De rechtspositie van statutair directeur

Twee rechtsverhoudingen

De statutair directeur is niet alleen werknemer (en heeft daarmee een arbeidsrechtelijke rechtsverhouding ), maar ook bestuurder (de vennootschapsrechtelijke rechtsverhouding).

Aanstelling en ontslag

Hij is statutair bestuurder als hij wordt benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA). Er dient een benoemingsbesluit te zijn en hij moet als bestuurder worden ingeschreven in de kamer van koophandel. Overeenkomstig het bepaalde in de statuten wordt hij geschorst en ontslagen door diezelfde AVA. Al enige jaren is de heersende leer dat een ontslagbesluit onsplitsbaar is, dat wil zeggen dat een besluit van de AVA tot ontslag van een statutair bestuurder tevens de beëindiging van het dienstverband van die bestuurder tot gevolg heeft. Daarop bestaan 3 uitzonderingen, te weten een wettelijk ontslagverbod, een andersluidende afspraak tussen partijen en wanneer het statutair bestuurderschap beperkt is tot enkele formele verantwoordelijkheden en deze nagenoeg los staan van de gewone dagelijkse werkzaamheden. In dat geval eindigt de arbeidsrechtelijke rechtsverhouding niet tegelijk met het ontslag door de AVA van de bestuurder.

Geen gelijke ontslag bescherming

Hij geniet niet de bescherming van de gewone werknemer. Hij kan immers ontslagen worden door een ontslagbesluit van de AVA zonder preventieve toetsing van een rechter of het UWV. Wel bepalen de statuten over het algemeen dat ontslag pas kan volgen nadat de bestuurder voor een vergadering is opgeroepen waarbij zijn ontslag op de agenda staat. De bestuurder moet gehoord worden over het voorgenomen ontslag maar over het algemeen, is dit horen niet meer dan een formaliteit. Na het horen wordt de vergadering even geschorst en kort daarna vindt dan het ontslag plaats. Over het algemeen wordt de overeengekomen of wettelijke opzegtermijn in acht genomen en afhankelijke van de omstandigheden wordt een extra vergoeding betaald.

Geen gelijke ontslagvergoeding

Daarnaast geldt voor de statutair directeur niet de kantonrechtersformule. Hoge bomen vangen nu eenmaal meer wind en rechters zijn dan geneigd minder vergoeding toe te kennen aan deze over het algemeen toch al goed verdiende bestuurders. Voor statutair bestuurders verdient het dan ook aanbeveling om bij de aanvang van de arbeidsovereenkomst al een vergoeding bij vertrek overeen te komen (de golden parachute). Bestuurders kunnen ook nog aansprakelijk worden gesteld voor het door hen gevoerde bestuur. Bij ontslag is het dan ook aan te bevelen goed na te denken over het vragen dan wel verlenen van decharge voor gevoerde bestuur. Kortom: denk goed na, zowel als bedrijf en als bestuurder of het de bedoeling is dat er een statutair of functioneel bestuurder wordt aangesteld.