De invloedrijke rol van de (ex-)partner bij de afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer

Het wetsvoorstel uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen maakt het voor een DGA met ingang van 1 januari 2017 niet meer mogelijk om nieuwe pensioenaanspraken in eigen beheer op te bouwen.  De DGA wordt daarbij tijdelijk een tweetal keuzemogelijkheden geboden om de beëindiging van het pensioen in eigen beheer aantrekkelijk te maken. De DGA kan ervoor kiezen om de opgebouwde pensioenaanspraken op basis van de fiscale waarde per 31 december 2015 met een belastingkorting af te kopen. De afkoop kan enkel in 2017, 2018 en 2019 waarbij de belastingkorting ieder jaar afneemt. De tweede keuzemogelijkheid voor de DGA is om de pensioenaanspraken tot uiterlijk 31 december 2019 om te zetten in een oudedagsverplichting. Hierbij is de fiscale waarde eveneens het uitgangspunt. Het pensioen in eigen beheer van de DGA die geen gebruik maakt van voormelde mogelijkheden zal worden bevroren. De verwachting is dat deze fiscaal voordelige mogelijkheden de DGA er toe bewegen om op korte termijn over te gaan tot een afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer. De DGA dient zich echter bewust te zijn van de rol die zijn (ex)partner hierin speelt.

Instemming (ex-)echtgenoot

Indien de DGA tot afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer overgaat, kan dit tot gevolg hebben dat ook de (afgeleide) aanspraak van de partner van de DGA wordt verlaagd. In het wetsvoorstel is daarom opgenomen dat voor de afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer de uitdrukkelijke instemming van de (ex-)partner nodig is. Door de instemmingsverplichting van de (ex-)partner worden de rechten van de (ex-)partner beschermd en wordt zeker gesteld dat de (ex-)partner zich bewust is van de gevolgen van de afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer. De (ex-) partner heeft hiermee een invloedrijke rol gekregen. De minister heeft de verwachting uitgesproken dat een (ex-)partner geen belang heeft bij het weigeren van de toestemming indien er goede afspraken zijn gemaakt en/of een passende compensatie. Wanneer hiervan sprake is, blijkt niet uit het wetsvoorstel. Denkbaar is dat deze vraag uiteindelijk door de rechter zal moeten worden beantwoord.

Conclusie

Het ingrijpende wetsvoorstel raakt veel DGA’s. Dit roept tal van vragen op, zoals onder welke voorwaarden en omstandigheden een afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer mogelijk is. Daarbij is voor de (ex-)partner een invloedrijke rol weggelegd. Een DGA doet er verstandig aan om zich hierover op voorhand te laten adviseren door een gespecialiseerd familierechtadvocaat.