17 april 2016
Werkgevers hebben soms behoefte aan meer flexibiliteit rond arbeidsvoorwaarden dan de cao, of het overleg met vakbonden, biedt.
Overleg met de ondernemingsraad kan dan uitkomst bieden. Het voorbeeld daartoe van onderneming APTR in de Rotterdamse haven wordt wellicht nagevolgd.
APMTR heeft met FNV en CNV een ondernemings-cao. Die heeft grotendeels een standaard-karakter. Dat betekent, in tegenstelling tot de veel gebruikelijker minimum-cao, dat afwijking niet is toegestaan: ook gunstiger arbeidsvoorwaarden mogen niet. APMTR doet dat toch, en wel met de ondernemingsraad (OR). Zij maakt onder meer de afspraak dat bij ontslag ná einde cao-looptijd de medewerker een ontslagvergoeding krijgt van kantonrechtersformule 2008 met C = 2. Ook maakte APMTR met de OR afspraken over een werkgelegenheidsgarantie en een seniorenregeling – die beiden deels vielen binnen de looptijd van de standaard-cao.
De vakbonden klagen bij de rechter over deze aanvullende afspraken, hoewel die van een afstand bekeken gunstig zijn voor de werknemers (deels ook vakbondsleden). De vakbonden hebben echter het grotere plaatje voor ogen: overleg binnen de hele havensector, waarbinnen de (aanvullende) arbeidsvoorwaarden niet te zeer uiteen moeten lopen. Hoe oordeelt de rechter op 6 april in kort geding op de vakbondseis om de werkgever te verbieden de aanvullende arbeidsvoorwaarden ter goedkeuring aan de werknemers voor te leggen?
Interessante overwegingen bezien vanuit het caorecht en het vakbondswerk:
De rechter oordeelt namelijk dat het gevorderde buiten toepassing laten van de afgesproken aanvullende arbeidsvoorwaarden naar redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Dit vanwege de grote onrust in de haven rond werkgelegenheid vanwege de komst van geautomatiseerde terminals. APMTR wil rust creëren en sloot daarom de aanvullende arbeidsvoorwaarden. En de vakbonden hadden geweigerd met APMTR te praten over aanpassing van de APMTR-cao zolang de kwestie rond werkgelegenheid niet sectorbreed was besproken. Die weigering, waardoor de vakbonden het belang van de werknemers in de sector stellen boven dat van de APMTR-werknemers, acht de rechter zelfs misbruik van bevoegdheid door de vakbonden (art. 3:13 BW). Dat is een vergaand oordeel, want dit wordt niet snel aangenomen.
Uiteraard speelt voor de rechter ook een rol dat de aanvullende afspraken een aanmerkelijke verbetering zijn. En last but not least: van belang is dat al 80% van de werknemers had ingestemd met de aanvullende arbeidsvoorwaarden. De rechter kent hier in feite ook waarde toe aan het ook binnen het cao-proces opkomende belang van “draagvlak” binnen de organisatie. Kortom: deze werkgever mag de met de OR gemaakte afspraken ter goedkeuring voorleggen aan de (overige 20% van de) werknemers en vervolgens doorvoeren. De uitspraak laat dus zien dat een werkgever, mede vanwege de opstelling van een vakbond, mogelijkheden heeft om buiten de vakbonden en zelfs buiten een standaard-cao om, aanvullende – betere – arbeidsvoorwaarden af te spreken voor de eigen werknemers.
3 oktober 2023
Het komt regelmatig voor dat een arbeidsovereenkomst wordt beëindigd door middel van het sluiten van een vaststellingsovereenkomst door werkgever en werknemer.
Lees meer26 september 2023
In Nederland komt aan de werknemer een grote mate van ontslagbescherming toe. Een uitzondering op de ontslagbescherming geldt voor de werknemer die de pensioenleeftijd bereikt heeft.
Lees meer10 augustus 2023
In de wet staan verschillende ontslaggronden opgesomd. Een werkgever kan de arbeidsovereenkomst opzeggen als één van deze gronden, of een combinatie ervan, aanwezig is. Bovendien moet duidelijk zijn dat de werknemer niet kan worden herplaatst binnen de organisatie. Eén van de ontslaggronden uit de wet is de verstoorde arbeidsverhouding.
Lees meer