11 december 2016
Steeds vaker wordt in een testament een kind onterfd door (een van) de ouders. Dit heeft niet alleen een grote impact op het onterfde kind, maar ook op de andere kinderen. Wat houdt onterving in?
Uit recent onderzoek is gebleken dat 40% van de Nederlanders vindt dat het mogelijk moet zijn om een kind geheel te onterven. Op basis van de huidige wetgeving is dit niet mogelijk. Indien een kind in een testament wordt onterfd, leidt dit er toe dat het kind geen erfgenaam meer is en dus geen recht meer heeft op zijn/haar erfdeel. Dit betekent echter niet dat een onterfd kind in het geheel geen aanspraak meer heeft op de erfenis. De wetgever biedt een onterfd kind namelijk de mogelijkheid om aanspraak te maken op zijn legitieme portie.
De legitieme portie is het minimale deel van de erfenis waarop een kind altijd recht heeft. Dus ook in het geval een kind onterfd is door (een van) zijn ouders. De legitieme portie bedraagt de helft van het wettelijk erfdeel. Degene die aanspraak maakt op zijn legitieme portie wordt legitimaris genoemd.
Een onterfd kind krijgt niet automatisch zijn legitieme portie, maar dient hier aanspraak op te maken. Een belanghebbende, zoals de andere ouder of een broer/zus, kan het onterfde kind een redelijke termijn stellen waarbinnen hij dient te verklaren of hij aanspraak wenst te maken op zijn legitieme portie. De mogelijkheid om aanspraak te maken op de legitieme portie vervalt uiterlijk vijf jaar na het overlijden van erflater.
Het berekenen van de legitieme portie is in veel gevallen een complexe aangelegenheid. Voor de berekening van de legitieme portie wordt namelijk de totale waarde van de nalatenschap vermeerderd met bepaalde door erflater gedane giften en verminderd met specifiek door de wetgever opgesomde schulden (zoals de kosten van de uitvaart). Het is dus nodig om alle boedelbestanddelen in kaart te brengen en te waarderen. Daarnaast moet worden nagegaan of door erflater giften zijn gedaan en zo ja, aan wie en wanneer. Een legitimaris beschikt echter vaak niet over deze benodigde informatie. De erfgenamen zijn verplicht om alle benodigde informatie voor het vaststellen van de legitieme portie te verschaffen. Als deze informatie niet of onvolledig wordt verstrekt, kunnen de verzochte bescheiden door middel van een gerechtelijke procedure worden gevorderd.
Een onterfd kind dient tijdig aanspraak te maken op zijn legitieme portie. Het berekenen van de legitieme portie is een complexe aangelegenheid.
