Op het terrein van de arbeidsmarkt en de arbeidsrelatie staan daarin voor ondernemers goede voornemens van het Kabinet. Hoe pakken die voornemens concreet uit en wanneer merkt u daar iets van op de werkvloer en in de portemonnee? In dit artikel een bespreking van de veranderingen in het arbeidsrecht en de gevolgen daarvan voor ondernemers in 2018 en vooral ook daarna.
Kortere loondoorbetaling bij ziekte
Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd schrikt werkgevers toch nog vaak af, zo is het beeld van het Kabinet. Met name vanwege het risico op loondoorbetaling bij ziekte. Daar wordt een mouw aan gepast. Het voorstel is om de loondoorbetalingsplicht bij ziekte te beperken tot één jaar voor kleine werkgevers – werkgevers met minder dan 25 werknemers. De werknemer krijgt dan het tweede ziektejaar (70% van) het loon via UWV doorbetaald. Keerzijde is wel dat de premie voor die uitkering vanuit UWV moet worden opgebracht door álle – kleine – werkgevers. Ook om een andere reden nog geen reden tot juichen voor de kleine werkgever, want ik voorzie dat dit niet voor 2020 zal worden ingevoerd.
Compensatie voor bepaalde transitievergoeding
Wél interessant op korte termijn is de compensatie die u als ondernemer krijgt als u bij ontslag wegens ziekte een transitievergoeding heeft betaald. Na twee jaar ziekte kunt u een werknemer via UWV ontslaan of met de werknemer een beëindigingsovereenkomst sluiten. De werknemer heeft dan in principe recht op de transitievergoeding. Die moet u dus betalen bovenop de al twee jaar doorbetaalde loon- en re-integratiekosten. Veel werkgevers besluiten daarom het dienstverband na twee jaar ziekte “slapend” te houden: er volgt geen ontslag, er hoeft geen transitievergoeding te worden betaald en de zieke werknemer blijft zonder loon op papier in dienst.
Bij de Tweede Kamer ligt nu het voorstel om ontslag na twee jaar ziekte voor werkgevers aantrekkelijker te maken. Betaalt u een transitievergoeding bij ontslag na twee jaar ziekte dan kunt u die terugvragen bij UWV. Deze compensatie voor betaalde transitievergoeding gaat mogelijk al per 1 januari 2019 in. Én dan geldt de compensatie zelfs met terugwerkende kracht tot 1 juli 2015. Dus heeft u in het verleden een transitievergoeding betaald bij ontslag van een langdurig zieke werknemer, bewaart u dan de administratie goed zodat u het spreekwoordelijke bonnetje bij UWV kunt indienen en de transitievergoeding dus terugbetaald krijgt. Dat zou een mooie meevaller kunnen zijn in 2019!
Ontslag makkelijker?
En dan de altijd belangrijke vraag voor ondernemers: wordt ontslag in 2018 makkelijker en/of goedkoper? Het antwoord is nee. Het Kabinet is wel van plan om een extra ontslaggrond aan de wet toe te voegen. Daardoor wordt het in de verdere toekomst mogelijk om meerdere ontslagreden te combineren, zodat u als werkgever makkelijker een ontslagzaak rond krijgt. Dus een combinatie van een beetje disfunctioneren en een beetje verstoorde arbeidsrelatie, zou in de toekomst makkelijker dan nu kunnen leiden tot ontslag. De “toekomst” is mogelijk 2020; een wetsvoorstel met de invoering van zo’n gecombineerde ontslaggrond is er namelijk nog niet. De transitievergoeding bij ontslag vanwege zo’n gecombineerde ontslaggrond is dan wel hoger.
