De proactieve ondernemingsraad

De OR heeft op grond van de wet twee belangrijke rechten: het instemmingsrecht en het adviesrecht.

Op verzoek van de ondernemer buigt de OR zich over beleidsvoornemen die instemmings- of adviesplichtig zijn. De OR kan echter ook zélf de ondernemer benaderen om voor de onderneming en haar medewerkers relevante ontwikkelingen op de agenda te zetten. De OR kan daartoe gebruik maken van het initiatief- en informatierecht.

Controlerende en stimulerende taak van de OR

De ondernemingsraad heeft een wettelijke zorgtaak, zoals dat heet, met als doel er voor zorgen dat bepaalde thema’s in de onderneming goed worden nagekomen. In artikel 28 WOR worden onder meer genoemd de zorg voor het milieu/klimaat, arbeidsomstandigheden, arbeids- en rusttijden en bevorderen van gelijke behandeling. De OR en mag zich dus met deze onderwerpen expliciet bemoeien, door hierover informatie aan de ondernemer te vragen. Ook kan de OR zich hier actief voor inzetten door via het wettelijke initiatiefrecht deze thema’s op de agenda te zetten. In 2024 zijn bijvoorbeeld thema’s als duurzaamheid (milieu), duurzame inzetbaarheid en gelijke beloning voor mannen en vrouwen actuele maatschappelijke thema’s, die óók door de OR op de agenda van de onderneming kunnen worden gezet. De OR kan over deze onderwerpen waarop zij een zorgtaak heeft, ook de achterban raadplegen door een enquête bijvoorbeeld (artikel 17 WOR).

Initiatiefrecht en informatierecht van de OR

Het initiatiefrecht (artikel 23 lid 3 WOR) en het informatierecht (artikel 31 WOR) zijn belangrijke instrumenten voor de OR om onder meer de onderwerpen waarop zij een expliciete zorgtaak heeft, op de agenda van de onderneming te zetten. Dat is niet vrijblijvend voor de ondernemer; die moet gemotiveerd reageren via het initiatief- of informatierecht geagendeerde onderwerpen die de onderneming aangaan. Uiteindelijk kan de OR zelfs naar de rechter gaan of in ieder geval daarmee dreigen als de ondernemer zou weigeren om voor het uitvoeren van de OR-(zorg)taak belangrijke informatie, niet te geven. Via het initiatiefrecht kan de OR zelfs nog breder onderwerpen agenderen. Denk aan werkdruk, een actueel thema in relatie tot burn-outs, ziekteverzuim en de krappe arbeidsmarkt.

Proactief onderwerpen agenderen

Naast de meest vergaande rechten van advies en instemming, kan de OR op basis van haar wettelijke bevorderende zorgtaak ook pro-actief met belangrijke onderwerpen voor de onderneming aan de slag. Het wettelijke iniatiefrecht en informatiefrecht bieden daarvoor de mogelijkheid. Op die manier maakt de OR richting de achterban ook duidelijk waar je mee bezig bent en het laat aan de ondernemer zien welke onderwerpen de OR belangrijk vindt en hoe de OR daar tegenaan kijkt.

Neem bij vragen gerust contact met ons op.

Meer medezeggenschap gerelateerde informatie >