29 juli 2025
De Wet op de ondernemingsraden (WOR) bestaat 75 jaar. Dat was aanleiding voor Or/net om aan leden van ondernemingsraden te vragen, hoe de wet verbeterd kan worden.
Een grote wens van OR-leden is meer duidelijkheid over de vraag wanneer sprake is van een “belangrijk” voorgenomen besluit. Dat is cruciaal voor de OR: voldoet het voornemen van de ondernemer aan de eis van belangrijkheid dan heeft de OR wél adviesrecht en anders niet. In deze blog duiding voor de ondernemingsraad van dit begrip.
Uit het onderzoek van Or/net blijkt dat ondernemingsraden artikel 25 WOR het belangrijkste artikel vinden. Daarin komt op een aantal plaatsen voor dat de OR (pas) adviesrecht heeft als het voorgenomen besluit “belangrijk” is. Zoals bij een “belangrijke inkrimping” van de werkzaamheden van de onderneming. Daaruit valt al af te leiden dat niet elke reorganisatie adviesplichtig is. Ook bij een “belangrijke wijziging in de organisatie” of bij een “belangrijke investering” of het aantrekken van “belangrijk krediet”, is er pas adviesrecht. De wens van de OR om meer duidelijkheid te krijgen over de vraag wanneer aan de eis van “belangrijk” is voldaan, is begrijpelijk.
Uit de rechtspraak van de Ondernemingskamer valt daarover al wel een en ander af te leiden. Het moet daarbij gaan om voor de ondernemer bijzondere, niet alledaagse, besluiten, die wezenlijke gevolgen kunnen hebben voor de onderneming. Het gaat daarbij om zogeheten sociale, procedurele en economische/ organisatorische factoren rond het voorgenomen besluit. Bij sociale factoren gaat het om de gevolgen voor de werknemers: wat zijn de gevolgen voor de werkgelegenheid en de werkzaamheden; en hoeveel werknemers worden door het besluit getroffen.
Ook het ontslag van één werknemer kan toch al vallen onder een “belangrijke inkrimping” of wijziging van de organisatie, als die persoon een bepalende positie heeft of een groot team onder zich heeft. Bij procedurele factoren wordt gekeken naar hoe vaak dat soort besluiten worden genomen, en ook naar de geldingsduur van het besluit. Bij economisch/organisatorische factoren is van belang de vraag of het een kernactiviteit van de onderneming betreft en hoe de omzet door het besluit word beïnvloed.
Er wordt dus gekeken naar de omvang en aard van de activiteiten van de onderneming en de impact van het besluit op de onderneming. In die zin is het een toets van alle omstandigheden van het concrete geval. Wat voor de ene onderneming als een belangrijk, niet alledaags, besluit kan worden beschouwd hoeft niet ook een belangrijk besluit voor een andere onderneming te zijn. Als leidraad voor de vraag of een voorgenomen besluit wel of niet belangrijk is, kan worden vastgehouden aan de directe en indirecte gevolgen voor de in de onderneming werkzame personen.
Welke vragen kan de OR zichzelf en de ondernemer bijvoorbeeld stellen bij een voorgenomen reorganisatie, waarover de OR (nog) geen adviesaanvraag heeft ontvangen?
Voor de vraag of een besluit, “belangrijk” en dus adviesplicht is, is toch vooral de kwantiteit van belang: welk percentage van de omzet wordt geraakt of hoeveel functies komen door het besluit te vervallen? Maar ook als dit beperkte aantallen zijn, dan nog kan een besluit wél belangrijk zijn, als het besluit gevolgen heeft voor een groot deel van de organisatie. Als de OR meent dat er wel adviesrecht is en de ondernemer dit ten onrechte niet heeft gegeven vanwege het vermeend ontbreken van de eis van “belangrijk”, dan is het aan de ondernemer om aannemelijk te maken waarom niet aan dat vereiste is voldaan. Lukt dat niet, dan heeft de OR dus wel adviesrecht.
Uit de rechtspraak blijkt dat bij een organisatiewijziging met personele gevolgen, er al snel sprake is van een ‘belangrijk’ voorgenomen (reorganisatie)besluit. De OR dient hierop alert te zijn. Bij vragen hierover, staan de advocaten medezeggenschap van GMW advocaten voor de OR klaar.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact met ons op voor advies.
