12 augustus 2024

Versterking positie ondernemingsraad bij faillissement

Door Koen Vermeulen

Voor de tweede keer in vijf jaar kan iedereen reageren op een wetsvoorstel dat kortweg regelt dat werknemers bij een doorstart na faillissement automatisch in dienst komen van de verkrijgende onderneming. Dit is het zogeheten voorstel WOVOF.

Vanuit arbeidsrecht en faillissementsrecht valt hier van alles over zeggen, zoals in de blog ‘Bescherming personeel bij doorstart uit faillissement‘. Ook voor medezeggenschap gaat er wat veranderen. De ondernemingsraad (OR) krijgt meer rechten.

Invloed OR bij overname/doorstart

In navolging van het arrest van de Hoge Raad van 6 juni 2017, wordt het wettelijke adviesrecht van de OR bij faillissement vastgelegd. Als de curator een failliete onderneming wil laten doorstarten, dan moet hij de OR voorafgaand om advies vragen. Voor dat advies krijgt de OR een minimale beslistermijn van drie dagen; snelheid is bij doorstart immers van belang. Wijkt de curator af van het advies van de OR over de doorstart, dan kan de OR niet een beroepsprocedure starten bij de Ondernemingskamer maar een snelle beslissing krijgen van de rechter-commissaris die het faillissement behandelt. Ook kan de OR naar de rechter-commissaris stappen als de curator ten onrechte geen adviesaanvraag bij de OR over een doorstart indient.

In reactie op een adviesaanvrag kan de OR bijvoorbeeld aan de curator adviseren om nog eens met een andere overnamepartij te gaan praten. Zo kan de OR meer invloed uitoefenen op een mogelijke overname of doorstart.

Hoorrecht voor de OR

Als de curator aan de rechter-commissaris om toestemming vraagt tot onderhandse verkoop van de failliete onderneming, die leidt tot een overgang van onderneming in de zin van de wet, dan heeft de OR of de PvT het recht te worden gehoord door die rechter-commissaris. Ook daarvoor geldt een heel korte termijn. Bovendien krijgt de OR/PvT een extra informatierecht: de ondernemer moet de OR informeren als hij voorziet dat surseance of faillissement aanstaande is. De OR kan trouwens ook nú al op grond van artikel 10 Faillisementswet als belanghebbende verzet instellen tegen een faillissement, of de OR kan een dreigend faillissement in een overlegvergadering met de bestuuder aan de orde stellen.

Blijft de OR bestaan bij een overname?

Een vraag die eigenlijk los staat van de WOVOF is wat er gebeurt met een OR als de onderneming waarvoor de OR is ingesteld wordt overgedragen via een overgang van onderneming (OvO). Volgens de Europese richtlijn waarop de Nederlandse OvO-wetgeving is gebaseerd, blijft de OR van de vervreemder bestaan als die onderneming als ‘eenheid’ blijft bestaan na de overname. Als bijvoorbeeld alleen een afdeling overgaat dan is het onwerkbaar als de OR van de vervreemder met die afdeling over zou gaan, want dan zouden de achterblijvende afdelingen van dat bedrijf geen OR meer hebben. Het is ook mogelijk volgens de EU-richtlijn om direct na de overgang van onderneming, verkiezingen voor de OR te organiseren. Dat ligt ons inziens het meest voor de hand, zodat de OR bij de verkrijger direct qua samenstelling wordt aangepast aan de nieuwe situatie na de overgang van onderneming. De werknemers die bij de OvO mee overgaan en bij de nieuwe onderneming niet weer in de (nieuwe) OR komen, blijven gelden als oud-OR-lid en behouden hun wettelijke bescherming tegen ontslag en benadeling vanuit hun voormalig OR-positie.

Medezeggenschap gewaarborgd

De wettelijke vastlegging van de grotere verantwoordelijkheid voor de OR bij faillissement en doorstart zorgt voor een waarborg van de medezeggenschap en kan procedures voorkomen. Grotendeels bevat dit wetsvoorstel WOVOF dus het vastleggen van een adviesrecht dat de OR op grond van het genoemde Hoge Raad arrest al heeft. Maak als OR dus gebruik van de huidige en komende rechten rondom faillissement en overgang van onderneming.

Meer informatie

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of wilt u advies? Neem vrijblijvend contact met ons op.

Koen Vermeulen

Koen Vermeulen

Advocaat/associate partner

Koen Vermeulen is uw sparringpartner voor alle vragen over arbeidsrecht, medezeggenschap en pensioen.

Gerelateerde blogs

Vorige slide
Volgende slide

12 september 2024

Verzoek om een vaste aanstelling

Sinds 1 augustus 2022 hebben werkgevers te maken met de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden.

Lees meer

Lees meer over

4 september 2024

AI-tool voor werkgevers: maak kosteloos uw vaststellingsovereenkomst

GMW Advocaten lanceert een nieuw en gratis hulpmiddel voor werkgevers dat het beëindigen van een arbeidsovereenkomst vereenvoudigt.

Lees meer

Lees meer over

26 augustus 2024

Waar op te letten bij overwerk?

In de arbeidsovereenkomst is opgenomen hoeveel uren een werknemer per week werkt. Er kan van een werknemer worden verwacht dat hij of zij wel eens langer werkt dan in de arbeidsovereenkomst is opgenomen. Op sommige momenten is dat immers onvermijdelijk. Bijvoorbeeld als er sprake is van een belangrijke deadline die nadert.

Lees meer

Lees meer over

12 augustus 2024

Versterking positie ondernemingsraad bij faillissement

Voor de tweede keer in vijf jaar kan iedereen reageren op een wetsvoorstel dat kortweg regelt dat werknemers bij een doorstart na faillissement automatisch in dienst komen van de verkrijgende onderneming. Dit is het zogeheten voorstel WOVOF.

Lees meer

Lees meer over

12 augustus 2024

Belofte maakt in beginsel schuld

Kan een werkgever terugkomen op een (mondelinge) toezegging aan een werknemer om zijn arbeidsovereenkomst te verlengen? In beginsel maakt belofte schuld.

Lees meer

Lees meer over
Alle artikelen