Langer gebruik van tijdelijke arbeidsovereenkomsten
Het wordt voor u ook weer aantrekkelijker om tijdelijke arbeidsovereenkomsten te sluiten. Sinds 2015 geldt dat u na drie tijdelijke contracten binnen twee jaar, een keuze moet maken voor een vaste arbeidsovereenkomst. Het voorstel van het Kabinet is om weer terug te keren naar het systeem van drie tijdelijke arbeidsovereenkomsten in drie jaar; dus drie tijdelijke jaarcontracten zijn dan weer mogelijk. Ook hiervoor geldt dat in 2018 alles nog bij het oude blijft.
Regels voor expats veranderen
Werkt u met buitenlandse werknemers, met expats? Houdt u er dan rekening mee dat de zogeheten 30%-regeling nog maar vijf jaar gaat gelden, in plaats van acht jaar. De 30%-regeling is een forfaitaire belastingvrije vergoeding voor kosten die buitenlandse werknemers maken als gevolg van hun tewerkstelling in Nederland. Maximaal 30% van het loon kunt u daarmee belastingvrij vergoeden aan de expat. De periode dat u dat kunt doen, wordt dus korter.
Strengere privacyregels en hogere boetes
Op 25 mei 2018 krijgt u te maken met nieuwe (Europese) regels over de bescherming van privacy; niet alleen van uw werknemers, maar ook in verband met privacyrechten van klanten, afnemers en leveranciers. Werknemers krijgen meer privacyrechten en u als ondernemer krijgt meer verantwoordelijkheid in het zorgvuldig bewaken van de privacy en het zorgvuldig bewaren en verwerken van persoonsgegevens. Om te voldoen aan deze verplichting uit de zogeheten Algemene Verordening Gegevensverwerking (AVG) is het verstandig om de werknemers vóór het aangaan van de arbeidsovereenkomst standaard te informeren door een informatiebrief, of om werknemers te informeren door bijvoorbeeld een standaard protocol in het personeelsreglement. En als u het als ondernemer niet zo nauw neemt met de nieuwe privacyregels, of als u gegevens lekt (datalek) dan kunt u te maken krijgen met fikse boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens. Zorg dus dat u “compliant” bent per eind mei 2018!
AOW-leeftijd stijgt verder
De AOW-leeftijd is 66 jaar in 2018. In de meeste arbeidsovereenkomsten of cao’s staat een zogeheten pensioenontslagbeding. Een bepaling waarin staat dat de arbeidsovereenkomst automatisch eindigt bij het door de werknemer bereiken van de AOW-leeftijd. Dat einde van de arbeidsovereenkomst is dus bij 66 jaar in 2018. En bij een dergelijke einde van de arbeidsovereenkomst hoeft u geen transitievergoeding te betalen. Dat zegt de wet. De Hoge Raad is echter gevraagd of dat leeftijdsdiscriminatie is. In 2018 dus antwoord op de vraag of misschien toch wél betaling van een transitievergoeding verplicht is bij pensioenontslag.
Minimumloon betalen
Vanaf 1 januari 2018 moeten werknemers voor ieder gewerkt uur gemiddeld minstens het minimumloon als u hen stukloon betaalt. Stukloon is loon dat per stuk afgeleverd werk wordt betaald. Denk aan loon per afgeleverd pakketje of loon per kilo geplukte tomaten. Uit uw administratie moet blijken hoeveel uur uw werknemers aan het werk zijn en het loon dat zij daarmee verdienen. En het wettelijk minimumloon geldt per 1 januari 2018 ook voor mensen die werken als opdrachtnemer. Voldoet u als ondernemer, opdrachtgever, niet aan de Wet minimumloon dan loopt u kans op een boete. Zorg er voor dat het zover niet komt!
Tot zover een overzicht van enkele wijzigingen op het terrein van arbeidsrecht in 2018, en vooral daarna. De specialisten arbeids- en pensioenrecht van GMW advocaten houden de ontwikkelingen ook dit jaar voor u bij. Wij wensen de ondernemers in Haaglanden een succesvol 2018!
Dit artikel verscheen eerder in Business Haaglanden.