee te dingen naar overheidsopdrachten. Zo zal er een lastenverlichting komen voor alle inschrijvers. Zo dient de vooraankondiging gepubliceerd te worden op het elektronische systeem ‘TenderNed’, dient de ondernemer slechts één formulier in te vullen dat bij elke aanbesteding wordt gebruikt, behoeft slechts een eigen verklaring te worden overgelegd dat de uitsluitingsgronden niet op hem van toepassing zijn en hij voldoet aan de geschiktheidseisen en selectiecriteria. Originele stukken behoeven pas, op verzoek, te worden aangeleverd als je de winnende partij bent. Tevens dienen stukken die relevant zijn voor een inschrijvende partij, kosteloos ter beschikking te worden gesteld. Door het verlengen van de Alcatel-termijn, heeft de inschrijver vijf dagen langer de tijd om eventueel bezwaar te maken tegen een voorgenomen gunningaan een derde.

Tot slot

Er zal een onafhankelijke commissie worden ingesteld, waarbij ondernemers terecht kunnen met klachten over aanbestedingen. De wijziging van de Europese aanbestedingsrichtlijnen is nog niet in het wetsvoorstel opgenomen en zal later volgen via een wijziging van de Aanbestedingswet.

Gilyan Parker