23 september 2020
Wie wil er nu dat er na zijn overlijden problemen ontstaan bij de afwikkeling van zijn nalatenschap?
Niemand natuurlijk. Steeds meer mensen benoemen daarom een executeur in hun testament. Maar wat kunt u eigenlijk doen als de executeur geen openheid van zaken geeft?
‘Geen testament zonder executeur’, is een van de gouden regels in het erfrecht. En ja, het is waar. De aanwezigheid van een executeur kan veel problemen voorkomen als uw nalatenschap moet worden afgewikkeld. Zo geeft de wet een aantal mogelijkheden om juridische obstakels op een praktische manier te omzeilen. Sinds de invoering van het nieuwe erfrecht (1 januari 2003) is de executeur ook een oppermachtig persoon; zolang de nalatenschap niet is afgewikkeld mag hij in principe ‘de baas spelen’. Omdat dit natuurlijk niet altijd de bedoeling is, kunt u in uw testament de bevoegdheden van de executeur inperken.
De belangrijkste taken van de executeur zijn het opstellen van een boedelbeschrijving, het betalen van de schulden, het beheren van de goederen en het doen van de aangifte erfbelasting. Ook is de executeur verplicht om gedurende de periode dat hij executeur is informatie aan de erfgenamen te geven. Als de executeur zijn taak heeft volbracht zal hij rekening en verantwoording moeten afleggen. Kortom, van de executeur wordt verwacht dat hij de handen uit de mouwen steekt. Mocht de executeur tekort schieten, dan kunnen de erfgenamen en andere belanghebbenden hem aansprakelijk stellen voor de schade die zij lijden. Het is dus geen erebaantje.
In mijn praktijk krijg ik vaak te maken met erfgenamen die niet door de executeur op de hoogte worden gehouden over de stand van zaken. Vaak durven de erfgenamen de executeur niet om informatie te vragen, omdat de executeur dit zou kunnen opvatten als een motie van wantrouwen. Maar het bewaren van de lieve vrede kan de erfgenamen duur komen te staan. De wet bepaalt namelijk dat het recht op informatie alleen bestaat gedurende de periode dat de executeur zijn taak uitoefent. Als de executeur zijn taak heeft afgerond zal hij rekening en verantwoording moeten afleggen aan degene die hem opvolgt in het beheer van de goederen. En dat kan weleens iemand anders zijn dan de executeur. Als u dus niet op tijd informatie vraagt, gaat uw beurt voorbij en kunt u de executeur dus niet dwingen u de gewenste informatie te geven. Trek dus op tijd aan de bel!
Vader Bob overlijdt en laat Esther (zijn tweede echtgenote) en Tim (zijn zoon uit zijn eerste huwelijk) achter als zijn erfgenamen. Bob had een testament gemaakt waarin hij het wettelijk systeem (‘de wettelijke verdeling’) van toepassing verklaarde. De wettelijke verdeling komt hierop neer dat Ester alles erft; Tim krijgt ter hoogte van zijn erfdeel een vordering op Esther. Tim’s vordering is pas opeisbaar als Esther overlijdt, failliet gaat of in de wettelijke schuldsanering terecht komt. Daarnaast benoemde Bob in zijn testament Jan, de plaatselijke notaris en zijn vertrouwenspersoon, tot zijn executeur. Esther en Tim hebben een hekel aan elkaar.
Zolang Jan executeur is, kan Tim hem dwingen informatie te geven. Als Jan zijn taak als executeur heeft afgerond, vervalt dat recht. Omdat Esther alle goederen erft, is zij immers degene die de executeur opvolgt in het beheer van de goederen. Aangezien Tim en Ester een hekel aan elkaar hebben, had Tim beter de informatie voortijdig van Jan kunnen opvragen.
Als u te maken heeft met een executeur die geheimzinnig doet of weigert informatie te geven, neem dat contact met mij op. Als u te laat om opheldering vraagt, is de kans reëel dat u aan het kortste eind trekt en het nakijken heeft.
Heeft u een vraag? Ik help u graag verder.
>>Download onze gratis whitepaper!<<
Wilt u meer advies over de de verdeling van de erfenis? Download onze gratis whitepaper. In deze whitepaper behandelen wij 7 veelvoorkomende problemen bij de verdeling van een erfenis.
