4 september 2019
Staken is een grondrecht. Wees daarom voorzichtig met het opvoeren van de druk bij werknemers om een staking te voorkomen.
Ontslag vanwege een staking is al helemaal uit den boze. Er kan dan zelfs sprake zijn van ernstig verwijtbaar handelen, waardoor u een forse billijke vergoeding verschuldigd bent. Dit speelde onlangs bij vliegtuigmaatschappij Ryanair.
Toen in 2018 onderhandelingen tussen Ryanair en de vakbond spaak liepen, werden er twee collectieve stakingsacties uitgeroepen. Kort daarna kondigde Ryanair aan dat basis Eindhoven zou worden gesloten. De piloten met deze basis kregen per brief de keuze tussen zes andere bases of een mobile contract waarbij ze iedere drie maanden een andere basislocatie zouden krijgen. Ze moesten binnen drie dagen kiezen. Zestien piloten protesteerden en spanden een kort geding aan.
De rechter oordeelde dat de sluiting plaats leek te vinden vanwege de stakingen, terwijl staken een fundamenteel recht is waar geen sancties op mogen staan. De rechter concludeerde dat Ryanair basis Eindhoven niet had mogen sluiten en verbood Ryanair bovendien om de vliegers eenzijdig over te plaatsen. Ook moest Ryanair het loon doorbetalen. Meteen daarna diende Ryanair een ontslagaanvraag bij UWV in voor de piloten die geen keuze voor een nieuwe basis hadden gemaakt. Ook UWV oordeelde dat het onvoldoende aannemelijk was dat de sluiting van basis Eindhoven voortkwam uit bedrijfseconomische omstandigheden. Het verzoek werd dus afgewezen. Hier bleef het niet bij, want de piloten stapten zelf naar de rechter met het verzoek om de arbeidsovereenkomst te ontbinden onder betaling van een transitievergoeding en billijke vergoeding wegens ernstig verwijtbaar handelen door Ryanair.
De rechter vond dat elk perspectief op een zinvolle voortzetting van de arbeidsovereenkomst ontbrak en beoordeelde vervolgens of Ryanair inderdaad ernstig verwijtbaar had gehandeld. De rechter vond de stelling van Ryanair dat de operationele omvorming van Eindhoven van basis naar alleen reisbestemming plaatsvond om bedrijfseconomische redenen, ongeloofwaardig en niet overtuigend. Bovendien zou Ryanair de druk om niet te gaan staken onrechtmatig hebben opgevoerd. De manier waarop de basis was gesloten en met de piloten was omgesprongen, was volgens de rechter ernstig verwijtbaar. Tot slot oordeelde de rechter dat er een direct verband bestond tussen dit handelen en de ontbinding, omdat de piloten hierdoor niet meer op een normale wijze hun werkzaamheden konden uitoefenen. De rechter achtte het vrijwel zeker dat de piloten geconfronteerd zouden worden met een fors inkomensverlies voor de komende jaren. Zo hanteren luchtvaartmaatschappijen een senioriteitsbeleid waarbij nieuwe piloten onder aan de senioriteitslijst worden geplaatst. Omdat de piloten door het ernstig verwijtbaar handelen van Ryanair in deze positie terecht waren gekomen, werd de billijke vergoeding individueel vastgesteld op bedragen tussen de € 350.000 en € 425.000.
Heeft u een vraag. neemt u dan gerust contact met mij op.
Dit artikel verscheen eerder in Rendement.
