19 oktober 2023

Controverse over concurrentiebeding

Door Koen Vermeulen

Het concurrentiebeding is geen rustig bezit. Zeker in de huidige krappe arbeidsmarkt, zien wij in de praktijk veel conflicten en procedures over het concurrentiebeding.

Ook de wetgever roert zich: eind 2023 volgt waarschijnlijk een wetsvoorstel met als doel om concurrentiebedingen te beperken en werkgever en werknemer vooraf meer duidelijkheid te geven. Daarmee zouden werknemers minder worden beperkt om van baan te wisselen, terwijl werkgevers nog steeds voldoende mogelijkheden hebben om de bedrijfsassets te beschermen.

Niet controversieel, wetsvoorstel eind 2023

Het demissionaire kabinet kan doorgaan met de voorbereiding van deze wijziging van het wetsartikel over het concurrentiebeding (artikel 7:653 BW). De Tweede Kamer wil dat dit onderwerp namelijk niet controversieel wordt. Wat kán dit gaan betekenen voor het concurrentiebeding?

  • De maximale looptijd wordt beperkt tot één jaar. Onze ervaring is dat dit al vaak praktijk is en dat rechters ook vrij vaak concurrentiebedingen met een langere looptijd in tijd beperken
  • De werkgever die een werknemer aan een concurrentiebeding wil houden, moet voortaan een bedrag betalen. Dit geldt bijvoorbeeld al in Duitsland en België. In Nederland kan een werknemer nu de rechter al wel vragen om de ex-werkgever te veroordelen tot betaling van een vergoeding voor de tijd dat het concurrentiebeding in stand blijft, maar in de praktijk gebeurt dat zelden (lid 5 van artikel 7:653 BW). Meestal eindigt een (kort geding) procedure in een alles of niets: schorsing van het concurrentiebeding (voor een deel van de looptijd) of instandhouding van het concurrentiebeding.
  • Het concurrentiebeding moet een beperkte geografische reikwijdte hebben;
  • De werkgever moet voortaan óók in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd de noodzaak en het zwaarwichtig bedrijfsbelang voor het concurrentiebeding motiveren. Deze eis geldt nu al voor het opnemen van een concurrentiebeding in een tijdelijke arbeidsovereenkomst.

In 2006 sneuvelde een vergelijkbaar voorstel tot wijziging van de regels rond het concurrentiebeding in de Eerste Kamer. Met de huidige politieke situatie is het de vraag of de nu aangekondigde wijzigingen, er gaan komen. Maar het demissionaire kabinet kan het wetsvoorstel in ieder geval verder gaan voorbereiden en indienen. Waarschijnlijk eind dit jaar.

Wel controverse tussen werkgever en werknemer

Intussen zien wij dus veel discussie en ook procedures tussen werkgever en werknemer over het concurrentiebeding en relatiebeding. Dit kan er verband mee houden dat werkgevers in tijden van krapte het concurrentiebeding willen gebruiken als een zogeheten ‘bindingsbeding’, dus om te voorkomen dat een werknemer overstapt. De Hoge Raad (op 17 juni 2022) en eerder al lagere rechters hebben duidelijk gemaakt dat binding van werknemers géén doel en belang kan en mag zijn voor een beroep op een concurrentiebeding. Een concurrentiebeding is bedoeld om het zogeheten bedrijfsdebiet van de werkgever te beschermen: bedrijfsassets, know how, good will, bedrijfsgeheimen, zakelijke relaties.

Advies werkgevers

Juist om dit belang te benadrukken én ook al onduidelijkheid of controverse met de werknemer te voorkomen, is het als werkgever verstandig om ook nú al het belang en de noodzaak van een concurrentiebeding uitgebreid(er) te motiveren in de arbeidsovereenkomst. Dus in plaats van een beknopt generiek concurrentiebeding, is het verstandig in een concurrentiebeding het bedrijfsbelang te benadrukken in relatie tot de persoon van de werknemer en diens functie en specifieke kennis van de onderneming. Uiteindelijk gaat het bij een discussie over de geldigheid of schorsing of vernietiging van een concurrentiebeding altijd om een belangenafweging. Om daarbij zo goed mogelijk voorbereid te zijn, adviseren wij u graag! Uiteraard houden wij u ook op de hoogte van het aankomende wetsvoorstel tot beperking van het concurrentiebeding.

Meer informatie

Heeft u vragen of wilt u meer informatie? Neem dan direct contact met ons op. Onze arbeidsrecht advocaten staan voor u klaar.

Koen Vermeulen

Koen Vermeulen

Advocaat/associate partner

Koen Vermeulen is uw sparringpartner voor alle vragen over arbeidsrecht, medezeggenschap en pensioen.

Gerelateerde blogs

13 mei 2024

Werkgeversaansprakelijkheid bij een burn-out?

Een ongeluk zit in een klein hoekje. Zo ook op het werk: werkgeversaansprakelijkheid ligt al snel op de loer. Een te hoge werkdruk, inademing van gevaarlijke stoffen of fysieke overbelasting. Werknemers kunnen op verschillende manieren letsel oplopen tijdens werktijd. Wat nu als een werknemer u aansprakelijk stelt voor een burn-out?

Lees meer

25 april 2024

Ik wil mijn werknemer ontslaan: waar moet ik op letten?

Ontslag van een werknemer is op grond van het Nederlandse arbeidsrecht niet zomaar toegestaan.

Lees meer

18 april 2024

Arbeidsconflict? Praktische tips voor werkgevers

Soms kunnen de gemoederen hoog oplopen op de werkvloer. Een (dreigend) arbeidsconflict kan een zeer stressvolle situatie opleveren. Niet alleen voor werknemers, maar ook voor werkgevers. Hieronder enkele praktische tips over hoe werkgevers het beste met een arbeidsconflict om kunnen gaan.

Lees meer