20 september 2022

Hertrouwen van de langstlevende ouder; wat betekent dit voor de erfenis?

Door Stephanie Hasselaar-Veltkamp

Als er geen testament is opgesteld, is de wettelijke verdeling op de erfenis van toepassing.

Indien de erflater op het moment van overlijden getrouwd is, krijgt de langstlevende echtgenoot de gehele erfenis. Een kind krijgt zijn erfdeel niet direct. Het kind krijgt een vordering in geld, ter grootte van zijn erfdeel. Dit bedrag is pas opeisbaar als beide ouders zijn overleden. Dit is ter bescherming van de langstlevende echtgenoot. Wat kan een kind doen, als de langstlevende ouder wil hertrouwen?

Gevolg van hertrouwen

Hertrouwen van de langstlevende ouder kan een probleem opleveren voor een kind uit het eerste huwelijk. Als de hertrouwde ouder overlijdt en er geen testament is opgesteld, geldt namelijk weer de wettelijke verdeling. De gehele erfenis komt dan opnieuw bij de langstlevende echtgenoot terecht. In dit geval dus de stiefouder. Het kind krijgt alleen een vordering in geld, die pas opeisbaar is bij het overlijden van de stiefouder. Het kan daardoor lang duren voordat een kind aanspraak kan maken op de erfenis van zijn ouders. Er is geen garantie dat na het overlijden van de stiefouder nog voldoende vermogen aanwezig is om de geldvordering aan het kind te voldoen. Bovendien is er geen garantie dat bepaalde goederen met een emotionele waarde er dan nog zijn.

Wilsrechten

Om deze zorgen weg te nemen kan het kind zogeheten wilsrechten uitoefenen. Er zijn vier wilsrechten: twee voor de erfenis van de eerst overleden ouder, twee voor de erfenis van de langstlevende ouder.

Wilsrechten erfenis eerst overleden ouder

Als de langstlevende ouder aangeeft te willen hertrouwen, kan het kind die ouder vragen om overdracht van goederen. De waarde van de goederen is ten hoogste gelijk aan de geldvordering die het kind op de langstlevende ouder heeft. Deze ouder is verplicht op verzoek van het kind de goederen over te dragen. De ouder houdt dan wel het zogeheten vruchtgebruik. Dit betekent dat het kind eigenaar wordt van de goederen, maar de ouder de goederen mag blijven gebruiken. Het vruchtgebruik eindigt bij het overlijden van de ouder. Vanaf dat moment worden de goederen volledig eigendom van het kind. De goederen gaan dus na het overlijden niet over naar de stiefouder.

 

Indien de langstlevende ouder overlijdt, wordt de geldvordering van het kind vanwege het overlijden van de eerste ouder opeisbaar. Het kind kan er dan voor kiezen goederen te ontvangen uit de erfenis ter hoogte van de geldvordering. De stiefouder is verplicht hieraan mee te werken. Zo kan het kind bijvoorbeeld goederen veiligstellen met een emotionele waarde. De overdracht van de goederen ziet dus op voldoening van de geldvordering vanwege het overlijden van de eerste ouder.

Wilsrechten erfenis langstlevende ouder

Als de langstlevende ouder is hertrouwd en vervolgens overlijdt, ontvangt de langstlevende (in dit geval de stiefouder) de gehele erfenis. Het kind heeft ook hier alleen een geldvordering op de stiefouder, vanwege het overlijden van de eigen ouder. Het kind kan de stiefouder vragen om overdracht van goederen vanwege de geldvordering op de langstlevende ouder. De stiefouder houdt het vruchtgebruik en mag de goederen blijven gebruiken, tot het overlijden.

 

Als de stiefouder vervolgens overlijdt, is de geldvordering vanuit het overlijden van de langstlevende ouder voor het kind opeisbaar. De erfgenamen van de stiefouder zijn bovendien verplicht op verzoek van het kind goederen over te dragen met een waarde van de geldvordering. Dit kunnen bijvoorbeeld goederen zijn waar het kind speciale banden mee heeft.

Conclusie

Als kind kunt u zorgen hebben over het verteren van de erfenis door een stiefouder of het verdwijnen van bepaalde goederen met een emotionele waarde. Met bovenstaande wilsrechten is het mogelijk dat bepaalde goederen uit de nalatenschap behouden blijven. Ook kan worden voorkomen dat de langstlevende of de stiefouder de gehele erfenis verteert.

Ten slotte een voorbeeld:

Hans overlijdt zonder testament en laat een koopwoning na. Hij heeft één dochter, Dorine. Hans is voor zijn overlijden opnieuw getrouwd. De gehele erfenis gaat daarom naar zijn tweede echtgenote, Ellen. Dorine heeft de zorg dat Ellen de erfenis opmaakt. Om die reden kan Dorine een wilsrecht inroepen bij Ellen. Dorine kan eisen dat een deel van het huis aan haar wordt overgedragen. Dit deel van het huis zal op haar naam komen te staan. Ellen mag nog wel gebruik blijven maken van het huis, maar Dorine heeft de erfenis veiliggesteld.

Meer informatie

Heeft u nog vragen of wilt u advies? Neem dan direct contact met mij op.

Stephanie Hasselaar-Veltkamp

Stephanie Hasselaar-Veltkamp

Advocaat

Stephanie Hasselaar-Veltkamp is advocaat binnen de sectie Familie & Erfrecht.

Gerelateerde blogs

14 maart 2024

Verzwijgen van een deel van de erfenis

Voor erfgenamen is er over en weer de verplichting elkaar te informeren over de omvang van de erfenis.

Lees meer

12 maart 2024

Executeur van een testament. Wat houdt dat precies in?

De executeur is verantwoordelijk voor het afhandelen van de nalatenschap. Maar dat betekent niet dat iedere executeur dezelfde verantwoordelijkheden heeft.

Lees meer

5 maart 2024

19 maart 2024: Dag van het Erfrecht

Op dinsdag 19 maart 2024 is het de Dag van het Erfrecht. Op deze dag kunt u bij onze gespecialiseerde advocaten vrijblijvend informatie inwinnen over het erfrecht.

Lees meer