Verzwijgen van een deel van de erfenis

14 maart 2024

Verzwijgen van een deel van de erfenis

Door Stephanie Hasselaar-Veltkamp

Voor erfgenamen is er over en weer de verplichting elkaar te informeren over de omvang van de erfenis.

De omvang is niet voor alle erfgenamen altijd duidelijk. Is er misschien een lening verstrekt aan een van de erfgenamen? Is er geld geschonken of door een van de erfgenamen achtergehouden? Wat kunt u doen als er een vermoeden is dat een andere erfgenaam opzettelijk een deel van het vermogen verzwijgt?

Verzwijgen van een goed

Het komt voor dat een van de erfgenamen niet alles opgeeft, als er een boedelbeschrijving wordt opgesteld. Een bankrekening van een van de ouders in Zwitserland wordt bijvoorbeeld niet opgegeven, of de sieraden van moeder zijn ‘verdwenen’. Dit is allemaal vermogen dat tot de erfenis behoort. Er staat een financiële straf op het verzwijgen van een goed dat tot de erfenis behoort. Als een van de erfgenamen opzettelijk een goed dat tot de erfenis behoort verzwijgt, zoek maakt of verborgen houdt, ‘verbeurt’ hij zijn aandeel in dat goed aan de andere erfgenamen. Dit is een sanctiebepaling in de wet.

Bewijslast

De erfgenaam die vermoedt dat sprake is van het verzwijgen van vermogen, draagt de bewijslast en zal dit moeten bewijzen. Ten eerste moet de erfgenaam bewijzen dat de ander weet dat het verzwegen goed tot de erfenis behoort. Het opzettelijk (en dus willen) benadelen van de andere erfgenamen is geen vereiste. Dit is het gevolg en dat is voldoende, ongeacht of degene die heeft gezwegen dit heeft gewild.

Indien het verzwijgen van vermogen is aangetoond, deelt degene die het goed heeft verzwegen niet meer mee in dat goed. Bij het ontdekken van een verzwegen goed profiteren dus alleen de andere erfgenamen. Degene die verzwijgt, krijgt als straf niets meer van dit goed.

Boedelbeschrijving

Als er een vermoeden is van het verzwijgen van vermogen, kan een eerste stap zijn te vorderen dat een notariële boedelbeschrijving wordt opgesteld. Een boedelbeschrijving is een document waarin wordt beschreven welke bezittingen en schulden er waren op de dag van overlijden. Het is dus een beschrijving van de nalatenschap. Er kan gevorderd worden dat de opgave bij de notaris onder aflegging van de eed of belofte plaatsvindt. Bovendien is de boedelbeschrijving bewijs, als later toch blijkt dat er vermogen is verzwegen.

Voorbeeld

In een zaak van de rechtbank Noord-Holland van 7 april 2021 [https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBNHO:2021:2857] heeft erfgenaam 1 voor het overlijden van erflater (o.a.) een bedrag van € 60.000,- naar haar eigen bankrekening overgeboekt. Dit bedrag heeft zij voor erfgenaam 2 verzwegen. Pas nadat er een executeur betrokken is bij de afwikkeling van de erfenis, geeft erfgenaam 1 uitleg over het bedrag. De rechtbank is van oordeel dat zij te laat is. Erfgenaam 1 had uit eigen beweging melding moeten maken van het bedrag en dit niet moeten laten afhangen van de bevindingen en vragen van de executeur. Zij heeft tot het moment dat de executeur er naar vroeg, altijd gezwegen over de ontvangst van het bedrag. De overboeking is ook niet opgenomen in een overzicht dat erfgenaam 1 had verstrekt. De rechtbank concludeert dat de sanctie in werking is getreden. Dit betekent dat erfgenaam 1 haar aandeel in dit vermogensbestanddeel heeft verbeurd. Zij moet het volledige bedrag van € 60.000 aan erfgenaam 2 betalen.

Verjaring

Hierbij is van belang dat een vordering tot verdeling niet verjaart. Een erfgenaam kan dus op elk moment in de toekomst nog verdeling vorderen van een goed, als blijkt dat er vermogen is verzwegen.

Eens verzwegen blijft verzwegen

Daarbij geldt: eens verzwegen blijft verzwegen. Ieder verzwijgen kan leiden tot verbeurdverklaring, ook als er nog geen verdeling heeft plaatsgevonden (zie de uitspraak hierboven). Het is niet zo dat een erfgenaam een goed eerst kan verzwijgen en daarna tot inkeer kan komen. Als een verzwijging naderhand kan worden hersteld, is er immers geen sprake van ontmoediging van oneerlijk gedrag.

Meer informatie

Heeft u een vermoeden van het verzwijgen van vermogen? Wilt u meer informatie of een adviesgesprek met een van onze advocaten? Neem gerust contact met ons op.

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

4 december 2025

Wat als een testament nooit wordt ondertekend — telt de wil van de overledene dan nog?

Een testament biedt de mogelijkheid om af te wijken van de standaardregels van het erfrecht, ook wel het versterfrecht genoemd. Wie zijn nalatenschap anders wil regelen dan de wet voorschrijft, moet daarvoor langs de notaris. Pas wanneer een testament officieel ten overstaan van de notaris is getekend en door de notaris is gepasseerd, is het juridisch geldig. Maar wat als die ondertekening nooit plaatsvindt? Kan een concepttestament dan toch leidend zijn?

Lees meer

Lees meer over

18 november 2025

Ik ben onterfd, waar heb ik recht op?

Wanneer u wordt geconfronteerd met een onterving, kan dat emotionele én juridische vragen oproepen. U vraagt zich bijvoorbeeld af of u helemaal geen aanspraak meer kunt maken op een deel van de erfenis. Het antwoord naar Nederlands recht is kort gezegd: nee. In bepaalde gevallen behoudt u alsnog een wettelijk recht op een deel van de erfenis, ook als u bent onterfd. Hoe dit zit, wordt hieronder uitgelegd.

Lees meer

Lees meer over

30 september 2025

Wat gebeurt er met uw vermogen als uw partner overlijdt? En welke rechten heeft u dan als langstlevende?

Het is geen prettig onderwerp, maar wel een belangrijk: wat gebeurt er met uw gezamenlijke bezittingen als uw partner komt te overlijden? Bent u automatisch goed beschermd, of moet u zelf stappen zetten om uw positie veilig te stellen? In deze blog leest u wat de wet regelt voor de langstlevende echtgenoot en waar u op moet letten om onaangename verrassingen te voorkomen.

Lees meer

Lees meer over

2 juli 2025

Hoe voorkom je dat een erfenis bij de partner van je kind komt?

Bij het opstellen van een testament wordt nagedacht over hoe de erfenis wordt verdeeld. Dit wordt vastgelegd. Een wens die daarbij kan spelen, is dat je niet wilt dat jouw toekomstige erfenis bij de partner van jouw kind terechtkomt.

Lees meer

Lees meer over

2 juni 2025

De legitieme portie én verwerping van een nalatenschap

Wanneer iemand een nalatenschap verwerpt, betekent dit normaal gesproken dat hij of zij afstand doet van alle aanspraken, inclusief de legitieme portie.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen