Wachtgeldregeling voor oudere werknemers geen discriminatie

Het College oordeelt dat de vereniging geen verboden onderscheid op grond van leeftijd maakt door de regeling voor de meeste werknemers af te schaffen maar voor oudere werknemers in stand te laten.     

Oordeel eigen handelen

Het College voor de Rechten van de Mens oordeelt niet alleen over discriminatie na een klacht. Bedrijven kunnen het College zelf ook vragen om een oordeel over het eigen handelen zodat vooraf duidelijkheid kan worden verkregen over de rechtmatigheid van het beleid. In dit geval verzocht een vereniging het College voor de Rechten van de Mens om een oordeel. De volgende uitspraak illustreert hoe het College toetst in het geval van onderscheid op grond van leeftijd.

Wachtgeldregeling

De vereniging wil de wachtgeldregeling afschaffen maar maakt een uitzondering voor werknemers die op 1 januari 2009 52 jaar of ouder waren. Het recht op wachtgeld is dus afhankelijk van de leeftijd van de betrokken werknemers. Onderscheid op grond van leeftijd is enkel toegestaan indien het onderscheid objectief gerechtvaardigd is door een legitiem doel en de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn. Met andere woorden: er moet een goede reden bestaan voor het maken van onderscheid.

Legitiem doel

Het College toetst eerst of er sprake is van een rechtmatig doel. Het College gaat ervan uit dat het onderscheid wordt gemaakt om oudere werknemers te beschermen bij werkloosheid. Zij hebben immers een zwakkere positie op de arbeidsmarkt. Dit doel, het beschermen van oudere werknemers vanwege de positie op de arbeidsmarkt, is voldoende zwaarwegend en heeft geen discriminerend oogmerk. Er is dan ook sprake van een legitiem doel.

Geschikt middel

Om de oudere werknemers te beschermen, is ervoor gekozen om de wachtgeldregeling niet af te schaffen voor werknemers die op 1 januari 2009 52 jaar of ouder waren. Volgens het College is dit middel (het niet afschaffen van de wachtgeldregeling voor werknemers met een bepaalde leeftijd) geschikt om het doel (beschermen van de oudere werknemers met een zwakker arbeidspositie bij ontslag) te bereiken.

Noodzakelijk middel

Het College toetst bovendien of het maken van onderscheid noodzakelijk is om de oudere werknemers te beschermen. Dit is niet het geval als de bescherming ook op een andere wijze kan worden bereikt waarbij geen/minder ingrijpend onderscheid wordt gemaakt. Volgens het College kunnen oudere werknemers echter niet op een andere, minder ingrijpende wijze worden beschermd.

Proportioneel middel

Het middel is volgens het College tot slot proportioneel. Het middel staat in verhouding tot het doel dat wordt nagestreefd. Volgens het College speelt mee dat slechts 15 werknemer bij ontslag nog aanspraak kunnen maken op wachtgeld omdat zij aan het leeftijdscriterium voldoen. Nadat deze mensen met pensioen zijn, heeft niemand meer recht op wachtgeld. Het maken van onderscheid op grond van leeftijd is volgens het College daarom toegestaan.

Voorkom een klacht

In beginsel is het maken van onderscheid op basis van godsdienst, politieke gezindheid, ras, geslacht zwangerschap, nationaliteit, geaardheid, burgerlijke staat, handicap/chronisch ziekte, arbeidsduur (fulltime/ parttime), soort contract (bepaalde tijd/ onbepaalde tijd) niet toegestaan tenzij er sprake is van een wettelijke uitzonderingsgrond. Bij twijfel verdient het de voorkeur om u te laten voorlichten. U kunt er zelfs voor kiezen om een oordeel over het eigen handelen aan het College te vragen. Op deze wijze kunt u klachten en negatieve publiciteit in de toekomst voorkomen en loopt u niet het risico dat u aansprakelijk wordt gesteld wegens discriminatoir handelen.