19 november 2020

Wat kan ik doen bij het ontdekken van schulden na aanvaarding van de erfenis?

Door Marieke Morshuis

Een erfgenaam (op grond van de wet of een testament) heeft de mogelijkheid zelf de keuze te maken of hij of zij de erfenis wil aanvaarden of verwerpen.

  • Verwerpen
    Na het verwerpen van de erfenis, heeft de (niet-)erfgenaam niets meer te maken met de erfenis en heeft hij geen aanvullende rechten of verplichtingen. Bij verwerping is het wel zo dat de kinderen van de ‘verwerper’ diens plaats innemen, zodat zij op hun beurt een keuze zullen moeten maken.
  • Zuiver aanvaarden
    Bij zuivere aanvaarding gaan zowel de baten als de schulden over op de erfgenaam. Dat heeft als gevolg dat indien het saldo van de erfenis ontoereikend is om alle schulden te voldoen de schuldeisers van de erflater hun vorderingen ook kunnen verhalen op het privévermogen van de erfgenaam. De erfgenaam is dan zelf namelijk schuldenaar geworden.
  • Beneficiair aanvaarden
    Door een erfenis beneficiair te aanvaarden, blijft het eigen vermogen van de erfgenaam in beginsel buiten schot. De schulden in de erfenis hoeven slechts te worden voldaan, voor zover de baten in de erfenis daartoe kunnen dienen. Zijn er geen baten meer, dan houdt het daarmee voor de schuldeiser in beginsel op. Beneficiaire aanvaarding is verstandig als niet duidelijk is wat de nalatenschap inhoudt of het vermoeden bestaat dat er schulden zijn.

Een erfgenaam die de erfenis zuiver heeft aanvaard, is dus verplicht de schulden van de erfenis die op hem rusten ten laste van zijn eigen vermogen te voldoen indien het saldo van de erfenis onvoldoende is om alle schulden van de erfenis te voldoen. Het uitgangspunt is dat een eenmaal gedane keuze (verwerpen/zuiver aanvaarden/beneficiair aanvaarden) in principe onherroepelijk is. Het komt echter voor dat een erfenis positief lijkt, maar dat een erfgenaam na het uitbrengen van de keuze om de erfenis zuiver te aanvaarden een onverwachte schuld van de erfenis ontdekt. De wet biedt onder omstandigheden de mogelijkheid om de erfenis dan alsnog beneficiair te aanvaarden.

Wat is een onverwachte schuld?

Een onverwachte schuld is een schuld die de erfgenaam niet kende, maar ook niet behoorde te kennen op het moment dat hij de erfenis zuiver aanvaarde. De erfgenaam moet dus ‘ter goede trouw’ zijn. Van een erfgenaam wordt in ieder geval verwacht dat hij heeft onderzocht waaruit de erfenis bestaat. De erfgenaam zal hiertoe tenminste de administratie van erflater hebben moeten raadplegen. Als een erfgenaam bekend is met het bestaan van een schuld wordt van de erfgenaam verwacht dat hij naar de exacte omvang navraag doet bij de schuldeiser. Als de erfgenaam dit niet doet, komt dit voor zijn rekening en risico.

Wat te doen bij een onverwachte schuld?

Een erfgenaam die de erfenis zuiver heeft aanvaard, kan bij de kantonrechter een verzoek indienen om de erfenis alsnog beneficiair te mogen aanvaarden als hij wordt geconfronteerd met een onverwachte schuld van de overledene. Uit de parlementaire geschiedenis blijkt dat de meeste schulden van de overledene niet als onverwachte schuld worden aangemerkt. Het gaat hier dus om uitzonderingssituaties.

Gratis whitepaper

Deze blog is onderdeel van de whitepaper ‘Verdeling van de erfenis’. In deze whitepaper bespreken we 7 veelvoorkomende problemen bij de verdeling van de erfenis. Wilt u meer informatie? Download dan gratis de whitepaper. Heeft u een vraag? Neem dan gerust contact op met mij.

Marieke Morshuis

Advocaat/associate partner

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

4 december 2025

Wat als een testament nooit wordt ondertekend — telt de wil van de overledene dan nog?

Een testament biedt de mogelijkheid om af te wijken van de standaardregels van het erfrecht, ook wel het versterfrecht genoemd. Wie zijn nalatenschap anders wil regelen dan de wet voorschrijft, moet daarvoor langs de notaris. Pas wanneer een testament officieel ten overstaan van de notaris is getekend en door de notaris is gepasseerd, is het juridisch geldig. Maar wat als die ondertekening nooit plaatsvindt? Kan een concepttestament dan toch leidend zijn?

Lees meer

Lees meer over

18 november 2025

Ik ben onterfd, waar heb ik recht op?

Wanneer u wordt geconfronteerd met een onterving, kan dat emotionele én juridische vragen oproepen. U vraagt zich bijvoorbeeld af of u helemaal geen aanspraak meer kunt maken op een deel van de erfenis. Het antwoord naar Nederlands recht is kort gezegd: nee. In bepaalde gevallen behoudt u alsnog een wettelijk recht op een deel van de erfenis, ook als u bent onterfd. Hoe dit zit, wordt hieronder uitgelegd.

Lees meer

Lees meer over

30 september 2025

Wat gebeurt er met uw vermogen als uw partner overlijdt? En welke rechten heeft u dan als langstlevende?

Het is geen prettig onderwerp, maar wel een belangrijk: wat gebeurt er met uw gezamenlijke bezittingen als uw partner komt te overlijden? Bent u automatisch goed beschermd, of moet u zelf stappen zetten om uw positie veilig te stellen? In deze blog leest u wat de wet regelt voor de langstlevende echtgenoot en waar u op moet letten om onaangename verrassingen te voorkomen.

Lees meer

Lees meer over

2 juli 2025

Hoe voorkom je dat een erfenis bij de partner van je kind komt?

Bij het opstellen van een testament wordt nagedacht over hoe de erfenis wordt verdeeld. Dit wordt vastgelegd. Een wens die daarbij kan spelen, is dat je niet wilt dat jouw toekomstige erfenis bij de partner van jouw kind terechtkomt.

Lees meer

Lees meer over

2 juni 2025

De legitieme portie én verwerping van een nalatenschap

Wanneer iemand een nalatenschap verwerpt, betekent dit normaal gesproken dat hij of zij afstand doet van alle aanspraken, inclusief de legitieme portie.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen