Steeds vaker proberen overheden, openbare instellingen, bedrijven, minderheidsgroeperingen en individuen hun gestolen of verloren kunst en cultureel erfgoed terug te vorderen via gerechtelijke procedures of alternatieve geschillenbeslechting.
Dit geldt voor overlevenden van de Holocaust en hun erfgenamen die onvrijwillig bezit verloren door omstandigheden die direct verband houden met het Naziregime, maar ook voor inheemse gemeenschappen en andere slachtoffers van koloniale en imperiale plundering. Het trage restitutieproces is onder andere te wijten aan de ontoegankelijkheid van informatiebronnen, verjaring, een gebrek aan internationale wetgeving, en de angst om precedent te scheppen.
Restitutiezaken zijn gecompliceerd vanwege een aantal factoren. Het is bijvoorbeeld niet altijd duidelijk wat roofkunst is. Met betrekking tot Nazi-roofkunst verschillen de meningen over de vraag of de zogenaamde Fluchtgut in aanmerking moet komen voor restitutie. De gebeurtenissen vonden lang geleden plaats gedurende een gewapend conflict. Dergelijke omstandigheden maken het vaak onmogelijk bewijsmateriaal te verzamelen ter ondersteuning van een restitutieclaim.
De teruggave van kunst en cultureel erfgoed was (in het verleden) bijna uitsluitend een zaak voor statelijke actoren. Het is een relatief recente ontwikkeling dat niet-statelijke actoren en individuen het initiatief nemen om een claim in te dienen tot teruggave van kunst en cultureel erfgoed. Dit gaat gepaard met nieuwe juridische implicaties. Hierdoor kan onduidelijkheid ontstaan welke procedures beschikbaar zijn en welke wetgeving van toepassing is.
De toenemende invloed van internationale en regionale wetgeving voegt extra complexiteit toe. Verschillende juridische uitkomsten in vergelijkbare zaken hebben geleid tot een aanzienlijke mate van rechtsonzekerheid. Zaken worden nog ingewikkelder in het geval van concurrerende claims op hetzelfde kunstwerk. Ten slotte vragen restitutiezaken om speciale aandacht voor emotionele, culturele, ethische, politieke, historische, morele en religieuze overwegingen.
Deze veelheid aan factoren vraagt om een deskundig advies op het gebied van kunstrestitutie. GMW advocaten heeft onder andere expertise in:
GMW advocaten adviseert en vertegenwoordigt zowel publieke als private partijen die, direct of indirect, het slachtoffer zijn geworden van onvrijwillig bezitsverlies of geconfronteerd worden met een claim.
Ons kantoor biedt professionele onderzoeksdiensten met betrekking tot authenticiteit en provenance.
Heeft u een juridische vraag of wilt u advies? Neem dan gerust contact met ons op.
GMW advocaten helpt u graag bij al uw kunstrecht kwesties.
Heeft u een vraag? Neem gerust contact met ons op.
"*" geeft vereiste velden aan
