19 maart 2014

Erfrecht en de onderneming

Door Sieta Autar-Matawlie

Een ondernemer zonder testament: dat kan voor problemen zorgen na zijn overlijden. Bijvoorbeeld indien niet de langstlevende echtgenoot, maar een van de kinderen in het bedrijf werkt en het bedrijf wenst voort te zetten.

Het erfrecht geeft hiervoor aanvullende regels. Volgens het wettelijk erfrecht gaat de nalatenschap in eerste instantie naar de echtgenoot of geregistreerd partner. Kinderen hebben recht op hun erfdeel, maar deze geldvordering is pas opeisbaar na de dood van de langstlevende partner.

De waardering van een onderneming bij verdeling van een nalatenschap

Ik krijg als erfrechtadvocaat regelmatig vragen over de waardering van de onderneming bij de verdeling van de nalatenschap. De situatie kan zich voordoen dat een (stief) kind de onderneming wenst over te nemen van zijn overleden vader of moeder. Ook krijg ik soms de vraag hoe de onderneming gewaardeerd dient te worden in verband met de afwikkeling en de verdeling van de nalatenschap.

Wie kan het bedrijf van de ouder overnemen?

Het stiefkind kan volgens de wet bepaalde goederen van een beroep of bedrijf van een overleden ouder overnemen. Dit geldt ook voor de aandelen van een vennootschap voor het (stief)kind en de echtgeno(o)t(e). Indien de andere erfgenamen hier niet mee akkoord gaan, kan een advocaat een verzoek tot bedrijfsovername aan de Kantonrechter voorleggen. Hiervoor geldt een vervaltermijn van één jaar na het overlijden van de overledene, dus wacht hier niet te lang mee. Het kind dat dit verzoek tot bedrijfsovername tegen een redelijke prijs doet, zal hiervoor zijn belang moeten aantonen. Omstandigheden die de kantonrechter zal meewegen in zijn beslissing kunnen zijn dat de voortzetter van de onderneming bemoeilijkt wordt in de bedrijfsvoering en dat de overige erfgenamen geen (emotionele) betrokkenheid bij de onderneming hebben. Bij een verzoek tot overdracht van de aandelen gelden als voorwaarden:

  • dat de erflater de bestuurder van de vennootschap was en degene die het bedrijf voortzet ten tijde van het overlijden bestuurder is van die vennootschap;
  • de erflater alleen of tezamen met zijn medebestuurders de meerderheid van de aandelen in de vennootschap houdt;
  • de statutaire regels zich niet tegen overdracht aan de voortzetter moeten verzetten.

Bij toewijzing van het verzoek door de kantonrechter dient de voortzetter een redelijke prijs te betalen aan de overige erfgenamen. De wet geeft geen invulling wat onder een redelijke prijs dient te worden verstaan. De wet bepaalt slechts dat onder de waarde van de goederen van de nalatenschap verstaan wordt de waarde van die goederen op het tijdstip onmiddellijk na het overlijden van de erflater.

Bedrijfsopvolgingsfaciliteit

De successiebelasting is bij overname na een overlijden soms moeilijk te voldoen omdat het geld in de onderneming zit. Bij bedrijfsopvolging kunt u in aanmerking komen voor een voorwaardelijke vrijstelling en zelfs in aanmerking komen voor een langdurige uitstel van betaling van successierechten of schenkingsrechten. De belangrijkste voorwaarde is dat de opvolger de onderneming gedurende ten minste vijf jaar voortzet of de aandelen uit het bedrijf in zijn bezit houdt. Iemand die ondernemingsvermogen of (aanmerkelijkbelang)aandelen erft (of geschonken krijgt), kan wellicht in aanmerking komen voor een tegemoetkoming. Dit kan via de kwijtschelding- en uitstelregeling. Hieraan zijn wel voorwaarden verbonden. Wilt u hier meer over weten, vraag het een van onze gespecialiseerde erfrechtadvocaten.

Sieta Autar - Matawlie

Sieta Autar-Matawlie

Advocaat/associate partner/estate planner/executeur

Sieta Autar-Matawlie is een ervaren advocaat die gespecialiseerd is in het erfrecht.

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

8 mei 2024

De geldigheid van een concept testament

Erven kan op twee manieren: via het wettelijk stelsel (het zogeheten versterferfrecht), of via een testament. Het wettelijk stelsel kan alleen opzij worden gezet door een testament. Een testament moet worden opgesteld met tussenkomst van de notaris. Het testament zal daarbij formeel ‘gepasseerd’ moeten worden.

Lees meer

Lees meer over

19 maart 2024

Wat kan ik doen als er geld is verdwenen uit de erfenis?

Na het overlijden wordt de erfenis afgewikkeld. De erfgenamen krijgen inzicht in de omvang en samenstelling van de erfenis. Wat kunt u doen als er geld is verdwenen uit de erfenis?

Lees meer

Lees meer over

14 maart 2024

Verzwijgen van een deel van de erfenis

Voor erfgenamen is er over en weer de verplichting elkaar te informeren over de omvang van de erfenis.

Lees meer

Lees meer over

12 maart 2024

Executeur van een testament. Wat houdt dat precies in?

De executeur is verantwoordelijk voor het afhandelen van de nalatenschap. Maar dat betekent niet dat iedere executeur dezelfde verantwoordelijkheden heeft.

Lees meer

Lees meer over

5 maart 2024

19 maart 2024: Dag van het Erfrecht

Op dinsdag 19 maart 2024 is het de Dag van het Erfrecht. Op deze dag kunt u bij onze gespecialiseerde advocaten vrijblijvend informatie inwinnen over het erfrecht.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen