27 februari 2017

Een echtscheiding in Nederland maar woonachtig in Zwitserland

Door Marcella Verwoerd

In Zwitserland wonen duizenden Nederlanders, de meesten van hen gelukkig gehuwd. Stel dat hun huwelijk toch op de klippen loopt, waar moeten zij dan hun echtscheiding regelen en naar welk recht?

Een gemixt huwelijk

Indien slechts één van de echtgenoten de Nederlandse nationaliteit bezit, kan de echtscheiding niet in Nederland worden aangevraagd. Echtgenoten hebben dan geen andere keuze dan een verzoek tot echtscheiding in Zwitserland in te dienen.

Een huwelijk van Nederlanders

Indien beide echtgenoten de Nederlandse nationaliteit hebben, kunnen zij in Nederland een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding indienen of één van hen. Aangezien zij in Zwitserland wonen is dat ook mogelijk in Zwitserland. Ze hebben dus de keuze. Vanuit Nederlands perspectief geldt de regel wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Indien de scheiding c.q. de scheiding van tafel en bed dus eerst in Zwitserland is aangevraagd en later pas in Nederland, zal deze laatste zich onbevoegd verklaren. In Zwitserland geldt een wachttijd. Dat betekent dat echtgenoten enige tijd feitelijk gescheiden moeten leven alvorens zij een verzoek tot echtscheiding kunnen indienen. Tijdens de wachttijd zijn zij wel van tafel en bed gescheiden, min of meer een burgerlijke staat, met alle gevolgen van dien. Pas als na die wachttijd een echtscheiding nog altijd onafwendbaar is, wordt de scheiding van tafel en bed als het ware omgezet in een echtscheiding.

Als de Nederlandse rechter heeft te oordelen over het verzoek tot echtscheiding zal hij dit naar Nederlands recht doen. Het gaat dan om de echtscheiding zelve. Voor alle andere onderwerpen die geregeld moeten worden als gevolg van een echtscheiding gelden weer andere regels.

Vermogen verdelen

In het geval de Nederlandse rechter internationaal bevoegd is om van het verzoek tot echtscheiding kennis te nemen, is deze in de regel ook bevoegd voorzieningen te treffen op financieel gebied. Dat de Nederlandse rechter daartoe bevoegd is, wil niet zeggen dat hij ook Nederlands recht toepast. Het kan best zo zijn dat op bijvoorbeeld de vermogensverdeling Zwitsers recht van toepassing is of het recht van een ander land waar de echtgenoten ooit hebben gewoond. Op de vaststelling van alimentatie zal in de regel Zwitsers recht van toepassing zijn omdat de alimentatiegerechtigde en de kinderen daar wonen. Hoofdregel is namelijk dat op de alimentatie het recht toepasselijk is van het land van degene die tot de alimentatie gerechtigd is woont, behoudens een aantal uitzonderingen. Dat betekent dat de Nederlandse rechter volgens de Zwitserse regels de hoogte van de alimentatie gaat vaststellen. Zolang de alimentatiegerechtigden niet verhuizen is ook op kwesties als de duur van de alimentatie en de wijzigingsmogelijkheden Zwitsers recht van toepassing.

Kinderen omgangsregeling

Zolang de kinderen in Zwitserland wonen, kan de Nederlandse rechter geen maatregelen treffen ten aanzien van de zorg voor hen als de ouders het daar niet over eens zijn. Zo is de Nederlandse rechter bijvoorbeeld niet bevoegd te oordelen over een verzoek van een van de ouders met de kinderen terug naar Nederland te verhuizen of het verzoek een omgangsregeling vast te stellen. Dat is voorbehouden aan de Zwitserse rechter, ook al is de Nederlandse rechter wel bevoegd de scheiding uit te spreken en financiële maatregelen te treffen. Ook het feit dat de kinderen de Nederlandse nationaliteit hebben maakt dit niet anders, uitzonderingen daargelaten. Als ouders het wel eens zijn over de bevoegdheid van de Nederlandse rechter, kunnen zij een zogenaamde ‘forumkeuze’ uitbrengen door de Nederlandse rechter te vragen een zorgregeling te treffen. In dat geval is de Nederlandse rechter dus bevoegd op alle terreinen.

Bent u een Nederlander, woonachtig in Zwitserland en wordt u geconfronteerd met een echtscheiding? Neem dan gerust contact met ons op.

Marcella Verwoerd

Marcella Verwoerd

Advocaat

Marcella Verwoerd is een advocaat-mediator die gespecialiseerd is op het gebied van het personen- en familierecht, die met name internationale (echt)scheidingen behandelt.

Gerelateerde blogs

1 maart 2024

15 jaar ouderschapsplan

Deze maand bestaat het (verplichte) ouderschapsplan maar liefst 15 jaar. Na een echtscheiding of ontbinding van een geregistreerd partnerschap heeft u er zeker één nodig als u samen minderjarige kinderen heeft. Een ouderschapsplan is ook verplicht wanneer u alleen een relatie heeft gehad en sprake is van gezamenlijk ouderlijk gezag.

Lees meer

25 januari 2024

Welke rechter mag beslissen over de kinderen?

In zaken met een internationaal karakter, moet worden vastgesteld welke rechter rechtsmacht heeft.

Lees meer

16 januari 2024

Indexering kinder- en partneralimentatie 2024

Ieder jaar wordt de kinder- en partneralimentatie verhoogd door de jaarlijkse indexering. Vandaag vertel ik u meer over de indexering van de kinder- en partneralimentatie in 2024.

Lees meer