In Anglo Amerikaanse landen is de wet vastgelegd in rechtspraak. Gewoonterecht vormt de basis. Denk aan landen als Amerika, Engeland en Australië. Deze verschillende manier van denken levert in de praktijk soms problemen op bij een gecombineerde echtscheiding.
Toepasselijk recht
Op een echtscheiding die zich in Nederland afspeelt, is niet per definitie Nederlands recht van toepassing. In sommige gevallen moet buitenlands recht worden toegepast. Dat kan per onderwerp verschillen. Op de alimentatie kan een ander recht toepasselijk zijn dan op de vermogensrechtelijke afwikkeling. Dat is op zichzelf genomen al ingewikkeld genoeg, maar het wordt nog lastiger wanneer op de alimentatie Nederlands recht van toepassing is (of het recht van een ander Europees land) en op de vermogensrechtelijke afwikkeling Engels recht (of het recht van een common law land) of andersom.
Nederlands recht
In Nederland gaat alimentatie over inkomen, over compensatie van verlies van verdiencapaciteit gedurende het huwelijk, over een maandelijkse vergoeding om in dezelfde welstand voort te kunnen leven. De behoefte van de alimentatiegerechtigde gebaseerd op de welstand van het huwelijk is het beginpunt. De vermogensrechtelijke afwikkeling staat daar los van. Dat gaat enkel over vermogen. Het vermogen wordt afgewikkeld op basis van de huwelijkse voorwaarden of wordt bij helfte gedeeld als ex-echtgenoten in gemeenschap van goederen zijn getrouwd. De inkomenscomponent blijft buiten beschouwing. Alimentatie en vermogen zijn twee te onderscheiden onderwerpen.
Engels recht
In Engeland wordt alimentatie en vermogen op één grote hoop gegooid. Als ex echtgenoten er samen niet uitkomen, bepaalt de rechter een lump sump, door de ene aan de andere echtgenoot te betalen, die hem redelijk voorkomt. De maatstaven van redelijkheid en billijkheid vormen eigenlijk de enige richtsnoer. Naast de lumpsump moet soms nog een maandelijkse alimentatie worden betaald. Het kan voorkomen dat de meest verdienende partner niet (alleen) een lump sump moet betalen om zijn ex echtgenote uit te kopen, maar hij verplicht wordt de eigendom van een huis over te dragen aan zijn ex-echtgenote. Dit wordt re-allocatie van vermogen genoemd. Dat is Nederland uitgesloten. Bij het bepalen van de vermogensverdeling wordt rekening gehouden met een ieders verdiencapaciteit, de behoefte van de alimentatiegerechtigde, de welstand van het huwelijk etc. Kortom in de vermogensverdeling zijn inkomenselementen verdisconteerd die in Nederland niet terugkeren bij de vermogensverdeling, maar bij de vaststelling van partneralimentatie.
Probleem en oplossing
Doordat in het Engelse recht alimentatie en vermogen niet los van elkaar staan, maar in Nederland wel, is de combinatie van Engels en Nederlands recht op een echtscheiding eigenlijk een onmogelijke. Eén oplossing voor al deze gevallen is er niet. Maatwerk is geboden. GMW kan u dit bieden. Meer vragen hierover? Neem gerust contact met mij op (m.groenleer@gmw.nl, 071-3615048).