4 november 2025
Een jaar geleden verscheen op onze website een blog over bescherming van personeel bij doorstart uit faillissement. Toen en ook nu een actueel thema, want de Wet Overgang Van Onderneming in Faillissement (WOVOF) komt eraan.
Deze eerste blog was met name vanuit het faillissementsrecht beschreven. Hieronder sommen wij concreet op wat de aankomende WOVOF betekent voor de doorstarter en werknemers. Een tipje van de sluier: voor de doorstarter extra verplichtingen en risico’s en voor werknemers meer bescherming.
Bij faillissement is een doorstart vaak de manier om (een deel van) de onderneming of bedrijfsactiviteiten te behouden. Het uitgangspunt is dat de curator alle werknemers van een failliete onderneming ontslaat, met een opzegtermijn van maximaal zes weken. Als de curator daarna de bedrijfsactiviteiten verkoopt, kunnen doorstarters – de nieuwe ondernemers – daarbij zelf kiezen welke werknemers zij al dan niet meenemen. Voor werknemers betekent dat vaak onzekerheid en verlies van rechten. Met de WOVOF komt daar verandering in. Deze wet versterkt de positie van werknemers én introduceert nieuwe verplichtingen voor doorstarters.
In het arbeidsrecht gelden bij verkoop van een onderneming de regels over ‘overgang van onderneming’. De kernregels (in Nederland via Boek 7 titel 10 BW, op grond van Europese Richtlijn 2001/23/EG) houden in dat, wanneer een onderneming of bedrijfsonderdeel wordt verkocht of op een andere manier aan een ander wordt overgedragen:
Maar deze regels gelden niet als de werkgever failliet is verklaard en de curator de onderneming verkoopt of doorstart. Daardoor heeft een doorstarter veel vrijheid om te kiezen welke werknemers hij wel of niet in dienst neemt (in de praktijk vaak de jonge werknemers, maar de oudere niet), welke arbeidsvoorwaarden blijven, of zelfs het concurrentiebeding al of niet te handhaven.
Een doorstart is de voortzetting (al dan niet in gewijzigde vorm) van de activiteiten van een gefailleerde onderneming, vaak doordat een andere partij activa of bedrijfsactiviteiten overneemt. Het doel is om (delen van) de onderneming in stand te houden, banen te behouden en waarde te beschermen. In een “klassieke” situatie wordt de faillietverklaring uitgesproken, en daarna verkoopt de curator activa aan een doorstarter.
Een pre-pack is een doorstartconstructie waarbij de verkoop of overgang al vóór de formele faillietverklaring wordt voorbereid — in de “stilte” – met onderhandelingen, overeenkomsten en planning die in werking treden zodra het faillissement wordt uitgesproken. Het idee is om de schok van een faillissement te beperken, vertragingen te voorkomen en waarde te behouden, onder meer doordat essentiële klanten en werknemers niet weglopen in de onzekere eerste weken van een faillissement.
Pre-packs zijn echter juridisch delicaat: de vraag is of in zo’n situatie de regels van overgang van onderneming (met werknemersbescherming) wél of niet van toepassing zijn.
De faillissements-uitzondering geldt alleen als de oude onderneming 1) betrokken is in een faillissements- (of soortgelijke) procedure, 2) die procedure gericht is op liquidatie van de onderneming, en 3) de procedure plaatsvindt onder toezicht van een bevoegde overheidsinstantie. In twee door vakbond FNV gestarte procedures over de vraag of bij een pre-pack niet toch de regels van Overgang van Onderneming gelden, heeft het Europees Hof van Justitie geoordeeld dat werknemers in een pre-pack wel de OvO-bescherming hebben. De curator geldt als zo’n bevoegde overheidsinstantie, maar bij een pre-pack is die door de rechtbank aangewezen curator er nog niet. Er zijn uitzonderingen mogelijk – toch geen OvO bij pre-pack – mits daarvoor een duidelijke wettelijke basis bestaat (die er momenteel niet is).
De belangrijkste punten uit de WOVOF:
Aanbod aan alle werknemers
De doorstarter moet in beginsel alle werknemers die op de dag van faillissement in dienst waren, een aanbod doen.
Behoud van arbeidsvoorwaarden
Werknemers behouden hun bestaande (of oude) arbeidsvoorwaarden. Afwijken mag alleen bij objectieve bedrijfseconomische redenen.
Voor werknemers betekent de WOVOF aanzienlijk meer zekerheid:
Voor kopers van failliete ondernemingen betekent de WOVOF extra verplichtingen en risico’s:
Een doorstart wordt daardoor complexer en vraagt om goede voorbereiding. Ook is de verwachting dat de WOVOF voor minder doorstarts leidt, met als gevolg een verlies aan bedrijvigheid en werkgelegenheid. Of dat daadwerkelijk zo uitpakt, blijft afwachten.
Meer weten? Zie onze praktijkpagina insolventierecht en ondernemingsrecht.
Het wetsvoorstel is in juli 2025 naar de Raad van State gestuurd voor advies. Daarna volgen de Tweede en Eerste Kamer. De exacte ingangsdatum is nog niet bekend. Dit neemt niet weg dat invoering ervan in 2026 wordt verwacht.
Bij GMW advocaten combineren wij kennis van arbeidsrecht, insolventierecht en ondernemingsrecht. Wij adviseren zowel werknemers als doorstarters over de gevolgen van de WOVOF en begeleiden bij onderhandelingen en procedures.
Heeft u vragen over uw positie bij een faillissement of een geplande doorstart? Neem contact op met een van onze arbeidsrecht-advocaten.
