Concerns met vestigingen in meerdere Europese landen kunnen te maken krijgen met de Europese ondernemingsraad (EOR).
Op grond van de Europese richtlijn en de Nederlandse Wet op de Europese Ondernemingsraden hebben werknemers van een multinational op Europees niveau recht op informatie en raadpleging. Medezeggenschapsrechten over grensoverschrijdende besluiten van de onderneming, zoals de financieel economische situatie van het concern, verplaatsing van productie, herstructurering en reorganisaties. Zo kunnen de Europese werknemers invloed uitoefenen op de besluitvorming. En anderzijds krijgt de onderneming van meerdere kanten bruikbare input en advies over de voorgenomen koers en besluitvorming van de onderneming.
Startpunt voor de EOR
Als een concern tenminste 1.000 werknemers in de lidstaten van de EU heeft en in minstens twee EU-landen 150 werknemers, is er sprake van een communautaire onderneming en hebben de werknemers het recht tot oprichting van een EOR. De EOR valt vervolgens onder de wetgeving van het land van het moederbedrijf. Dus als het moederbedrijf in Nederland zit, dan geldt het Nederlands recht en is de Nederlandse rechter bevoegd bij discussie tussen EOR en onderneming over bijvoorbeeld de reikwijdte van het informatie- en consultatierecht van de EOR. Het startpunt van de EOR is meestal een verzoek vanuit de lokale OR of een vakbond aan de multinational om stappen te zetten tot oprichting van een EOR.
Overleg over EOR-overeenkomst
De onderneming moet vervolgens met een afvaardiging van de werknemers van de vestigingen uit de diverse EU-landen om de tafel gaan zitten voor onderhandelingen over het maken van een overeenkomst tussen EOR en onderneming. Dit gebeurt in een zogeheten bijzondere onderhandelingsgroep (BOG). Het doel vanuit de medewerkers en onderneming is namelijk om in zo’n EOR-overeenkomst vast te leggen wat de reikwijdte is van het informatie- en consultatierecht, hoe vaak er overlegvergaderingen plaatsvinden, welke kosten de onderneming aan de EOR(-leden) vergoedt, en andere praktische afspraken over het goede functioneren van de EOR. De EU-richtlijn en de WEOR geven alleen een raamwerk voor het oprichten en de werkwijze van de EOR. In de EOR-overeenkomst moeten de voor dát concern specifieke grensoverschrijdende medezeggenschapsrechten worden vastgesteld. Dat is dus maatwerk.
Inschakelen deskundigen en kosten
Zowel de BOG als de EOR zelf kunnen deskundigen en (juridisch) adviseurs inschakelen, waarvan de kosten voor rekening komen van de onderneming. Vergelijkbaar met de inzet en kostenvergoeding voor de Nederlandse OR. Uiteraard is het ook raadzaam dat de onderneming zelf ook (juridisch) advies inwint bij bijvoorbeeld het opstellen van de EOR-overeenkomst, en in geval er conflict of procedure ontstaat met de EOR.
Eventuele procedures
In de praktijk kan er tussen onderneming en EOR bijvoorbeeld discussie ontstaan over het (te late) moment waarop de onderneming de EOR de informatie geeft of raadpleegt, over de vraag of de gegeven informatie wel voldoende is en of de kwestie wel grensoverschrijdend is. De EOR kan anders dan de gewone OR echter niet naar de Ondernemingskamer stappen als de onderneming een advies over een voorgenomen grensoverschrijdend besluit niet opvolgt. Wel kan de EOR over de naleving van de wet en de EOR-overeenkomst procederen bij de Nederlandse rechter.
Wij adviseren zowel multinationals als Europese Ondernemingsraden bij het proces tot oprichting van een EOR, bij het opstellen van de EOR-overeenkomst en bij eventuele geschillen. Neem gerust contact met ons op.
Meer arbeidsrecht-gerelateerde informatie >