Belemmeringsverbod en zzp’ers

Het antwoord hierop is te vinden in de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi). Daarin is namelijk het belemmeringsverbod opgenomen.

Het belemmeringsverbod houdt in dat een uitlener ter beschikking gestelde werknemers niet mag belemmeren om na afloop van het dienstverband in dienst te treden bij een inlener. Dit verbod geldt alleen na afloop van de terbeschikkingstelling. Een uitlener mag een werknemer dus wél verbieden om tijdens de terbeschikkingstelling in dienst te treden bij de inlenende organisatie. Spreekt een uitlener toch een belemmeringsbeding met een werknemer af om te voorkomen dat deze in dienst treedt bij de inlener, dan is dat beding niet geldig. Het belemmeringsverbod geldt bovendien voor werknemers met een arbeidsovereenkomst, vaak uitzendkrachten en gedetacheerde werknemers. De uitlener kan met een zzp’er dus wél rechtsgeldig afspreken dat hij na de terbeschikkingstelling niet rechtstreeks bij de inlener mag werken.

Verboden

Dit onderwerp kwam onlangs aan de orde in een zaak. Een uitlener had met een zzp’er een overeenkomst van opdracht afgesloten. Op basis hiervan verrichtte de zzp’er in opdracht van de uitlener werk­zaamheden voor de inlener. Ook was een relatiebeding overeengekomen; het was verboden voor de zzp’er om voor relaties van de uitlener te werken. De toepassing van de Waadi, met daarin het belemmeringsverbod, was in de opdrachtovereenkomst uitgesloten. Enige tijd later besloot de zzp’er rechtstreeks, dus zonder tussen­komst van de uitlener, voor de inlener te werken. Hij beëindigde de samenwerking met de uitlener. De uitlener stelde dat dit niet kon en verwees naar het relatiebeding.

Standpunt

De zzp’er nam een interessant standpunt in. Hij stelde dat hij een arbeidsverhouding met de uitlener had, en in feite dus een werknemer was geweest. Hierdoor was het belemmeringsverbod van toepassing, en had de uitlener hem dus niet mogen ver­bieden om voor de inlener te werken. De kantonrechter ging mee in dit stand­punt. Bepalend was onder meer dat de zzp’er verplicht was om zijn werk persoon­lijk te verrichten, waarbij hij niet vrij was om het werk uit te voeren zoals hem dat goeddunkte. Daarnaast was hij voor zijn inkomen volledig afhankelijk van de uit­lener. Bovendien werd geen onderscheid gemaakt tussen hem en werknemers in loondienst. Ook bleek dat het inhoude­lijke gezag feitelijk bij de inlener lag, en de zzp’er dus onder diens leiding en toezicht had gewerkt. De relatie tussen de zzp’er en de uitlener was daarmee een arbeidsrela­tie. De zzp’er mocht daarom niet worden belemmerd om rechtstreeks bij de inlener te werken.

Rechtbank Rotterdam, 24 maart 2023, ECUI (verkort): 2602

Belangrijke informatie om in het achterhoofd te houden

Leent uw organisatie wel eens medewer­kers in? Dan is het dus goed om te weten dat als de leiding en het toezicht bij uw organisatie komen te liggen, het de inge­leende medewerker in principe vrij staat om bij u in dienst te treden, ondanks dat hij aan een relatiebeding is gebonden.

Risico

Voor de uitlenende partij heeft een dergelijke uitsluiting in de algemene voorwaarden dus geen zin, aangezien zo’n beding onder het belemmeringsverbod van de Waadi valt. Als de uitlener dit toch verbiedt, loopt deze het risico dat het gehele concur­rentie- of relatiebeding de werking verliest.

Certificeringsplicht

Daarnaast is het goed om te weten dat het kabinet per 2025 een verplicht certificeringsstelsel voor uitzendbureaus in het leven wil roepen. De certificeringsplicht gaat gelden voor alle organisaties die in Nederland aan terbeschikkingstelling van arbeid doen, zoals bedoeld in de Waadi.

Verantwoordelijkheid

Uitleners mogen straks alleen nog ar­beidskrachten ter beschikking stellen als zij gecertificeerd zijn. Ook krijgen inleners meer verantwoordelijkheid: organisaties mogen alleen nog inlenen van gecertifi­ceerde bureaus.

Meer informatie?

Heeft u een vraag? Neemt u dan gerust contact met ons op.

Dit artikel verscheen eerder in Rendement.