22 augustus 2017

Verbod op hoofddoek is mogelijk

Door Amber Willemsen

Onder voorwaarden mag u het dragen van een hoofddoek op de werkvloer verbieden, zo heeft het Europees Hof van Justitie geoordeeld. De neutrale uitstraling van de medewerker moet dan wel noodzakelijk zijn voor uw organisatie.

Het Europees Hof deed uitspraak in twee verschillende zaken. In Frankrijk werd een vrouw ontslagen bij een ingenieursbedrijf nadat klanten over haar hoofddoek hadden geklaagd, waarop de werkgever besloot het dragen van een hoofddoek te verbieden. In België werd een receptioniste van een beveiligingsbedrijf ontslagen, omdat het personeelsbeleid medewerkers verbood om tijdens het werk zichtbare tekens te dragen van politieke, filosofische of religieuze overtuigingen. De vrouwen weigerden het beleid na te leven en stelden zich op het standpunt dat er sprake was een discriminatoir ontslag. Ze stapten naar de rechter met een beroep op de Europese Richtlijn 2000/78/EG (verbod tot discriminatie bij arbeid). Zowel de Franse als de Belgische rechter vroeg daarop het Europees Hof van Justitie om de Richtlijn toe te lichten.

Het Europees Hof heeft geen oordeel gegeven over de individuele gevallen, maar de juridische vragen van de nationale rechters beantwoord. Het hof concludeerde dat er geen sprake is van directe discriminatie als een organisatie een medewerker verbiedt om zichtbare tekenen van politieke, filosofische of religieuze overtuigingen te dragen. Er kan wel sprake zijn van indirecte discriminatie als een werkgever het verbod niet consequent (voor iedereen ongeacht het soort geloof) naleeft en het verbod niet passend en noodzakelijk is.

Richtlijnen

Het hof gaf de volgende richtlijnen:

  • Het doel van een neutrale uitstraling is in principe gerechtvaardigd, zeker bij een functie met veel klantcontact.
  • De werkgever moet het beleid consequent uitvoeren. Met andere woorden, het beleid moet voor alle medewerkers in dezelfde functie gelden ongeacht welke overtuiging ze aanhangen.
  • De enkele wens van een bepaalde klant is op zichzelf geen reden om bijvoorbeeld religieuze tekenen te verbieden.
  • Een werkgever mag een werknemer niet zomaar ontslaan als hij een hoofddoekverbod niet naleeft. De werkgever moet dan eerst onderzoeken of er een herplaatsingsmogelijkheid is in een functie met minder klantcontact.

Uitstraling

Het is dus niet mogelijk om moslima’s van de werkplek te weren enkel en alleen vanwege het feit dat ze een hoofddoek dragen. Wel kan uw organisatie beleid uitrollen waarbij er kledingvoorschriften gelden voor alle medewerkers en waarbij alle zichtbare tekenen van politieke, filosofische, religieuze overtuigingen worden geweerd voor een neutrale uitstraling. U moet dan wel vooraf onderzoeken of er goede redenen bestaan om neutraliteit na te streven.

 

Dit artikel verscheen eerder in Rendement.

Hof van Justitie EU 14 maart 2017, zaak C-157/15, ECLI (verkort): 203

Hof van Justitie EU 14 maart 2017, zaak C-188/15, ECLI (verkort): 204

Amber Willemsen

Amber Willemsen

Advocaat

Amber Willemsen is advocaat binnen de arbeidsrecht sectie.

Gerelateerde blogs

26 september 2023

Pensioenontslag

In Nederland komt aan de werknemer een grote mate van ontslagbescherming toe. Een uitzondering op de ontslagbescherming geldt voor de werknemer die de pensioenleeftijd bereikt heeft.

Lees meer

10 augustus 2023

Ontslag met een fiks prijskaartje

In de wet staan verschillende ontslaggronden opgesomd. Een werkgever kan de arbeidsovereenkomst opzeggen als één van deze gronden, of een combinatie ervan, aanwezig is. Bovendien moet duidelijk zijn dat de werknemer niet kan worden herplaatst binnen de organisatie. Eén van de ontslaggronden uit de wet is de verstoorde arbeidsverhouding.

Lees meer

20 juli 2023

Ontslag op staande voet: de ontslagbrief

Kort voor de zomervakantie heeft de Hoge Raad twee uitspraken gedaan over ontslag op staande voet. Het gaat om de mededelingseis van de dringende reden in de ontslagbrief en over het vorderen van een vergoeding van de op staande voet ontslagen werknemer.

Lees meer